Tentamen 2.2.2
Tentamen 2.2.2 ......................................................................................................................................................................................................... 1
Kindertandheelkunde (2318) - Seminar: Molar Incisor Hypomineralization (MIH)................................................................................................... 2
Kindertandheelkunde (2318) - Artikelen .................................................................................................................................................................. 6
Orthodontie (1247) - Seminar: Afwijkingen in tandbogen ....................................................................................................................................... 8
Orthodontie (1247) - Kennisclips ............................................................................................................................................................................ 12
Orthodontie (1248) - Seminar: Klasse II/1 en II/2 ................................................................................................................................................... 14
Orthodontie (1250) - Seminar: kaakrelaties ........................................................................................................................................................... 18
Orthodontie (1251) - Seminar: Open beten en non-occlusies ............................................................................................................................... 20
Orthodontie (1252) – Seminar: Asymmetrieën, transversale afwijkingen en dwangbeten .................................................................................... 22
Orthodontie (2415) - Seminar: Orthodontische diagnostiek.................................................................................................................................. 25
Orthodontie (1253) - Seminar: prematuur verlies van gebitselementen ............................................................................................................... 29
Orthodontie (2417/2419) - Seminar + module: Inleiding in de cephalometrie ...................................................................................................... 34
Medische genetica (2255) - Kennisclips .................................................................................................................................................................. 37
Medische genetica (2255) - Seminar: Erfelijkheid van gebitsafwijkingen ............................................................................................................... 54
Medische genetica (2252) - Boek: Kindertandheelkunde deel 1 ............................................................................................................................ 66
Medische genetica (2252/2253) – Seminar: Ontwikkelingsstoornissen v gebitselementen .................................................................................. 75
Gerodontologie (2321) – Boek: Inleiding in de gerodontologie en geriatrie.......................................................................................................... 86
Gerodontologie (2323) - Artikelen .......................................................................................................................................................................... 97
Gerodontologie (2321) - Seminar: Mondgezondheid bij kwetsbare ouderen ...................................................................................................... 106
1
, Kindertandheelkunde (2318) -
Seminar: Molar Incisor Hypomineralization (MIH)
Glazuur-hypoplasie: quantitative defect in enamel, reduced thickness of enamel.
• Twee typen deflux:
o Hypoplasie: ameloblasten secreteren minder à meestal blijft de mineraalconcentratie hetzelfde, waardoor aanhechting
wel werkt.
o Hypomineralisatie: slechtere aanhechting
• Syfillis tijdens zwangerschap kan gek occlusaal oppervlak veroorzaken.
• Toxische concentratie calcium heeft invloed op ameloblasten: minder uitgifte van pre-glazuur.
Je kunt zien hoe oud het kind is, afhankelijk van het uiterlijk vh glazuur.
Glazuurhypomineralisatie: een glazuurlaesie met ontwikkelingsgerelateerd verminderde mineraaldichtheid.
- Kwalitatief defect.
- Fluorose, trauma.
Fluorose
• 1 ppm in drinkwater → fluorose
• 10 ppm → ernstige fluorose
• Kind eet veel tandpasta → fluorose
Molar Incisor Hypomineralisation: hypomineralisatie (met systemische oorsprong) van één tot vier
blijvende M1’s, vaak geassocieerd met aangetaste snijtanden.
• Synoniemen:
o Non-fluoride-hypomineralisatie
o Gehypomineraliseerd blijvende eerste molaren
o Opake plekken
o Glazuuropaciteiten
o Interne glazuurhypoplasie
o Idiopathische hypomineralisatie van het glazuur
o Non-fluoride glazuur opaciteit
o Idiopathische vertroebeling van het glazuur
o Niet-endemische vlekvorming van het glazuur
o Kaasmolaren
• Kenmerken:
o Kleine of uitgebreide laesies, wit/geel/bruin van kleur
o Post-eruptieve afbraak (PEB) komt vaker voor bij gele/bruine laesies
§ Hier is behandeling moeilijker à slechtere hechting met restauratief materiaal
§ Hoe meer kleur, hoe zwakker, hoe sneller de afbraak.
• Bij kinderen moet je het cariësrisico zo veel mogelijk beperken.
MIH is erg variabel, ook binnen dezelfde persoon. Dit is lastig te verklaren. We weten niet wat het veroorzaakt en waarom het zo variabel is.
Snelle post-eruptieve afbraak:
• 6-jaar oude molaar uit 7-jarig kind halen kan andere tanden ook beïnvloeden. Zeker met blijvende molaren.
• Als zwak glazuur in occlusie komt, breekt het. Het is geen cariës. Je kan een voorgevormde kroon plaatsen.
• Van white spot tot caviteit: 50% minder mineraal.
Gehypomineraliseerd glazuur (MIH)
• Tot 70% minder mineraal
• 14-18x meer eiwit
2
, • Andere fysieke kenmerken: zachter, makkelijker te breken
• Meer fluor-/hydroxy-/carbonaatapatiet
• Aangepast elementprofiel
• Ander uiterlijk (psychosociaal)
Laesie-oppervlaktelaag
• Variabiliteit in dikte en hardheid
• 18-145 µm (N = 57)
• De gemiddelde SL-diktes voor licht en matig aangetaste MIH-monsters waren 52,7 en 62,9 µm.
• Verschil in bond strengths van bonding is erg groot.
• Volgen ontwikkelingslijnen
• Gaan van oppervlakte naar GDG (EDJ)
• Micro-abrasie: sterk zuur, en je haalt opp. laag weg. Maar is probleem als laesie dieper gaat.
• Extreem gevoelig: ook bij een verder gezonde mond. We weten nog niet goed hoe dat komt, vooral met intacte tanden zonder
caviteiten. Waarschijnlijk gerelateerd aan porositeit in oppervlakte tand.
o Bacteriën in dentine, terwijl tand geen caviteit heeft. Bacterie is door poriën gekomen.
Laesie porositeit/minerale dichtheid
• Kan heel plaatselijk zijn
• Heel variabele mineraaldichtheid
• Omgekeerde MD-gradiënt onder oppervlaktelaag
• Glazuur is niet meer het hardste deel van je lichaam.
MIH-pathogenese
• Verstoringen al vanaf 12 maanden oud
• Bloedproducten in glazuur
• Serum albumine: komt binnen via tight junctions tussen ameloblasten en …. Genetische afwijking voor ‘losse junctions’.
o Hierdoor wit opaak
o Theorie
Laesie eiwitten
• Eiwitwaarden 3-15 keer hoger dan normaal (0,3-1,5% eiwit w/w).
• Bij intacte laesies bevatte de 66-kDa band alleen albumine.
• De 12 kDa band, in PEB-laesies, bevatte hemoglobine als een belangrijk bestanddeel.
Prevalentie
• Met name in US, pas na 15 jaar herkend als probleem, dus ook minder data
• 0-50%
• Slechtere mondhygiëne in landen waar sowieso al meer MIH zijn
• Gemiddeld 1/7 kinderen. ⅓ daarvan ernstig.
• 8-14 jaar oud: 46,6%
• Inheemse bevolking, zwangerschapsdiabetes, acute foetale distress
• In Azië minder aanwezig
Etiologische factoren
• Er is momenteel onvoldoende literair bewijs om etiologische factor(en) vast te stellen die relevant zijn voor MIH. Verbeteringen in de
onderzoeksopzet, evenals standaardisatie van diagnostische en onderzoeksprotocollen, zouden het niveau en de bewijskracht
verbeteren.
o Lastig onderzoek te geloven: ligt het aan ultrasounds of aan de ziekte waardoor de moeder naar ultrasound moet?
Waarschijnlijke etiologische factoren
• Ziekte tijdens de kindertijd
3
, • Verhoogde temperatuur
• Zieke moeder tijdens de late zwangerschap (?)
• Weekmakers (plasticizers), zoals plastic in melkflessen
• Antibiotica (?)
• Individuele drempel (bv. doodzieke kinderen met goede tanden)
• Genen/epigenetica (ziekte kan oorzaak zijn van epigenetica)
Dit is geen defect in matrix: amelogenesis en dentogenesis imperfecta
- Vaak alle tanden aangetast, niet maar 1
Conclusie over etiologie: Prenatale en perinatale factoren worden niet vaak in verband gebracht met MIH. Ondanks een gebrek aan
prospectieve studies, lijkt ziekte in de vroege kinderjaren (in het bijzonder koorts) geassocieerd te zijn met MIH.
Klinische managementboom voor MIH
• Risico-identificatie voor hypomineralisatie: beoordeel de medische geschiedenis op vermoedelijke etiologische factoren Stel het
cariësrisico vast en wijzig indien nodig
• Vroegtijdige diagnose: onderzoek risicomolaren wanneer ze doorbreken, vooral als de blijvende snijtanden, tweede melkmolaren of
andere tanden zijn aangetast. Beoordeel de ernst.
• Remineralisatie: breng plaatselijk fluoride en producten op basis van calcium aan, zoals CPP-ACP. Overweeg tandpasta met
'volwassen kracht'. Minimaliseer het risico op cariës.
• Desensibilisatie: Wat betreft remineralisatie. Bescherm poreuze laesies met GIC of harsafdichtmiddel. Verminder blootstelling aan
zure dranken. Hars infiltratie?
• Cariës- en PEB-preventie: Wat betreft remineralisatie en desensibilisatie. Overweeg volledige dekking van de tand als er een hoog
potentieel is voor PEB.
MIH kwam ook voor in 15e-18e eeuw.
Vroege, correcte diagnose is belangrijk, maar lastig. Het is belangrijk omdat het leidt tot een passend behandelplan (kenmerken van het
glazuur, post-eruptieve afbraak, hechtingssterkten, marginale storing) wat leidt tot juiste behandelopties.
MIH en fluorose gecombineerd: minimaal invasief zuur van resin gebruiken zorgt voor beter uiterlijk.
Diagnose: Amelogenisis imperfecta (AI), want alle tanden zijn aangetast.
Klinische problemen voor patiënt
• Gevoeligheid
• Cariësrisico-uitkomsten
• Tandheelkundige angst/fobie
• Uitgebreide (herhaal)behandeling
• Esthetiek
• Algehele/generale anesthetica (GA) à behandelingskosten en risico's
Klinische problemen voor behandelaar
• Moeilijke fysieke toegang
• LA effectiviteit
• Verminderde harsbindingssterkte
• Overlevingskans van de restauratie
• Stabilisatie (welk materiaal gebruik ik?)
• Behandelplan (extracties?)
Het cariësrisico heeft invloed op de uitkomst.
Overleving van de restauratie
• 9 jaar: tegen negen jaar hadden MIH-getroffen kinderen bijna tien keer zo vaak ondergaan als gezonde controlekinderen. Elke
defecte tand was gemiddeld 2x behandeld.
4