CVA staat voor Cerebrovasculair accident, in de volksmond ook wel een beroerte genoemd. Het
betreft een doorbloedingsstoornis van de hersenen die acuut optreedt. Bij een CVA kan onderscheid
gemaakt worden in het ontstaan van de doorbloedingsstoornis. Dit kan ontstaan door een
hersenbloeding of een herseninfarct. Bij een hersenbloeding knapt er een bloedvat in de hersenen.
De toevoer van het bloed naar (een bepaald deel van) de hersenen wordt hierdoor verstoord. Ook
kan dit voor druk op de hersenen zorgen, wat tot veel meer hersenbeschadiging kan leiden en zelfs
tot de dood. Bij een herseninfarct raakt een bloedvat naar de hersenen verstopt met ook hier als
gevoel dat de doorbloeding van de hersenen wordt verstoord. Hierdoor komt een deel van de
hersenen zonder zuurstof en voedingsstoffen en sterft af
Epidemiologie:
- Ieder jaar krijgen ruim 41.000 mensen een CVA, circa 7000 mensen krijgen opnieuw een CVA.
- Op dit moment is een CVA de doodoorzaak nummer 1 bij vrouwen en de grootste oorzaak voor
invaliditeit.
- In Nederland moeten circa 500.000 mensen met de gevolgen ervan leven.
- In 80-90% van de CVA’s is een herseninfarct de oorzaak.
- In 10-20% van de gevallen is een hersensbloeding de oorzaak.
- CVA is doodsoorzaak nummer 3 na hartinfarct en kanker in de westerse samenleving.
- CVA is de belangrijkste oorzaak van lichamelijke handicaps.
- In 20% van de eerste CVA’s overlijdt de patiënt binnen een maand; 35% van de patiënten is na 6
maanden afhankelijk van anderen.
- Per jaar krijgen per 1000 mensen er 2 voor de eerste keer een CVA.
- 8 op de 1000 mensen krijgen voor de tweede keer een CVA.
Etiologie( oorzaak):
Een belangrijke oorzaak van een CVA (zowel bij een infarct als een bloeding) is een slechte conditie
van de vaatwand. Atherosclerose (aderverkalking) is dan ook vaak de oorzaak van een CVA. Maar
naast atherosclerose speelt ook het proces van de bloedstolling een belangrijke rol in het ontstaan
van een CVA. Trombus (stolselvorming van het bloed) en het losschieten van een stolselprop
(embolus) zijn vaak de oorzaak van een CVA. Alles wat van invloed is op de conditie van de vaatwand
of het te snel stollen van het bloed kan dus mede oorzaak zijn van een CVA. Risicofactoren voor een
CVA zijn dan ook leeftijd (bij het ouder worden gaat de rekbaarheid van de vaatwanden achteruit en
treedt vaak atherosclerose op), een hoge bloeddruk (dit kan de vaatwanden beschadigen),
overgewicht (hierbij is vaak een verhoogd cholesterol (wat weer kan zorgen voor atherosclerose).
Maar ook roken en te weinig lichaamsbeweging hebben slechte invloed op de conditie van de
vaatwanden en zijn dus ook een risicofactor voor een CVA.
1
, Pathosfysiologie:
Hoe een CVA zich uit is afhankelijk van welk deel van de hersenen geen bloed meer krijgt. Dit is weer
afhankelijk van de plek waar de slagader afgesloten wordt (of in het geval van een bloeding geknapt
is). Dit bepaalt namelijk welk gedeelte van de hersenen geen zuurstof en voeding krijgt. "De
hoofdslagaders naar de hersenen zijn de linker en rechter halsslagader (arteria arotis sinistra en
dextra) en de linker en rechter wervelkolomslagader (arteria vertebralis sinistra en dextra). De
halsslagaders vertakken zich halverwege de hals in een buitenste (voor het aanzicht) en een
binnenste (voor de hersenen) tak (arteria carotis interna). De beide wervelkolomslagaders geven op
weg naar de hersenstam takjes af aan het ruggenmerg, komen bij het achterhoofdsgat bij elkaar en
vormen dan de arteria basilaris. Het unieke van de bloedvoorziening van de hersenen is dat beide
arteriae carotes internae en de arteria basilaris uitmonden in een ring, de circulus arteriosis cerebri
(van Willis). Vanuit deze ring ontspringen de zes hersenslagaders aan de voorkant, in het midden en
aan de achterkant, zowel links als rechts. Deze constructie betekent dat een afsluiting van één van
aanvoerende slagaders kan worden opgevangen door bloedtoevoer van de andere (afsluiting van een
halsslagader komt relatief veel voor). Als een van de hersenslagaders zelf wordt afgesloten, dan is een
infarct niet te vermijden. De aftakkingen van de arteria cerebri media worden het vaakst getroffen.
Deze slagader voorziet het middelste gebied van de grote hersenen van bloed, dus de zijkwab, de
slaapkwab en het achterste deel van de voorkwab (Verstappen, 2009, pp. 250)". De gevolgen van een
CVA, vaak uitvalsverschijnselen, zijn sterk afhankelijke van de plek waar een bloedvat afgesloten is.
Als dit voor aan in de hersenstam gebeurt, is het hele gebied afgesloten van bloed en kan alleen aan
de randen de bloedvoorziening overgenomen worden door eindvaten die bij de arteria cerebri
anterior en posterior aangesloten zijn. Echter als een bloedvat in een aftakking van de arteria cerebri
media zit is het uitvalsgebied veel kleiner en kan een veel groter gebied overgenomen worden door
andere vaten
Symptomatologie:
Wat voor symptomen een CVA patiënt heeft is sterk afhankelijke van de plek van afsluiting. Daarnaast
is de uitval van functies in het tertiaire schorsgebied niet goed te lokaliseren. Dit zorgt er voor dat elke
CVA patiënt andere symptomen kan hebben. Wel zijn de symptomen bekend die voor kunnen komen.
Deze kunnen bestaan uit uitvalsverschijnselen en prikkelingsverschijnselen en worden ingedeeld in de
volgende drie categorieën: neurologische, neuropsychologische en psychologische stoornissen. De
neurologische stoornissen vallen het meest op. Hiertoe behoren verlamming (van spieren),
gevoelloosheid (van huid en ledematen) en blindheid. De prikkelingsverschijnselen behorende bij de
neurologische stoornissen zijn toename in reflexactiviteit, het optreden van spasticiteit, pijn en
visuele hallucinaties. De neuropsychologische stoornissen vallen in eerste instantie niet zo op, maar
kunnen worden vastgesteld met een gericht neuropsychologisch onderzoek. Hieronder vallen afasie,
het onvermogen tot doelmatig handelen (apraxie) voorbeelden hier van zijn schrijven en
bloemschikken. Verder horen ook agnosie (het niet herkennen van een voorwerp of gezicht), amnesie
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nursey91. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.