RCA Samenvatting Blok B
Uitkomst longmetingen
Longfunctie Longfunctieonderzoek wordt verricht om informatie te krijgen over de fysiologische consequenties van
metingen longziekten. Voor fysiotherapeuten is het van belang om de diverse onderzoeken te kennen en de
uitslag hiervan te kunnen vertalen naar de eigen praktijk. Longfunctiemetingen worden meestal in het
ziekenhuis uitgevoerd middels een spirometer.
spirometrie (statische en dynamische longvolumina), diffusietest, bronchiale hyperreactiviteit,
arteriële bloedgasanalyse, hyperventilatie, spierkrachtmetingen (MIP/MEP), fietsergometrie.
TLC FRC RV Raw FEV1 FEF PIF TLCO Kco
50%
Longemysfeem () =
Pneumectomie Li: 2/5 Li: 2/5 Li: 2/5 = Li: 2/5 Li: 2/5 Li: 2/5 Li: 2/5 =
of of of of of of of
Re: 3/5 Re: 3/5 Re: 3/5 Re: 3/5 Re: 3/5 Re: 3/5 Re: 3/5
Longfibrose of = = =
Neuromusculaire = = of
aandoening
.
Spirometrie : FVC, FEV-1% VC (tiffeneau index), PEP, FIV-1
FVC Forced Vital Capacity maximale volume tijdens geforceerde expiratie kan uitblazen vanuit een
maximale inspiratie/inademing. Interpretatie van zowel obstructief als restrictieve pathologie.
Restrictieve longpathologie <80%
FEV1 Forced Expiration Volume Eenseconde waarde, volume dat 1 ste sec. van geforceerde expiratie wordt
uitgeademd vanuit een geforceerde volledige inspiratie
FEV1 VC Max Hoeveelheid maximale lucht t.o.v. van FEV1 (1sec waarde)
FEV1/FVC Geef in procent de verhouding weer tussen eensecondewaarde en (inspiratoire) vitale capaciteit. 51%
Tiffeneu-index wil zeggen dat bij een snelle expiratie de helft van vitale capaciteit wordt uitgeademd in de eerste sec.
Goede/belangrijke index voor maat van luchtwegobstructie / COPD
Normaal persoon 75-80%
Obstructieve longpathologie (COPD) <70%
Voorspelde waarden in % is altijd ingegeven met absolute waarden van de patiënt.
Als vitale capaciteit heel hoog is dan is de FEV1 minder dan is dit meteen een stuk minder
goed. Dit komt omdat het verschil dan ineens veranderd en je dus minder lucht uitblaast in
1sec dan dat eigenlijk voorspeld zou zijn. Dit is dus anders als ook je vitale capaciteit net zoals
FEV1 laag zou zijn.
Als volume goed is en FEV1 slecht dan is dit een prognose voor obstructief
FEF75% Forced Expiatory Flow op 75% : geeft maximale debiet wanneer nog 75% van de lucht uitgeblazen moet
worden in L/sec
PEF Piek Expiratoire Flox (=piekflow) : maximale debiet tijdens geforceerde expiratie wordt bereikt als dit al
in het begin is is het een krachtige expiratie en is de piek later dan is dit een teken van onvoldoende
krachtige expiratie.
Maat voor obstructie
COPD : verlaagd iemand kan minder krachtig uitademen
FIF 50% Geforceerde inspiratoire flow op 50% FVC : debiet dat bij maximale inspiratie wordt gemeten wanneer
1
, RCA Samenvatting Blok B
nog 50% van de inspiratoire vitale capaciteit ingeademd moet worden.
FIV1 Inspiratoire ‘eensecondewaarde’ : volume lucht dat ingeademd wordt in eerste sec van geforceerde
inspiratie.
Pred Voorspelling
Pre Wat iemand daadwerkelijk scoort
Longvolumes : VC, TLC, RV, FRC, TLCO of DLCO
AMV Ademminuut Volume, totale lucht wat je bij een normale inademing en uitademhaling haalt.
AMV = frequentie x Vt :
Ademminuutvolume (totale ademlucht per min.) = frequentie (ademvolume) x Vt (teugvolume)
AMV in rust : 6 L/min
AMV inspanning : toename tot 50 L/min (of meer) dit komt doordat de frequentie en het
teugvolume toeneemt, bij getrainde of lange mensen kan het AMV nog hoger.
IRV Inspirale Reserve Volume, maximale inademhaling
ERV Expriale Reserve Volume, maximale uitademhaling
VC Vitale Capaciteit / teugvolume, grootste volume lucht dat patiënt kan uitademen vanuit
maximale/actieve inspiratie – het restvolume (RV)
Maximale volume – rest volume, max. inademing (IRV) en uitademhaling (ERV) + AV
COPD : begin zal dit redelijk goed zijn omdat iemand rustig kan ademhalen, mogelijk misschien
iets hoger omdat rest volume vergroot is hierbij zal de VC juist op een hoger niveau liggen.
Veroudering : vitale capaciteit neemt af d.m.v. stugger worden van longweefsel (compliance)
en ademhalingsspieren worden minder krachtig waardoor men minder krachtig kan ademen.
TLC Totale Long Capaciteit, totale volume lucht na max. inspiratie in de longen + luchtwegen bevind dus
hierbij is het restvolume bij opgeteld! Vormt samen met FVC basis parameter van de interpretatie van
restrictieve pathologie.
Restrictieve longpathologie <80%
RV Residueel volume : volume lucht dat in de longen + luchtwegen overblijft na max. expiratie.
Verhoogd bij COPD
RV/TLC Aandeel van RV in totale longvolume
FRC Functioneel Residuele capacaciteit: de lucht die bij een normale ademhaling nog achterblijft in de
longen, dit is ook de lucht die je tot je beschikking hebt voor de uitwisseling met het bloed voor O2
afgifte en CO2 opname
Luchtweerstand:
RAW Luchtwegweerstand : de maat voor weerstand die lucht ondervindt en zegt dus iets over
doorlaatbaarheid van de luchtweg vooral in grote luchtwegen (>2mm diammeter)
Verhoogd bij COPD (sputum)
Gaw Geleidbaarheid (doorlaatbarheid ) : het omgekeerde van de weerstand in de luchtwegen.
SGwa Specifieke Doorlaatbaarheid : doorlaatbaarheid in functie van FRC : Gaw/FRC
Gaswisseling :
TLCO Diffusiecapaciteit long : vermogen van de longen om diffusie van gassen toe te laten. Pas als deze heel
sterk gedaald is (<30%) treedt er ook desaturatie op in rust. De diffusiecapaciteit kan verminderd zijn
als kwaliteit van alveolo-capillair membraan verminder is ( bijv. longfibrose ) de diffusieafstand vergroot
is (bijv. longemysfeem ) of destructie van alveolaire oppervlakte en/of capillair bed ( bijv. longemysfeem
2
, RCA Samenvatting Blok B
)
longfibrose, longemysfeem
TLCO/VA (Kco) Diffusiecapaciteit voor elke liter alveolaire ruimte die patiënt nog heeft.
Normaal
Longfunctie/
normwaarden
Gosselink
uitvoering uitleg Doel
aan patiënt van Het is van belang dat patiënt binnen zijn mogelijkheden begrijpt wat de diverse metingen bij het
flowvolume longfunctieonderzoek voor hem betekenen. Het feit dat de longen schoon zijn geeft tenslotte geen
curves en uitspraak over de kwaliteit van het functioneren er van. Ook is de longfunctie geen maat voor de
longfunctie zuurstofopname capaciteit. Het toenemen van de longinhoud is helaas niet altijd gunstig te noemen.
parameters De fysiotherapeut moet de patiënt daarover in eenvoudige begrippen over kunnen informeren.
Uitvoering
Aan de hand van een tekening van een flowvolumecurve legt de
student uit wat de verschillende longvolumina betekenen
COPD is in de eerste plaats een longafwijking die wordt
gekenmerkt door obstructie waardoor met name de
ventilatiecapaciteit van de long afneemt. De
zuurstofopnamecapaciteit van de longen wordt echter ook minder als de diffusiecapaciteit van de
alveolaire membraam afneemt door afname van de kwaliteit van de membraam zelf en/ of door
afname van het oppervlak er van. Dit wordt met een aparte meting vastgesteld, de DLCO-waarde. Ook
afname van de doorbloeding van de longen (perfusie) geeft een vermindering van de zuurstofopname
capaciteit van de longen. Toename van de algehele activiteit kan daarin verbetering brengen. Bedenk
overigens wat het effect kan zijn van een laag HB (bloedarmoede) op de zuurstof opname capaciteit.
3
, RCA Samenvatting Blok B
Saturatie meting De arteriële zuurstofsaturatie (kortweg zuurstofsaturatie of saturatie), genoteerd als SpO2, is een
graadmeter voor de hoeveelheid zuurstof die gebonden is aan het hemoglobine in de rode bloedcellen.
De saturatie wordt uitgedrukt als een percentage en is bij gezonde personen meer dan > 95%. Meestal
ligt dit tussen 95 % - 100% De meting wordt uitgevoerd met een sensorclip aan de top van één van de
vingers of de duim (transcutane meting). Er zijn type sensors die bevestigd kunnen worden op de huid,
voorhoofd of aan de oorlel. Voor een correcte waarde is het van belang dat het gebied waar de sensor
bevestigd is, goed doorbloed is. De saturatiemeter kan afwijkende waardes aangeven bij onder andere
ernstig Hb tekort, ernstig lage bloeddruk, verminderde circulatie in vinger/oorlel, of bij koude. De meter
zelf geeft een indicatie in hoeverre er sprake kan zijn van een betrouwbare meting. De waarde die de
meter aangeeft is nooit hoger maar kan wel lager zijn dan de werkelijke waarde behoudens de
hiernavolgende opmerkingen
De meter geeft niet aan:
de zuurstofspanning in het bloed
in hoeverre er sprake is van bloedarmoede
in hoeverre er misschien sprake is van een koolmonoxidevergiftiging
De patiënt kan dus ondanks de goede meetwaarden die de saturatiemeter aangeeft toch hypoxisch
zijn!
Peakflow meting Verschil tussen astma – COPD
- Astma zal je verbetering zien in de piekflow en bij COPD niet
Doel
Meting stroomsterkte in liter per minuut en ook een makkelijke manier voor mate van obstructie te
meten.
De peakflowwaarde is gerelateerd aan de longfunctiewaarde maar mag niet gezien worden als een
vervanging daarvan. Het geeft aan in hoeverre met name de grote luchtwegen geobstrueerd zijn. Met
het meetresultaat wordt een indruk verkregen of er sprake is van een tijdelijke obstructie zoals dat bij
een astmatische reactie het geval kan zijn. Het geeft ook een indruk van de werking van het medicijn
luchtwegverwijders waarbij dan voor en na de inname gemeten dient te worden.
Opdracht
Maak de peakflow meter van tevoren schoon. Het mondstuk kan van de meter afgehaald worden en
onder de kraan schoongemaakt. Maak ook na het gebruik van de peakflow meter het mondstuk weer
netjes schoon.
Uitvoering
De patiënt staat rechtop. Dit verdient de voorkeur omdat staan altijd en overal dezelfde meting
oplevert. Indien dit niet mogelijk is, ga dan rechtop zitten op een stoel. Neem de peakflow meter
tussen de vingertoppen van beide handen. Zorg ervoor dat het schuifje op nul staat en niet wordt
gehinderd door de vingertoppen.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper simonespek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
