Samenvatting Reader HR en Vitaliteit
1. Verzuim
Wanneer een medewerker niet in staat is om te werken en zich ziek meldt, is er sprake van verzuim.
De werkgever is verplicht het loon door te betalen tot twee jaar na de eerste ziektedag.
Redelijk geachte arbeid, ‘Kader van inzet en beoordeling van re-integratie inspanningen’, zie bijlage
Studiewijzer
Na ruim twee jaar vervalt de loondoorbetalingsplicht van de werkgever. Als de medewerker dan nog
steeds ziek is moet deze een uitkering aanvragen bij het UWV. Deze zal nagaan of de medewerker
inderdaad niet in staat is om te werken als gevolg van ziekte of letsel.
Ook beoordeeld het UWV of werkgever en werknemer er alles aan gedaan hebben om de werknemer
weer aan het werk te krijgen. Als de werkgever te kort is geschoten zal hij het loon van de werknemer
langer dan twee jaar door moeten betalen. Als de werknemer zich niet voldoende heeft ingespant,
kon de werkgever een sanctie opleggen.
Verzuim leidt voor een werkgever, naast tijdelijk minder capaciteit, tot kosten.
1.1 Beïnvloeding van verzuim
Bij het besluit om te verzuimen is er sprake van ziekte of letsel met klachten. Medewerkers maken
vaak een afweging en vervolgens een besluit om wel of niet te verzuimen (dit kan beïnvloedt worden
door de werkgever). Je mag in Nederland echter niet ontslagen worden vanwege verzuim.
Het beslissingsmodel laat zien dat bij de besluitvorming om wel of niet te verzuimen, sprake is van
een drempel. De drempel om te verzuimen kan hoog zijn, doordat collega’s het werk over moeten
nemen, of laag zijn door ongeïnteresseerde leidinggevenden. Over een lage drempel stap je makkelijk
heen, een hoge drempel voorkomt echter dat medewerkers zich ziekmelden.
Drie aspecten bepalen de hoogte van de verzuimdrempel, namelijk:
1. De verzuimnoodzaak; de mate waarin de werknemer fysiek of psychisch in staat is om te
werken
2. De verzuimgelegenheid; bijvoorbeeld een ongeïnteresseerde leidinggevende (leidt tot een
lage verzuimdrempel, veel gelegenheid betekent eerder ziekmelden dus lagere drempel)
3. De verzuimbehoefte; de wens en wil om te werken
Werkgevers zouden er naar moeten streven dat de verzuimdrempel de juiste hoogte heeft,
werknemers melden zich dan alleen ziek wanneer zij echt niet in staat zijn om te werken.
Wanneer de werknemer besluit te verzuimen, kan de werkgever hier niks meer aan doen. Wel kan hij
er voor zorgen dat de werknemer weer zo snel mogelijk aan het werk komt. De werkgever heeft
invloed op de hoogte van de hervattingsdrempel.
Kenmerken van de functie van de verzuimende medewerker kunnen, net als de verzuimdrempel, ook
de hervattingsdrempel beïnvloeden. Privéfactoren kunnen ook een rol spelen.
De genoemde factoren die de werkhervattingsdrempel beïnvloeden, betreffen de
hervattingsbehoefte- of gelegenheid. Hierbij gaat het om de behoefte van de medewerker en de
gelegenheid die de werkgever biedt.
Creëren van een hoge verzuimdrempel:
, 1. Invoeren van een verzuimprocedure waarin is opgenomen dat de medewerker zich ziek moet
melden bij zijn leidinggevende (door direct contact zal de medewerker zich minder snel ziek
melden, de drempel is dan hoger)
2. Naar medewerkers communiceren dat verzuim de werkgever geld kost (de meeste
medewerkers hebben het beste voor met hun werkgever)
3. Bespreken van alternatieven met een medewerker die zich ziek wil melden, belang van
aanwezig zijn benadrukken (er kan gekeken worden naar de mogelijkheden van aangepast
werk)
4. Een wachtdag invoeren, dus een dag waarop de werknemer ziek is maar er geen loon wordt
doorbetaald door de werkgever (moet worden vastgelegd in cao, dit kan de werkgever niet
zelf beslissen) Volgens de wetgeving bedraagt het maximaal aantal wachtdagen twee dagen
per verzuimmelding. Onderzoek heeft aangetoond dat met de invoering van wachtdagen, het
verzuimpercentage daalt met 0,34 procentpunt
Beïnvloeding van de hervattingsdrempel:
1. Regelmatig contact opnemen door de leidinggevende met de medewerker (informatie
verzamelen over de verwachte duur van verzuim)
2. Het werk tijdelijk aanpassen voor de werknemer (bijv. aanpassen van werktijden)
3. Stimuleren dat collega’s contact onderhouden (werknemer krijgt meer het gevoel dat hij
gemist wordt)
Het is mogelijk dat binnen een organisatie sprake is van een te hoge verzuimdrempel en een te lage
hervattingsdrempel. Dit betekent dat medewerkers niet (lang) verzuimen terwijl ze medisch gezien
niet zouden moeten werken. Dit is een ongezonde situatie.
1.2 Verschillende visies
Veelvoorkomende visies op verzuim zijn:
1. Verzuim is medisch; ‘ziek is ziek’
2. Verzuim is een keuze; de medewerker heeft zelf de keus of hij zich wel of niet ziek meldt
Verschillende kleuren verzuim:
1. Wit verzuim; medewerkers die door ziekte of letsel daadwerkelijk niet in staat zijn om te
werken
2. Zwart verzuim; onterechte verzuimgevallen, er is geen sprake van een fysieke of mentale
beperking
3. Grijs verzuim; er is sprake van klachten, maar dit hoeft niet direct te leiden tot een
ziektemelding
De meeste organisaties hanteren een mix van beide visies op verzuim. Dit houdt in dat er vanuit
gegaan wordt dat nul ziektemeldingen niet haalbaar is omdat er altijd ziektes en letsels zullen
voorkomen die maken dat een medewerker echt niet kan werken. Daarnaast betekent het ook dat
verzuim beïnvloedt kan worden en ook beheerst moet worden: namelijk voorkomen dat mensen zich
te makkelijk ziekmelden. Hiermee wordt ook zwart verzuim voorkomen.
1.3 Berekenen van verzuimcijfers
Verzuimpercentage = totaal aantal verzuimde kalenderdagen in periode T/potentieel aantal
beschikbare dagen in periode T x 100%
Kalenderdagen = 365 dagen (heel jaar)
, Er wordt rekening gehouden met parttimers, voor hen wordt het aantal verzuimdagen
vermenigvuldigt met hun deeltijdpercentage en voor het aantal beschikbare dagen wordt uitgegaan
van het aantal fte’s in een organisatie vermenigvuldigd met 365.
T = een periode van één jaar
De berekening van het verzuimpercentage gaat ook uit van een groep medewerkers. Dit kunnen
medewerkers van een organisatie of afdeling zijn, maar ook alle werknemers in Nederland.
Medewerkers die langdurig verzuimen worden meegenomen in de berekening van het
verzuimpercentage totdat ze in totaal twee jaar hebben verzuimd. De verzuimdagen van
medewerkers die langer dan twee jaar verzuimen worden niet meegenomen in het ‘totaal aantal
verzuimde dagen in periode T’. Zodra een medewerker uit dienst is wordt hij niet meer meegerekend
in de bepaling van het aantal verzuimdagen en ook niet meer in de bepaling van het potentieel aantal
beschikbare dagen.
Verzuimfrequentie = hoe vaak heeft de medewerker zich ziek gemeld
Meldingsfrequentie = aantal verzuimmeldingen in periode T/aantal medewerkers in periode T
Bij de berekening van de verzuimduur worden uitsluitend beëindigde verzuimgevallen meegenomen.
Gemiddelde verzuimduur = som van de duur van de verzuimgevallen van de in periode T beëindigde
gevallen/aantal beëindigde verzuimgevallen in periode T
Verzuimgevallen die langer dan twee jaar duren worden wel meegenomen in de berekening van de
gemiddelde verzuimduur omdat die worden beschouwd als beëindigd na een periode van twee jaar.
Voor medewerkers die tussen twee verzuimperioden minder dan 28 dagen herstelt waren, worden
de dagen bij elkaar opgeteld en geldt dit als één ziektemelding. Deze gekoppelde gevallen hebben
daarmee invloed op de verzuimfrequentie en de verzuimduur. Het koppelen heeft op het
verzuimpercentage geen invloed.
1.4 Beoordelen van verzuimcijfers
Referentiecijfer: het verzuim van de eigen organisatie wordt vergeleken met het verzuimpercentage
van organisaties in Nederland gemiddeld
Door de verzuimmaten in samenhang met elkaar te bekijken, kan worden vastgesteld of er voor een
organisatie (of afdeling) sprake is van een verzuimprobleem. Als het verzuim hoog is, laat de
frequentie zien of het hoge verzuim vooral komt door vaak ziekmelden. Wanneer medewerkers zich
vaak ziekmelden, worden maatregelen gekozen die zich richten op de verzuimdrempel. Bij langdurig
verzuim moet er gekeken worden naar maatregelen die de hervattingsdrempel beïnvloeden.
Het verzuimpercentage van de bedrijfstak kan door de organisatie worden vastgesteld als doel.
Wanneer een organisatie zijn verzuimpercentage vergelijkt met het gemiddelde verzuimpercentage
van de bedrijfstak waartoe hij behoort, vergelijkt de organisatie zichzelf dus niet met organisaties die
in aspecten zoals leeftijd, geslacht, soort functies en aantal medewerkers die op hem lijken.
Een ander mogelijke vergelijking is om het verzuimpercentage van een specifieke organisatie te
vergelijken met het verzuimpercentage van de voorgaande jaren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Anique16. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
