GOEDERENRECHT C.S.
WERKCOLLEGE 1
Pandrecht op zaken
Belangrijkste eigenschappen pandrecht:
- zekerheid stellen, kan alleen tav geldvorderingen: niet op een vordering tot verlenen van een dienst.
Dan zet je er een boeteclausule op. Die kan je wel versterken met een pandrecht, want is gewoon een
geldvordering.
Drie belangrijkste elementen pandrecht:
1. Parate executie; geen executoriale titel nodig om te executeren. Pandrecht geeft geen
executoriale titel, want dat is de definitie van parate executie. Daarmee kan je zonder
executoriale titel executeren.
2. Voorrang tav opbrengst van verpande goed tov andere die verhaal zoeken
3. Separatistenpositie; dat je je van het faillissement van de schuldenaar/pandnemer niets hoeft
aan te trekken.
Hypotheekrecht: pandrecht op registergoederen. Qua aard en inhoud hetzelfde.
Aan Jansen een ton uitgeleend en twee maanden geleden moest die terugbetalen. Dat heeft hij niet
gedaan. Als advocaat kan je adviseren om beslag te leggen. Toestemming voor nodig bij de
voorzieningenrechter. Beslagobject moet je dan kiezen; bankrekening bijvoorbeeld. Onroerende en
roerende zaken vatbaar voor beslag bijvoorbeeld. Beslag op bankrekening gevaarlijk. Deurwaarder
inzetten als je toestemming hebt van de voorzieningenrechter. Deurwaarder die gaat naar ABN
AMRO; hoofdkantoor Amsterdam. 15:24; beslag gelegd onder de ABN AMRO bank. Alles wordt
geblokkeerd van Janssen. Niet zonder gevaren, want igv groot bedrijf kan Janssen niks meer met dat
bedrijf. Tussen twee beslagleggers bestaat gelijkheid van schuldeisers. Twee verschillende vorderingen
qua grootte worden na rato van grootte van vorderingen verdeeld. Als dan niet genoeg is wanneer
Janssen beslag legde, zegt Janssen, toen ik beslag legde was het veel meer dan toen later de tweede
beslaglegger kwam! Hier spreken we later over. Krachtig middel om beslag te leggen op
bankrekening, maar subtieler is om op roerende zaken te doen. Igv beslag op onroerende zaken bijv. Je
moet eis in hoofdzaak instellen voor beslag. Dan moet je een dagvaarding opstellen; oproeping om bij
rb te verschijnen. Wo om 10 uur is normaal; rolmoment. In het petitum; eis; staat welke feiten daarop
toegespitst zijn. Verhaal zo goed opstellen; de feiten, dat het voor jou goed uitvalt. In procedure voor
normale rechtszaak moet je bij advocaat verschijnen. Anders moet je verstek laten gaan. Advocaat gaat
verweerschrift schrijven, moet binnen zes weken. Vervolgens vindt in principe een comparitiezitting
plaats. Ter nadere informatie en schikkingsmogelijkheid. Duurt soms zes maanden. Bij zitting wordt
vonnis gewezen, kan een tussenvonnis zijn. Kan ook een eindvonnis zijn. Dan heb je een executoriale
titel. Duurt vaak tussen zes maanden en anderhalve jaar. Daarom is pandrecht zo belangrijk; zo’n recht
op parate executie; geen executoriale titel nodig!
Authentieke akte kan ook een executoriale titel opleveren. Opgemaakt door de notaris. ‘In naam van
de koning’ staat dan op de akte. Grosse van een notariële akte. Vereist is dat er iets instaat wat je ten
uitvoer moet kunnen leggen. Belangrijk is als je Janssen een ton leent en dit goed regelt door een
goede ovk van lening te zetten, dan moet je dat bij de notaris regelen. Die moet dan een notariële akte
maken en daarin opnemen wat er verschuldigd is, wat er moet worden terugbetaald en wanneer.
Bewijsbeding inzetten dat administratie vna bank dwingend bewijs oplevert. Als dat er in staat kan je
gewoon een notaris bellen om te vragen om een grosse van de leningsakte. Als je het helemaal goed
wilt doen moet je zo veel mogelijk pandrechten vestigen bij die akte. Stil pandrecht op speedboot
vestigen bijvoorbeeld; geeft recht van parate executie. Verschil not akte en pandrecht; pandrecht is een
beperkt recht op één bepaalde zaak. Geen voorrang, maar wel exec titel voor het gehele vermogen van
de schuldenaar in plaats van op één bepaalde zaak.
, Vraag 1
Ter verzekering van de nakoming van een vordering die Anton heeft op Berend, is ten
behoeve van Anton een pandrecht gevestigd op de auto van Berend.
a. Stel, de auto gaat door een brand volledig teniet. Wat gebeurt er met het pandrecht
van Anton?
Pandrecht gaat teniet. Niet refereren naar het afhankelijk recht karakter. Pandrecht berust op de auto.
Zonder object waar het pandrecht op rust kan het pandrecht niet bestaan. Geen object meer, dus
daarom gaat het teniet. Voor tentamen: art. 81 lid 2 BW: beperkte rechten gaan teniet door a. …. ; als
het eigendomsrecht tenietgaat dan gaat ook het pandrecht teniet. Eigendomsrecht en zaak dienen
vereenzelvigd te worden is sinds lang het idee. Dat is de reden waarom het pandrecht teniet gaat.
Pandrecht heeft zaaksgevolg, dus als object er niet meer is kan de zaak niet meer bestaan. Stel de auto
was verzekerd. Eigenlijk klopt dat idee niet helemaal; bij deze bepaling van 81 lid 2 BW wordt het
geregeld, maar niet altijd gaat het zo. Onthoudt dat.
Ib pandrecht teniet. Stel auto is getroffen door bliksem. Berend had full casco verzekering op die auto
met drie jaar nieuwwaarde garantie. B krijgt vordering op verzekering op moment dat auto teniet gaat.
Van rechtswege. Schadeveroorzakende voorval heeft zich voorgedaan namelijk. Op dat moment gaat
ook het pandrecht teniet. Het zou toch raar zijn als B een vordering heeft op de verzekeraar en Anton
met het pandrecht niks heeft. Raar. Daarom is dat geregeld dmv zaaksvervanging. Art. 3:229 BW;
pandhouder krijgt van rechtswege pandrecht op goed dat in de plaats treedt van het object. Pandrecht
komt op vordering op verzekeraar te zitten. Stel Anton weet van niks, B meldt zich bij de verzekeraar,
verzekeraar betaalt aan B de schade. Verzekeraar weet niet dat er een pandrecht is. Anton moet
pandrecht mededelen aan verzekeraar. Wie is inningsbev als vordering niet is medegedeeld; de eiser.
Inn bevoegd totdat pandhouder aan schuldenaar mededeelt dat er een pandrecht op zit. Nu komt het: B
koopt onmiddellijk een nieuwe auto. Daar komt geen pandrecht op met 229. Ook niet op het geld wat
hij van de verzekeraar krijgt. Zaaksvervanging kent dus zijn grenzen. Niet netjes, maar jur kan je er
weinig aan doen dat het pandrecht teniet is gegaan. Kleine variatie op de casus: niet bliksem, maar
buurmman steekt de auto in de fik. Geen casco verzekering, alleen wa verzekering. Dan
zaaksvervanging op vordering op OD. Stel b draagt auto over aan Cornelis. Mag hij dat doen? Ja hij is
gewoon beschikkingsbev. B kan beschikken op pandrecht bezwaarde auto. Nemo plus beginsel. Meer
kan hij niet overdragen. Vanuit perspectief van pandrecht; pandrecht is absoluut recht; werkt jegens
iedereen. Tenzij derdenbescherming, blijft pandrecht op zaak rusten. Hard gelag voor Cornelis, want
hij krijgt met pandrecht bezwaarde zaak. Voelt ook niet goed. Wetgever vindt dat ook, dus Cornelis
wordt beschermd met 3:86 lid 2 BW. Lid 1 gaat over onbevoegdheid. Daar gaat het niet over; wel
beschikkingsbevoegd. Wetgever zegt dan, dan vervalt dat recht; het pandrecht. Dat is in belang van het
rechtsverkeer. Bij hypotheken is dit anders vanwege de openbare registers. Ib zaaksgevolg, tenzij
derdenbescherming. In dit geval is gegeven dat hij het ook niet behoorde te weten. Op tentamen moet
je NIET verwijzen naar 3:238 BW in dit geval. Dit gaat over beschikkingsbevoegdheid van de
pandGEVER. Dit ziet op iets heel anders.
b. Stel, anders dan onder a, dat de auto niet teniet gaat, maar dat Berend deze
overdraagt aan Cornelis, die wist noch behoorde te weten dat er een pandrecht op
de zaak rust. Wat gebeurt er met het pandrecht van Anton?
c. Variant: Anton heeft een pandrecht op de auto van Berend. Anton draagt de
vordering op Berend, ter verzekering van de nakoming waarvan zijn pandrecht is
gevestigd, over aan Dirk. Wat gebeurt er met het pandrecht?
A -> B (vordering van 10k, pandrecht op auto)
Anton draagt vordering over aan Dirk, kan dat? Krachtens art. 3:84 dmv geldige titel, bb en levering.
Kan worden verkocht aan Dirk als hij bijv onmiddellijk geld nodig heeft. Dirk gaat 8k de vordering
kopen van 10k. Tenzij de vordering onoverdraagbaar is gemaakt, dan kan het niet. Levering door akte
plus mededeling. Levering en overdracht dan voltooid. Kan ook via de stille cessie. Dat gebeurt bij