HC 18 BOUW BOT EN KRAAKBEEN
2 belangrijke steunweefsels:
- Kraakbeen
- Bot
Kraakbeen:
- Structuur;
Eenvoudig/primitieve weefsel
Veel extracellulaire matrix
Weinig cellen
Chondrocyten (kraakbeencellen)
liggen in uitsparingen in de matrix:
lacunen
Voeding door diffusie (geen vaten)
Geen zenuwen
Omgeven door perichondrium (vlies
met voorlopercellen: chondroblasten)
80% water
- Functies;
Steun en drukopvang, bijv.
gewrichten
Groei organisme: deling
kraakbeencellen in epifysair schijf
van pijpbeenderen
- Groei;
Vanuit mesenchymcellen: interstitiële groei
Vanuit perichondrium wordt extra
kraakbeen afgezet (appositionele groei)
Lage O-spanning bevorderd groei
Interstitiële groei = deling van cellen en
zetten extracellulaire matrix af aan de
omgeving
Er vormen zich dan isogene groepen
- Opbouw hyalien kraakbeen:
Lacune met daarin chondrocyten
Peri-cellulaire matrix: proteoglycanen
(opnemen water)
Territoriale matrix: type II collageen
^ + ^ = interterritoriale tussenstof
- Articulair kraakbeen :
In gewrichten
- Typen kraakbeen :
Vezelig kraakbeen
, Overgang naar pees
Tussenwervelschijf
Type I collageen
Elastisch kraakbeen
Veel elastische vezels
Bv. oorschelp
Bot :
- Functies :
Mechanische steun
Beweging mogelijk
Bescherming
Reservoir minerale zouten
Rode beenmerg haematopoiese
Type I collageen
25% water
- Volwassen bot :
Mineraal + organische stoffen
- Kenmerken botweefsel :
Sterke doorbloeding
Relatief snelle genezing (geen littekens)
Ontwikkelt zich onder druk
Continue afbraak en opbouw (evenwicht)
Verschillende celtypen:
Osteoblast; botaanmaak
Osteocyt; reguleert bot-aanmaak en -vorming
Osteoclast; botafbraak
Osteoblast:
- Differentieert vanuit de mesenchymcellen
- Ligt tegen bot aan
- Ronde, grote, basofiele cel
- Secretoire cel: afzetting botmatrix naar buiten
toe (appositie)
- Eerst vorming osteoid (onverkalkte matrix)
verkalking (hydroxyapatiet)
Osteoclast:
- Zeer grote, veelkernige cel
- Afkomstig van monocyten-macrofaag
- Breekt bot af (zure hydrolasen, collagenase)
- Mobiel (over het bot)
, Bot-ombouw cyclus = balans tussen opbouw en afbraak
Osteocyt:
- Kleinere cellen die ontstaan uit osteoblasten
- Omgeven door botmatrix
- 1 osteocyt in 1 lagune
- Onderling verbonden via canaliculli
- Gap junctions
- Functies:
Reguleren bot-ombouw
Mechanosensor
‘onderhoud’ van bot
Classificatie van botweefsel:
Binnenkant: spongieus/trabeculair bot
- Opgebouwd uit botbalkjes ofwel spiculae
Buitenkant: compact/corticaal bot
- Opgebouwd uit osteonen
2 typen botvorming:
- Desmale verbening = botvorming zonder
kraakbeen model
Foetaal, postnataal, platte beenderen
(schedel)
Direct vanuit het mesenchym
oestogene cel
Tussen 2 lagen bindweefsel
Oestogene cel osteoblast
Osteoblast vormt botbalkjes
Fuseren tot trabeculair bot
Trabeculair bot later eventueel vervangen door compact bot
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper irisw2109. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,53. Je zit daarna nergens aan vast.
