HC 2: HOMEOSTASE EN VITALE ORGANEN A
Homeostase: controle van vitale parameters (temperatuur, bloeddruk, nog breder)
= concept in de fysiologie dat een zelfregulerend proces beschrijft waarbij een organisme zijn
eigen stabiliteit reguleert in veranderende omstandigheden.
Het lichaam maakt hierbij gebruik van regelsystemen.
Cardiovasculair systeem: aanvoer brandstoffen, voedingsstoffen, afvoer afvalstoffen van en
naar alle cellen om te voldoen aan metabole behoeften.
Ademhalingssysteem: uitwisseling CO2 met omgeving
Nieren: verwijdering afvalstoffen, regulering bloedvolume
Verandering omstandigheden is bv inspanning.
- Aanpassing hartfrequentie bij snelheid van rennen:
- Gemiddeld hoe hoger de snelheid, hoe hoger de
hartfrequentie
Factoren die voor een hoge hartfrequentie zorgen bij een
gelijkblijvend tempo:
- Substraat: meer zuurstof nodig voor vetverbranding
- Effeciency/coördinatie: neemt af, meer energie nodig
- Dehydratie: afname slagvolume, hogere frequentie om
voldoende output te genereren.
- Thermoregulatie: temperatuur neemt toe waardoor energie nodig is om opwarming te
voorkomen
Relatie tussen je metabolisch tempo, ademhalingsfrequentie en hartfrequentie:
Dagelijkse waarden van deze parameters:
Metabolisch tempo: ~ 2000 kcal/dag
Ademhalingsfrequentie: 15 / min
Hartfrequentie: ~ 60/min (output = 5 L/min)
Dagelijkse voedselinname voor deze functies:
Vet: (1 gr 9,4 kcal) ~ 200 gram
Eiwitten: (1 gr 4,3) ~ 500 gram
Koolhydraten: (1 gr 4,1 kcal) ~ 500 gram
Dagelijkse behoefte aan zuurstof:
O2: verbranding 1 gram ~ 5 kcal/L (leveren), per dag ~ 400 L O2
Voldoen ademhalingsfrequentie:
Vitale volume = ~ 400 ml 6 L/min 8000 L/dag
Waarvan 21% zuurstof 1680 L O2
Maar : uitademing bevat 16% O2 verschil = ~ 400 L opgenomen
Voldoet hartfrequentie:
In arteriën: ~ 100% saturatie van Hb
150 gr Hb/L, 1,36 ml O2/gr Hb
Totaal: 200 ml O2/L bloed
In venen: ~ 75% saturatie van Hb 150 ml O2/L bloed
Verschil = 50 ml O2/L bloed
Per dag dus 8000 L bloed door de organen pompen
Output is 5 L/min ~ 7200 L/dag
,HC 3: FYSIOLOGISCHE REGELSYSTEMEN A
Homeostase vindt plaats doormiddel van regelkringen:
Invoer proces uitvoering
Wiskundig: uitkomst = f(invoer)
Het proces kan van alles zijn.
Voeg toe: controller voor de invoer
Voeg toe: tijd voor de controller
Of: gewenste hoeveelheid water, gewenste uitvoer moet gemeten worden sensor
Open regelsysteem:
- Geen terugkoppeling bij fouten
- Aan- uit regelsysteem
- Proportioneel regelsysteem
Gesloten regelsysteem:
- Terugkoppeling, nodig:
Sensor
Referentiewaarde
Controller
Blokdiagram legenda:
, Bekijk in het blokschema het signaal van de terugkoppeling: positief of negatief?
Deze koppelingen dragen bij aan het vormen van een evenwicht of explosie.
Feed forward anticipatie:
- Stoorsignaal heeft invloed op de geregelde waarde
- Dit signaal kan door een sensor worden waargenomen, die een anticiperende rol kan
spelen voor de controller om hiermee rekening te houden
- Bv: temperatuur:
z
Ademhaling zorgt voor:
1. Ritme in contractie van respiratoire spieren
2. Aanpassing van ritme bij veranderingen in:
Metabole eisen
Varierende mechanische condities
Gedrag waarbij ademhaling niet mogelijk is
Hoe ziet de regelkring er dan uit:
RRN = respiratory-related neurons, 2 soorten (in- en uitademen), gelokaliseerd in de pons en
andere delen van de hersenstam
PCR = sensitief voor O2 waarde in het bloed, in carotische arteriën, info via N. IX en N. X
CCR = sensitief voor CO2 waarde in het bloed
CPG = stuurt RRN aan, verantwoordelijk voor ritme, maakt gebruik van de sensoren info
Regelkring uit boek:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper irisw2109. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,53. Je zit daarna nergens aan vast.