Samenvatting
Samenvatting PB2702 Gezondheidsgedrag: interactie tussen individu en omgeving
- Instelling
- Open Universiteit (OU)
Een samenvatting van de reader (thema 1 t/m 5) en youlearn.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 38 pagina's
Voorbeeld 4 van de 38 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: rejaatje • 2 maanden geleden
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting Reader enYoulearn
DOOR LINDA POLSTRA
Studiejaar 2023-2024
,THEMA 1 OMGEVINGSINVLOEDEN
Artikel: Health Behavior: Interaction between individual and environment
1 Introductie
Gedrag is in controle door het individu zelf maar wordt
(onbewust) beïnvloed door omgeving.
Positieve deviant: individu waarbij het vermogen om met
tegenslagen om te gaan positief afwijkt van de meeste
mensen in de community waarin hij/zij leeft met dezelfde
uitdagingen en problemen
Zie figuur 1: Rainbow Model of Health van Dahlgren en
Whitehead. Individu is de kern, daar omheen sociale netwerk,
leef en werk conditie, sociaaleconomisch & culturele
invloeden. Alle lagen hebben interactie en invloed met/op
elkaar. Dit vraagt hulp vanuit verschillende invalshoeken om
het gedrag te kunnen veranderen.
2 The Health Field Concept en de omgevingsinvloeden op gezondheid
2.1 Health Field concept van Lalonde (1974)
Om erachter te komen wat de oorzaak van gezondheidsgedrag is moet je continu de "waarom?" vraag
stellen.
Health Field concept: 4 factoren voor het beïnvloeden van gezondheid
1. Leefstijl: individuele gezondheidsgedrag waar je zelf controle op kan uitoefenen
2. Human biology: aangeboren
3. Health care organization: de kwaliteit en toegankelijkheid van de zorg
4. Omgeving: zowel fysiek als economisch en sociaal, waar je weinig tot geen controle over hebt
2.2 Omgevingsinvloed op gezondheid
Macro: sociaal, economisch, cultureel en fysieke omgeving
Meso: werk en leefomstandigheden
Micro: gedrag, genetische predispositie
,Macro, meso en micro beïnvloeden elkaar
ANGELO model: Analysis Grid for Environments Linked to Obesity (model ontworpen om het gedrag te
begrijpen achter obesitas)
3. Het gezondheidspsychologisch perspectief
Primary disease prevention: gezondheidspyscholoog kan iemand helpen om gezonde keuzes te maken
Secondary en tertiary prevention: helpen preventief negatieve mentale gezondheidsinvloeden of fysieke
problemen
3.1 de ontwikkeling van gezondheidspsychologie
Health field van Lalonde bracht verandering in de gezondheidspsychologie door de holistische / bio-
psycho-sociale kijk op gedrag. Daarnaast ook de verandering van focus op de "ziekte" naar de focus op
"positieve gezondheid".
Ottowa Charter: 5 gezondheidsgerelateerde actie gebieden voor een meer bredere kijk op
gezondheidsgedrag van een individu (building healthy public policy, strenghtening communicty action,
developing personal skills, reorienting health care services towards prevention of illness and promotion
of health, creating supporting environments)
Definitie van "gezondheid" volgens het WHO: health is a state of complete psychical, mental, and social
wellbeing and not merely the absence of disease or infirmity.
- kritische kanttekening hierbij: "complete" gezondheid kan niet worden omvat in deze drie domeinen &
gezondheid wordt neergezet als een statisch concept terwijl het meer dynamisch is (veranderlijk over tijd
en situatie)
Definitie van "positieve gezondheid": the ability to adapt and self-manage, in light of the psychical,
emotional and social challenges in life
3.2 de focus van gezondheidspsychologie
, definitie van gezondheidspsychologie volgens de OU: health psychology is the science that focuses on
the relationships between psychical, biologial and social factors on the one hand and health and illness
on the other hand.
Vanaf de jaren 20 zijn NCCD's (noncommunicable diseases) de nummer 1 doodsoorzaak. Langzaam
ontwikkelende ziektes die niet te genezen zijn maar wel deels preventief behandeld door een gezonde
leefstijl.
Environmental stress theory: legt uit hoe een omgevingsinvloed die stressvol is voor een persoon in een
bepaalde situatie niet stressvol is voor een ander persoon in dezelfde situatie of voor dezelfde persoon
maar dan in een andere situatie. Richt zich meestal op negatieve omgevingsinvloeden.
environmental control thoery (wordt benoemd maar niet verder uitgelegd)
Omgevingspsycholgie richt zich op de relatie tussen de invidiuele kwaliteit van leven en omgeving door
middel van Stress recovery theory en Attention restoration theory (worden later verder uitgelegd)
Interventies richten zich meer op omgeving dan individu (BOB campagne en 'drank maakt meer kapot
dan je lief is')
Youlearn
Thema 1.1
Definitie van een gezonde leefomgeving volgens het RIVM: Een gezonde leefomgeving is een
leefomgeving die als prettig wordt ervaren, die uitnodigt tot gezond gedrag en waar de druk op de
gezondheid zo laag mogelijk is.
Conceptueel kader voor leefomgevingskwaliteit dat het uitgangspunt vormt voor het denken over
gezonde leefomgeving volgens het RIVM (zowel objectieve als subjectieve beleving)
Kwaliteit van leefomgeving: een van de factoren die onze kwaliteit van leven bepaalt en wordt bepaald
door ruimtelijk, fysieke en sociale omgevingsfactoren. Naast meetbare factoren ook percepties of
oordelen van mensen van belang.
Hoe identificeren met een groep gezondheidsgedrag kan bevorderen:
- Identiteit als moderator: statistische term die aangeeft dat naarmate het gevoel van aantrekking en bij
horen tot een bepaalde groep, ook het gedrag versterkt wat bij die groep hoort.
- Identiteit als uitkomst: gezondheidsgedrag leidt tot identificatie met een groep (je bent geen sporter
maar door te sporten ga je jezelf wel als sporter zien)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lindapolstra. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,44. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 82191 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen