Samenvatting week 4: Circulatie 2
Verplichte literatuur:
Wulterkens, Th. e.a. (2013) Handboek spoedeisende geneeskunde:
o H10: 10.2.2 en 10.3
o H16.7
o H22.2
Merck Manual, introductie shock:
http://www.msdmanuals.nl/mmhenl/hart_en_bloedvaten/shock/introductie.html
Juf Daniëlle, shock: https://www.youtube.com/watch?v=64VRLTDw_sQ
Leerdoelen:
student kent de epidemiologie, etiologie, symptomen, gevolgen, diagnostiek en de
medische- en verpleegkundige behandeling van shock (hypovolemisch, distributief,
obstructief en cardiogeen). De anatomie en fysiologie van alle orgaansystemen wordt
hierbij reeds als bekend verondersteld.
Het circulatieproces en kan verstoringen daarin interpreteren (regulatie en werking).
Kent de verschillen tussen:
o Hypovolemische shock
o Distributieve shock
o Obstructieve shock
o Cardiogene shock
Kent de symptomen die een patiënt met shock kan vertonen en hoe deze ontstaan
Wulterkens, handboek spoedeisende geneeskunde
10.2 Anatomie, fysiologie en pathofysiologie
10.2.2 Het vaatstelsel; secundaire circulatiestoornissen
Stoornissen in circulatie die leiden tot onvoldoende of inadequate weefselperfusie
(dus onvoldoende aanvoer essentiële stoffen en afvoer afvalstoffen en dus
disfunctioneren weefsels) shock!
o Hypovolemische shock (tekort aan bloed/vocht intravasculair)
o Cardiogene shock (disfunctioneren hart)
o Obstructieve shock (onvoldoende circulatie door (partiële) obstructie)
o Distributieve shock (relatief tekort aan bloed/vocht intravasculair)
Inadequate weefselperfusie hypoxie anaerobe verbranding in weefsels
lactaatvorming metabole acidose.
o Metabole acidose respiratoire compensatie (sneller ademen)
Inadequate weefselperfusie hypoxie redistributie van circulerend volume bloed
eerst naar vitale organen bleek en klamme huid, verlengde capillaire refilltijd
(normaal <2 sec)
Compensatie tekort circulerend volume tachycardie, geleidelijk polsdruk
verminderen, uiteindelijk bloeddruk omlaag.
o Tachycardie vroeg teken circulatoir falen, hypotensie laat teken (teken
vergevorderde shock). Preterminaal bradycardie.
Andere organen minder goed geperfundeerd
o Nieren oligurie en uiteindelijk anurie
o Hersenen bewustzijnsverandering
Beoordeling moeilijk, bovenstaande processen worden beïnvloed door allerlei zaken.
Vaak comorbiditeit waardoor compensatiemechanismen niet goed werken, gebruik
van medicatie kan klachten verergeren, etc.
o Bètablokkers gaan tachycardie tegen
, o Anticoagulantia verergering bloedverlies
16.7 Shock
Levensbedreigende situatie, circulatie onvoldoende om goede weefselperfusie te
waarborgen. Sprake van shock als afgenomen weefselperfusie leidt tot hypoxie op
weefselniveau.
Verschillende vormen van shock.
16.7.1 Indeling
Cardiogene shock
Hypovolemische shock
Obstructieve shock
Distributieve shock
Cardiogene shock
Pompfunctiestoornis gestoorde weefselperfusie.
Oorzaken pompfunctiestoornissen o.a.:
o Myocarddisfunctie: myocardinfarct, cardiomyopathie, myocarditis, contusio
cordis (trauma van het hart);
o Klepdisfunctie: endocarditis (klepontsteking), papillairspierdisfunctie,
degeneratieve klepafwijking (aortaklepstenose);
o Snelle hartritmestoornissen: bijv ventrikeltachycardieën
o Trage hartritmestoornissen: bijv geleidingsstoornissen met traag escaperitme.
Hypovolemische shock
Via verminderd intravasculair volume verminderde weefselperfusie.
Oorzaken:
o Ernstig bloedverlies (inwendig, uitwendig)
o Ernstig vocht-/plasmaverlies (brandwonden)
o Ernstig vochtverlies (braken/diarree/toegenomen diurese)
Denk aan fysieke toestand patiënt!
o Bijv. comorbiditeit en medicatiegebruik maken dat iemand extra gevoelig kan
zijn voor ontstaan shock.
Obstructieve shock
Flow belemmerd door obstructie verminderde systemische circulatie verminderde
weefselperfusie.
Oorzaken, bijv: longembolieën, spanningspneumothorax, harttamponnade.
Longembolie: vastlopen veneuze bloedprop in long-vaatbed.
o Ruiterembolus! Blokkeert hoofdafsplitsing linker- en rechter arteria pulmonalis!
vaak dodelijk indien niet op tijd herkend en behandeld.
o Oorzaken ontstaan longembolie: langdurige immobilisatie, diepveneuze
trombose, maligniteiten, orale anticonceptiva, zwangerschap.
Spanningspneumothorax: door verhoogde intrathoracale druk wordt veneuze return
belemmerd.
o Vaak gevolg van trauma.
o Hoofdstuk 22, traumagerelateerd.
Harttamponnade: verminderde veneuze return.
o Gerelateerd aan trauma, hoofdstuk 22.
Distributieve shock
