De eerste toets van onderwijseenheid parodontologie. Maar niet de makkelijkste. Veel ingewikkelde leerstof, die ik toevallig voor jou heb samengevat! Mijn samenvattingen zijn volledig en uitgebreid soms in Jip & Janneke taal uitgewerkt. Succes!
Virulentie paropathogene bacteriën
Parodontitis wordt veroorzaakt door paropathogenen. Waar moet een paropathogeen nou aan
voldoen om een virulente paropathogeen te zijn?
- hechting aan parodontale weefsels of aan andere paropathogenen en daar dan kunnen groeien
Voor de eerste binding heb je bepaalde moleculen nodig (adhesines)
- weerstand bieden tegen lokale afweer van gastheer (beïnvloeden van de afweerreactie), dus sterker
zijn dan de lokale afweer van de gastheer
Door bijvoorbeeld bepaalde eiwitten af te scheiden die antilichamen kunnen afbreken
- induceren parodontale afbraak
Bijvoorbeeld cytotoxines, collagenase: heel belangrijk onderdeel dat bindweefsel afbreekt.
Daarbij OOK: interfereren met herstel: paropathogenen zorgen er al voor dat veel weefsel wordt
verloren, maar als je het herstel ook al beïnvloedt gaat het verlies van weefsel extra hard.
Belangrijk: paropathogenen zorgen er zelf niet (alleen) voor dat bot wordt afgebroken, het
immuunrespons op deze pathogenen zorgt voor de afbraak: pathogenen doen maar een deel hiervan.
Afweerreactie
Twee soorten afweren:
1. Humorale afweer (hetgeen wat niet cellulair is)
- antilichamen igA, igM, igG in creviculaire vloeistof
- complement factoren in creviculaire vloeistof
- eiwitten en andere antibacteriële factoren (sommigen ook in creviculaire vloeistoffen); lysozym,
transferrine, lactoferrine en fibronectine
- Lysozym = enzym dat wand van gram-positieve bacteriën aanvalt met een lyserende
werking.
- Transferrine en lactoferrine = transporteiwit in het bloed: vangen ijzer weg, ijzer is een
belangrijk component van bacteriën. Wanneer ijzer niet aanwezig is kunnen bacteriën ook
niet groeien.
- Fibronectine = extracellulair eiwit aanwezig in matrix dat bindt aan bacteriën, wat zorgt dat
de bacteriën makkelijker gefagocyteerd kunnen worden.
Tegenwerking van bacteriën tegen humorale afweer (evasie):
- afbraak antilichamen (immunoglobulinen) door proteolytische enzymen (bijvoorbeeld p. gingivalis,
prevotella intermedia en tanarella denticona)
- bacteriën die Fc receptoren dragen op hun oppervlak (zoals op a. actinomycetemcomitans)
voorkomen binding antilichamen aan fagocyterende cellen: aan deze receptoren kunnen (staarten
van) antilichamen binden (normaal binden deze antilichamen aan fagocytoren maar als het al aan de
bacteriën is gebonden wordt fagocytose dus geremd)
- verandering antigeen structuur (vooral bij streptococcen), dit gebeurt iedere keer zodat het
immuunsysteem geen geheugen b-cellen heeft om de pathogeen gelijk te herkennen.
, - tegengaan effect complement factoren doordat ze worden afgebroken door enzymen (p. gingivalis)
van deze factoren of het vormen van een kapsel zodat complementfactoren niet kunnen binden (p.
gingivalis en p. intermedia)
2. Cellulaire afweer
- PMNL (polymorfe leukocyt)/neutrofiel; zitten in bloedbaan, als er een ontsteking is gaan de PMNL
cellen uit de bloedbaan waarna ze naar de bacteriën gaan dit onder invloed van cytokinen!
- fagocyteren van bacteriën gebeurt ook door de PMNL cellen
Evasie:
- produceren toxische stoffen tegen de neutrofielen door de paropathogenen (A.
actinomycetemcomitans of P. gingivalis)
- aanmaken van kapsel waardoor fagocytose wordt geremd (net als bij humorale afweer)
Afbraak parodontale weefsels
Afbraak door:
- direct; invloed bacteriën (enzymen en andere toxische stoffen)
- indirect: reactie afweer systeem (bedoeld om bacteriën te bestrijden maar het afbreken van de
weefsels is een bijkomend effect hiervan)
Afweersysteem = belangrijkste oorzaak van afbraak parodontale weefsels
Hoe: bij de ontstekingsreactie gaan immuuncellen stoffen produceren (zoals cytokinen, deze als
boodschappercel) waardoor weefsels worden afgebroken.
Voorbeelden cytokinen: prostaglandinen (E2: belangrijkste), interleukine-1B en tumornecrosefactor-A.
E2/prostaglandine is het belangrijkst omdat het het pijngevoel indiceert (bepaalde pijnstillers zijn ook
tegen het produceren van prostaglandinen).
Bacteriën zelf dragen dus ook wel bij aan de botafbraak (in kleine mate)…
- schadelijke producten: enzymen, toxines, bacteriële stofwisselingsproducten
Voorbeelden schadelijke producten:
- collagenase: heel belangrijk onderdeel bindweefsel
- trypsine-achtig enzym: breekt eiwitten af
- toxine dat deling fibroblasten tegengaat: fibroblasten zijn belangrijk voor balans tussen
afbraak en aanmaak van weefsel. Als je ervoor zorgt dat fibroblasten minder (snel) delen, dan
zorg je ervoor dat er minder weefsel wordt aangemaakt.
- endotoxine gram-negatieve bacteriën: zorgen voor botafbraak (in vitro)
- metabole producten van bacteriën met toxische eigenschappen
Hoofdstuk 20: immunologische reacties bij parodontitis
Parodontitis = ontstekingsreactie van steunweefsels van de gebitselementen
Deze ontstekingsreactie ontstaat tegen micro-organismen in rijpe tandplaque (want, geleerd in ander
college: na een tijd verschuift de samenstelling van de bacteriesoorten in plaque; als het oude plaque
is zitten vooral anaerobe gram-negatieve soorten in deze plaque). Het is een chronisch proces waarbij
bacteriën zich steeds meer ophopen en ontstekingsreactie steeds harder probeert te werken (de
mond kan de bacteriën op een gegeven moment namelijk niet meer zelf opruimen).
Belangrijk! bacteriën zijn extracellulaire pathogenen: Het laat namelijk een immuunreactie
opwekken.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annabelkuijzer1997. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
