Samenvatting
Samenvatting Landschap in delen Hoofdstuk 5: Bodem
- Instelling
- Universiteit Utrecht (UU)
Samenvatting van het boek Landschap in delen Hoofdstuk 5: Bodem
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Landschap in delenHoofdstuk 5: Bodem
5.1 Inleiding
Het begrip bodem omvat in de meest ruime zin het bovenste deel van de aardkorst. In
Nederland is de bodem zelden meer dan 1 à 2 meter dik. Vast gesteente en de natte
ongerijpte ondergrond van losse sedimenten behoren bodemkundig gezien niet tot de
bodem.
5.2 Bodemvorming
In de materialen die aan het aardoppervlak voorkomen voltrekken zich op den duur als
gevolg van de invloed van het klimaat, de waterhuishouding, de planten- en
dierenwereld en de mens bepaalde veranderingen, die met de naam bodemvorming
(pedogenese) worden aangeduid.
Een bodemhorizont is een ongeveer evenwijdig aan het maaiveld lopende laag in de
grond, waarvan de zichtbare kenmerken afwijken van onder- en bovenliggende lagen.
Bodemhorizonten zijn ontstaan ten gevolge van bodemvormende processen. De verticale
opeenvolging van de horizonten heet een bodemprofiel.
In grote lijnen worden de volgende horizonten onderscheiden:
De O-horizont: bestaande uit een ophoping van organische stof
De A-horizont: gekenmerkt door de aanwezigheid van zowel minerale delen als
organische stof
De E-horizont: waaruit klei, ijzer, aluminium of organische stof uitspoelt
De B-horizont: waarin verandering van het bodemmateriaal of inspoeling
optreedt
De C-horizont: die bestaat uit het moedermateriaal van vóór de bodemvorming
De C-horizont is weinig of niet veranderd door bodemvorming
5.2.1 Bodemvormende factoren
De bodemvormend processen worden bepaald door de bodemvormende factoren. Dit
zijn:
Klimaat en water
o Het klimaat speelt op wereldschaal een belangrijke rol in de
bodemvorming. De aan de klimaatzones gebonden gronden worden
zonale gronden genoemd. Er zijn echter ook gronden die (nog) niet in
evenwicht zijn met het klimaat en de daarbij behorende vegetatie, bijv.
omdat ze nog te jong zijn. Dit zijn azonale gronden.
o Daarnaast worden intrazonale gronden onderscheiden die om een
andere reden sterk afwijken van het zonale beeld. Bijv. hoge
grondwaterspiegel of ander moedermateriaal.
o Neerslagoverschot ---> veelal uitspoeling
o Neerslag tekort kan ook uitspoeling voorkomen na regenbuien
o De temperatuur is van belang voor de snelheid waarmee bodemkundige
processen verlopen.
, Landschap in delen
Moedermateriaal (gesteente)
o Was al aanwezig voordat er veranderingen optraden door bodemvorming
o De mineralogische samenstelling is van belang in verband met de
hoeveelheid basen die in de meer of minder gemakkelijk verweerbare
mineralen aanwezig is en kan dienen ter vervanging van uitgespoelde
kationen.
Reliëf
o Het reliëf heeft in Nederland vooral invloed op de bodemvorming in
combinatie met de diepte van het grondwater en de wisselingen in
grondwaterstanden.
o De hooggelegen zandgronden hebben diepe grondwaterstanden en een
neergaande waterbeweging.
o Laaggelegen gronden hebben doorgaans hoge grondwaterstanden,
waardoor ze vaak een humusrijke of venige bovengrond bezitten.
Vegetatie
o De vegetatie levert het grootste deel van de organische stof op en in de
grond. Na het afsterven wordt het materiaal omgezet in humus.
Fauna
o De (bodem)fauna speelt een belangrijke rol bij de bodemvorming, met
name bij de homogenisatie. Bij dit proces verdwijnt door gravende
bodemdieren de oorspronkelijke sedimentaire gelaagdheid.
Mens
o De mens is vooral sinds de Middeleeuwen een bodemvormende factor van
betekenis, niet alleen doordat de mens veranderingen heeft aangebracht
in de condities waaronder de andere bodemvormende factoren werken,
maar ook doordat hij nieuwe landoppervlakken en gronden heeft
gecreëerd .
o Daarnaast is de mens ook een bodemvernielende factor.
Tijd
o De tijd is van belang in verband met de snelheid waarmee de
bodemvormende processen werken. Langzaam verlopende processen
zullen doorgaans pas na lange tijd merkbare gevolgen krijgen.
5.2.2 Horizontbenaming
De door bodemvorming ontstane horizonten worden met vast codes aangegeven. Deze
letter- en cijfercombinaties dienen om de veranderingen die als gevolg van
bodemvorming in het uitgangsmateriaal zijn opgetreden weer te geven.
H-horizont
o Een organische horizont bestaande uit een accumulatie van organisch
materiaal aan het oppervlak, die gedurende langere tijd is verzadigd met
water (tenzij er sprake is van kunstmatige ontwatering)
O-horizont
o Een organische horizont bestaande uit een accumulatie van organisch
materiaal aan het oppervlak, die niet langer dan enkele dagen per jaar is
verzadigd met water. Bovenop ligt het verse strooisel van het afgelopen
jaar
o Ook wel aangegeven als de A0 horizont
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper stang26. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67163 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen