Samenvatting
Samenvatting Ethologie (Campbell 10th editie en Essentials of Animal Behavior)
Lesstof van colleges Ethologie en van volgende boeken: Biology; Campbell 10th edition: H52 Essentials of Animal Behavior: H4, 5, 7&9
[Meer zien]Voorbeeld 5 van de 63 pagina's
Voorbeeld 5 van de 63 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
6 beoordelingen
Door: Orchan • 5 jaar geleden
Hoofdstukken missen
Door: djoeah • 5 jaar geleden
Dat hoort niet, sorry hiervoor! Ik zie indd dat het verkeerde bestand is upgeload. Ik kan je alsnog het goede bestand sturen waar wel alle hoofdstukken in verwerkt zijn zoals in de omschrijving staat aangegeven!
Door: Orchan • 5 jaar geleden
Dat zou heel fijn zijn
Door: Orchan • 5 jaar geleden
Hoe kan ik alsnog het goede bestand krijgen?
Door: Orchan • 5 jaar geleden
?
Door: djoeah • 5 jaar geleden
Ik heb je mailadres nodig maar ik heb je een persoonlijk bericht gestuurd
Door: helenkuikhoven • 5 jaar geleden
Door: edvantloo • 6 jaar geleden
Door: xxsamyaxx • 6 jaar geleden
Door: celinebleiksch • 6 jaar geleden
Door: guatavita • 6 jaar geleden
Duidelijk, helemaal perfect!
Voorbeeld van de inhoud
SAMENVATTING ETHOLOGIE– PBFG04
The Essentials of Animal Behavior
Lesstof
Hfst 52 Campbell
Hfst 1 Ess. Of AB
Hfst 4 Ess. of AB
Hfst 5 Ess. of AB
Hfst 7 Ess. of AB
Hfst 9 Ess. of AB
,HS 1. Vragen over gedrag
College 1 & 2 (HS. 52 Campbell)
1 ETHOLOGIE EN GEDRAG
1.1 WAT IS GEDRAG
Gedrag =
- Acties of reacties van een organisme meestal met betrekking tot de omgeving
- Het is een actie die ontstaan als reactie op een prikkel uit omgeving. Het systeem
waarmee dieren (incl. mensen) uitgerust zijn om veranderingen in de omgeving te
bepalen en hierop gepast te reageren door zich aan te passen aan de gewijzigde
situatie
Gedrag bestaat uit gedragingen
Gedragssysteem bestaat uit stapjes bijv.: drinken bestaat uit flesje oppakken naar de mond
brengen etc. of de balts van stekelbaarsjes. Groep samenhangende handelingen volgen elkaar
in vaste volgorde op → Georganiseerd in gedragssystemen. Ieder dier heeft een eigen
repertoire aan typische gedragspatronen.
1.1.1 Gedragsonderzoek
Gedragsonderzoek = waarnemen van gedrag (objectief) + daarna interpreteren van gedrag.
Dat doen we omdat:
- Fascinatie
- Vooral begripsvorming over gedrag van dieren (of mensen) om te begrijpen wat er
gebeurt, of om invloed op het gedrag uit te kunne oefenen.
- Om diversiteit in natuur te bestuderen.
1.2 WAT IS ETHOLOGIE EN EEN ETHOGRAM
Ethologie is:
- De biologische studie naar het gedrag van dieren
- Gedragsbiologie heeft wetenschappelijke grondslagen
Ethogram = Lijst van gedragingen met bijbehoorende definitie
- Specifiek voor jouw onderzoek en diersoort
- Omschrijvingen zijn objectief
- Impliceren geen functie maar een actie
- Geen verwarring tussen gedragingen mogelijk (goede omschrijving)
,In een ethogram van een driedoornige stekelbaas die in een broedperiode zit, zullen de
volgende kenmerkende gedragingen opgeschreven zijn: “neerwaartse hoofd benadering” als
een ander mannetje in zijn territorium komt, “zigzag dans” om de vrouwtjes te verleiden,
“fanning” waarbij het mannetje de waterstroming richting de eitjes brengt om ze van genoeg
zuurstof te voorzien.
Bij het vergelijken van verschillende soorten zeebaarzen kan ontdekt worden welke
gedragspatronen oud zijn of juist recent. Vergelijking tussen gedragspatronen kunnen wijzen
welke acties de originele gedragingen betrof die uit oude gedragingen zijn afgeleid.
2 DE VIER VRAGEN VAN TINBERGEN
De opkomst van de studie ethologie en het maken van ethograms riepen veel vragen bij
mensen. De etholoog Tinbergen (1 van de grondleggers van de ethologie) verdeelde de
vragen in vier categorieën, die ook vandaag nog veel worden gebruikt bij het bedenken
van/nadenken over onderzoek.
De 4 vragen van Tinbergen:
1. Oorzaak: Welke prikkels veroorzaken het gedrag?
2. Ontwikkeling: Hoe verandert het gedrag gedurende de ontwikkeling van een dier?
3. Functie: Hoe beïnvloedt het gedrag de kans op overleving en voortplanting?
4. Evolutie: Hoe verandert het gedrag als gevolg van voorafgaande evolutie van het dier?
Vier vragen van Tinbergen in praktijk – het stoppen voor rood stoplicht:
- (Oorzaak) Een rood licht, gedetecteerd door de retina, gaf een signaal aan … waardoor
uiteindelijk rechtervoet zich verplaatste van het gaspedaal naar de rem.
- (Ontwikkeling) Het is aangeleerd gedurende de rijlessen.
- (Functie) Niet stoppen riskeert een ongeluk, of op zijn minst aangehouden worden
door de politie.
- (Evolutie) Gaandeweg is wereldwijd een rood signaal in het verkeer in gebruik
genomen als een universeel stop-signaal (link natuur?)
2.1 ONTWIKKELING EN OORZAAK
2.1.1 De twee studies naar diergedrag
Twee groepen die diergedrag bestudeerden maar verschillende kijk erop hadden waren:
- De zoologen (ethologen):
o Geïnteresseerd in een grote verscheidenheid van soorten
o Keken naar de verschillende manieren van gedragingen
o Subjecten liepen vrij rond en werden geobserveerd in ongecontroleerde
condities die op hun natuurlijke leefomgeving leek
- De psychologen:
, o Onderzochte klein aantal soorten
o Zochten naar algemene wetten voor gedragingen die voor alle soorten
opgingen
o Experimenten werden in een gecontroleerd laboratorium gedaan
2.1.2 Ontwikkeling
De uitkomsten van gedragingen lagen bij deze twee ‘scholen’ ver uit elkaar, wat tot frictie
leidden. De ene partij – ethologen – benadrukte ‘nature’ (aangeboren) en de andere –
psychologen – ‘nurture’ (aangeleerd). Later kwamen deze twee studies dichter bij elkaar;
psychologen kwamen tot de conclusie dat evolutie ervoor heeft gezorgd dat dieren van elkaar
verschillen en legt beperkingen op wat elk zou kunnen leren. Ethologen verworpen het idee
dat gedrag bepaald was en dat de gedragingen beïnvloed kunnen worden door leren en door
andere milieu-invloeden. Ook gingen ze gecontroleerde experimenten uitvoeren waardoor
veel ethologen vandaag de dag in laboratoriums werken. Zowel aangeboren als aangeleerd
kan niet negeert worden in de ontwikkeling van gedragspatronen.
Ontwikkeling: angst voor slangen
De angst voor slangen werd bij Resusapen getest. Een slang werd in een glazen box gestopt
en achter de box werd eten gelegd. Een hongerige aap werd voor de box met de slang
geplaatst en getest werd of de angst groot genoeg was dat de aap het eten niet pakte. De
wilde, gevangen apen pakte het eten niet, maar jonge, in gevangenschap opgegroeide apen
lieten geen angst zien, en pakte het eten meteen. Als ze alleen een andere aap angstig zien
zijn voor een slang (zelf al is het op een video) dan zullen ze dat de volgende keer ook zelf zijn.
Maar dit is alleen zo bij echt gevaar, als de slang bijvoorbeeld gefotoshopt en veranderd
wordt in bloemen, dan zal de aap die de gefotoshopte video ziet niet opeens bang worden
van bloemen. Oftewel → Angst wordt doorgegeven van het ene naar het andere dier via
social learning maar ook wordt angst bepaald door aanleg.
2.1.3 Oorzaak
Oorzaak, de studie van de invloeden van buitenaf en de interne toestanden dat dieren leiden
om zich te gedragen in de manier waarop ze dat doen.
Om te begrijpen wat de oorzaak is van het gedrag moet er kennis zijn over externe en interne
gebeurtenissen die effect heeft op het zenuwstelsel gedragingen te produceren. Invloed van
interne gedragingen kan bijvoorbeeld zijn lage bloedglucose of hoge hormoon level. Interne
en externe factoren samen die tot een bepaald gedrag uiten heet ook wel motivatie.
Voorbeeld: Oorzaak - broedgedrag bij ringduiven
Bij de ringduiven en het broedgedrag (blz. 12) zijn interne factoren de hormonen en externe
factoren en tonen van een partner, nets materiaal en eieren geven samen een verandering in
gedrag.
, 2.2 EVOLUTIE EN FUNCTIE
2.2.1 Evolutie
Evolutionaire gedragingen (=verandering in gedrag die veroorzaakt zijn door evolutie) zijn
moeilijk te onderzoeken omdat er geen bewijs en data is van gedrag van dieren in het
verleden. Selectie experimenten en onderzoek naar mutanten die zich anders gedragen dan
normalen dieren kan hierbij wel helpen.
Voorbeeld: Evolutie - gedrag van goudvissen
In heel weinig gevallen kan evolutionaire gedragingen op het moment van plaatsvinden
waargenomen worden, zoals bij goudvissen. In het wild komen goudvissen in veel
verschillende plekken en rivieren voor waarbij de morfologie en gedrag ook varieert. De
voornaamste factor is de distributie van predatoren tussen de rivieren. Sommige rivieren
bevatten veel predator vissen (hier hebben mannetjes goudvissen weinig kleur), andere
hebben maar weinig bedreiging. In rivieren waar ze prooidieren zijn voor garnalen zijn de
mannetjes meer oranje (deze kleur kunnen garnalen niet zien). Wat gedrag betreft; in de
high-risk rivieren zwemmen goudvissen vaker in scholen en zijn meer op hun hoede voor
andere vissen. Dit gedrag zit opgeslagen in de genen want bij generaties van in
gevangenschap gebroede goudvissen (in veilige omgeving), verandert dit gedrag. Ook werden
200 goudvissen van een high-risk naar een roofdiervrije omgeving gezet en na 34 jaar toonde
hun nageslacht ander gedrag; ze zwommen minder in scholen en waren minder schichtig dan
hun voorouders. Doordat goudvissen zulke korte generatielijnen heeft is het makkelijker hier
evolutionair gedrag aan te tonen.
2.2.2 Functie
Bij functie proberen onderzoekers de adaptieve significantie bij gedrag te begrijpen.
……….
Bladzijde 14 & 15
……..
………..
Voorbeeld: Functie – het foerageergedrag van hommels
Bloemen produceren nectar wat eigenlijk als beloning is bedoeld voor bijen, omdat zij de
pollen van de bloem naar een andere bloem brengen en dus bevruchten. Hiervoor moeten ze
wel naar een bloem van dezelfde soort vliegen. Gelukkig richten insecten zich vaak op één
soort bloem omdat skills nodig zijn om de nectar te bereiken. Daarom verschillen bloemen
waarschijnlijk ook van vorm van elkaar: alleen insecten met de juiste uitrusting/skill kunnen
zich voeden met de nectar van die specifieke bloem en dit forceert het insect om bij dezelfde
soort bloem te blijven en de pollen van de ene plant naar de andere zelfde soort plant te
brengen. Ook hommels specificeren zich tot één bepaald soort bloem, majors, en nemen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper djoeah. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen