Art. 5:1 BW:
- Lid 1 à eigendom is het meest omvattende recht dat een persoon op een zaak kan hebben.
- Lid 2 à het staat de eigenaar met uitsluiting van eenieder vrij van de zaak gebruik te maken. Met
andere woorden: jij moet afblijven van andermans zaken.
Ondanks de bescherming die art. 5:1 BW biedt, wordt dagelijks inbreuk gemaakt op eigendom van een
ander.
Dat kan:
- Ongeoorloofd, bijvoorbeeld diefstal of vernieling (verzekeringsrecht)
- Geoorloofd zijn, bijvoorbeeld een executieverkoop van een huis als iemand zijn hypotheeklasten
niet kan of weigert te betalen, en; (executierecht)
Het eigendomsrecht is: (zaken: art. 3:2 BW)
- Een zakelijk recht;
- Absoluut recht;
- Een exclusief recht.
Verzekeringsrecht
Week 1: Inleiding en de totstandkoming van een verzekeringsovk
Positie verzekeringsrecht binnen het positieve recht à binnen het materiele gedeelte van privaatrecht.
Geschiedenis en wet:
- Oorsprong zeehandel, (één zee)reisverzekering (14e eeuw)= goederen werden vervoerd over de
zee, er kon veel gebeuren op de zee en de lading kon dan makkelijk vergaan;
- Levensverzekering op leven derde (14e eeuw), op eigen leven (19e eeuw);
- Brandverzekering gebouwen (17e eeuw);
- Stedelijke keuren (=verordeningen): misbruik tegengaan.
- Wetboek van Koophandel (1838): ook andere verzekeringen, beperkt belang, vooral
jurisprudentie en praktijk van belang;
- WAM (1963): bijzondere regeling voor 1 soort;
- Boek 7 titel 7 BW (2006);
- WFT (2007): vergunning, financieel toezicht door DNB en gedragstoezicht door de AFM, eisen aan
rechtsvorm.
Verzekeringsovk: (kansovk) (art. 7:925 ev BW)
Het is een bijzondere ovk, worden genoemd en geregeld in de wet. Dit doen ze om de zwakkere partij
(verzekeringnemer) beschermen. Dit wordt gedaan door dwingend recht en semidwingend recht.
Doel van verzekeren à risico’s afwentelen op anderen en risicospreiding.
Titel 7 boek 7 BW à (voornamelijk) dwingend recht
Dwingend recht à je mag hier niet van afwijken, je moet het nakomen. Doe je dat toch? Dan is het nietig
Vb: art. 7:943 lid 1 BW
Semidwingend recht (vaak in het verzekeringsrecht) à je mag hier alleen van afwijken als het in het
voordeel is van de zwakkere partij, de verzekeringnemer (consument).
Vb: art. 7:943 lid 2 en 3 BW, art. 7:963 BW
Aanvullend recht à gebruik je alleen maar als je zelf niks hebt geregeld.
1
,Verzekeringsovk kenmerken=
- Bijzondere ovk
- Obligatoire ovk à er ontstaan verbintenis(sen)
- Liberatoire ovk (bevrijdende ovk) à er ontstaat geen verbintenis, maar ze gaan teniet
- Wederkerige ovk
- Rechtshandeling
- Consensuele ovk
- Onzekerheid/ kansovk
- Vertrouwenskarakter= de verzekeraar moet er maar op vertrouwen dat de verzekeringsnemer te
vertrouwen is.
Verzekeringsovk is een rechtshandeling (= de verbintenissen die ontstaan zijn de bedoeling) waarbij de
uitkomsten m.b.t. voordeel of nadeel voor beide partijen of voor 1 partij afhankelijk zijn van een
toekomstige onzekere gebeurtenis (voorwaarde, ramp, onzeker voorval)
Wat voor soort verbintenis ontstaat er uit een verzekeringsovk? à Een voorwaardelijke verbintenis, art.
6:21 en 22 BW
Wat is onzeker bij de verzekeringsovk:
1. Hoelang premie betalen
2. Of verzekeraar moet uitkeren
3. Wanneer het bedrag moet worden uitgekeerd
4. Hoeveel er moet worden uitbetaald
Soorten kansovereenkomsten:
- Verzekeringsovk, ontstaat een voorwaardelijke verbintenis
Belang buiten de ovk, je hebt er belang bij dat de ovk niet uitkomt.
- Ovk van spel en weddenschap, art. 7A:1825 BW, ontstaat een natuurlijke verbintenis, als je bv
met je vriendin afspreekt: als je wint dan moet je betalen, dan kan je hiermee niet naar de
rechter, want je hebt geen rechtsvordering, je hebt wel een vorderingsrecht
Belang ontstaat door het sluiten van de ovk, je hebt er belang bij dat de ovk uitkomt
Vorderingsrecht: recht om iets van de ander te krijgen
Rechtsvordering: de mogelijkheid om daarmee naar de rechter te stappen
Bij de casino, staatsloterij kan je wel naar de rechter, want dat is geen natuurlijke verbintenis.
Verschil verzekeringsovk en ovk van spel en weddenschap kan je aantonen met het begrip: belang:
Belang: waarom sluit ik een (verzekering)ovk? Antwoord op de vraag waarom is het belang? Je sluit een
verzekeringsovk op je huis omdat je het belang hebt dat je huis niet in de fik vliegt.
Bij de spel en weddenschap heb je het belang dat het onzekere voorval intreedt, bij een
verzekeringsovereenkomst heb je juist geen belang bij het intreden van het onzekere voorval.
Het huis (vb)à het verzekerde object, voorwerp. Slim om object te gebruiken
Belang à voorwerp der verzekering
Je kan ook bij vruchtgebruik bv het huis verzekeren. Vruchtgebruik belang.
Je kan ook je hypotheekhouder verzekering. Waarom? Als het huis afbrandt dan kan je het geleende geld
nog terugkrijgen. Hypotheek belang?
2
, Kenmerken van de verzekeringsovk:
1. Dat het een wederkerige ovk is; (art. 6:261 BW)
Beide partijen hebben een verbintenis, een verplicht, ze moeten beide een prestatie verrichten
2. Premie betaling;
3. Consensuele ovk;
Mondelinge wilsovereenstemming is voldoende. Geen vormvoorschrift, polis is bewijs.
Maar er is wel een:
Polis bestaat uit: (geen ontstaansvoorwaarde, het is slechts een bewijsmiddel ten behoeve van
de verzekeringnemer)
§ Een polis blad (staat de essentie in van de ovk, staat de waarde van het huis in, etc) en;
§ Een polismantel (staan de algemene voorwaarden)
4. Het vertrouwenskarakter;
Dat de verzekeraar er maar op moet vertrouwen dat de verzekeringnemer eerlijk is en niks
verzwijgt.
Gaat niet alleen om het contractuele risico, maar ook om het morele risico. De verzekeraar loopt
dus 2 soorten risico op= contractuele en morele (bedrog, fraude) risico.
5. Onzekerheid/kansovk;
Je kunt de verzekeringsovk onderverdelen in: (7:625 BW)
- Schadeverzekering (art. 7:944 ev BW)
Bedoeling: kijken hoe hoog de schade is en dan schade vergoeden.
Hier geldt het indemniteitsbeginsel
- Sommenverzekering (art. 7:964 BW)
Bedoeling: gaat om het uitbetalen van een som ineens. Je stelt van tevoren een vast bedrag af en
dat betalen ze.
Vereisten:
- Handelingsbekwaam à jouw rechtshandelingen zijn onaantastbaar
- Wilsovereenstemming
- Geoorloofdheid
Verzekeringsnemer heeft bij het sluiten van de ovk een mededelingsplicht, art. 7:928-30 BW
De verzekernemer moet allerlei omstandigheden en feiten melden die van belang zijn voor de
verzekeraar.
Er kan sprake zijn van een:
- Aanvraagformulier;
Je moet de vragen beantwoorden naar waarheid. Geen spontane mededelingsplicht.
- Geen aanvraagformulier;
Wel een spontane mededelingsplicht. Geldt niet voor een strafrechtelijk verleden
4 eisen mededelingsplicht: (vraag over mededelingsplicht? Deze eisen opvolgen)
1. Relevantie vereiste; (art. 7:928 lid 1 en 5)
Zijn de feiten wel relevant? Je moet die feiten mededelen die van belang zijn bij het
beantwoorden van de vraag of de verzekeraar dat risico wilt lopen.
2. Kenbaarheidsvereiste; (lid 1 en 6)
Dat het voor de verzekeringsnemer duidelijk moet zijn wat voor haar belangrijk is.
3. Kennisvereiste; (lid 1)
Je kan alleen zeggen wat je weet.
4. Verschoonbaarheidsvereiste; (lid 4)
Eigen schuld, dikke bult. Verzekeraar had zelf ook onderzoek moeten doen
3
