Samenvatting
Samenvatting Bestuur en samenleving kritische perspectieven
- Vak
- (S_BSKP)
- Instelling
- Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
Samenvatting Bestuur en samenleving kritische perspectieven. Sommige zaken staan mogelijk dubbel vermeld.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 45 pagina's
Voorbeeld 4 van de 45 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: dh123456 • 1 maand geleden
Voorbeeld van de inhoud
Week 1.1Het vak is opgedeeld in vier thema’s
1. Wetenschap en wetenschappelijk geïnformeerd overheidsbeleid
2. De opkomst van de moderne staat in politicologische en sociologische context
3. Staat, EU, markt, professionals en middenveld – wie doet dat? (hypotheek adviseurs vb).
Professionals zoals artsen, zijn niet per se op zoek naar het geld. Markt IKEA, beterbed en
gaat het iets meer om de winst, maatschappelijk middenveld vb kerk. Zijn vergelijkbaar met
de kringen waar kuijper over spreekt. EU deels oplossing en deels niet, tony choco is goed
afdwingbaar maar kromme van een banaan ook.
4. Integriteit, menselijke maat en verbeelding in relatie tot de staat
Wat is wetenschap?
Indeling universiteit langs 3 lijnen
- Alfa taal, geschiedenis, kunst – was ook de eerste
- Beta natuur en formele wetenschappen zoals wiskunde
- Gamma sociaal, psychologie (bestuurskunde, bedrijfskunde)
- Let op: rechten zit tussen alfa en gamma in, geneeskunde tussen beta en gamma. Is een
schema en schema’s zijn niet sluitend
Physic envy = gamma’s en alfa’s die eigenlijk liever beta-methodes gebruiken en pretenderen zo
meer ‘zekerheid’ te vinden. Speelt het meeste bij economie, jaloers op de scherpte en objectiviteit
van de natuurkunde.
Hermeneutische situatie = uitlegkunde, hermeneutische cirkel je hebt een bril op en in de
natuurwetenschap kan je deze afstemmen. Theorieën verklaren de stand van zaken in de
werkelijkheid. Is een propleem voor gamma doordat observaties en interpretaties afhankelijk zijn van
de interpreet. Interpreet bepaald het object. Onderzoek naar racisme is dus niet objectief. Maakt qua
uitkomst uit of een witte man of vrouw met hijab onderzoek doet. Ook macht speelt een rol, zie je in
Oppenheimer waar spanning heerst over splitsen atoom. Er zijn verschillende interpretaties van tijd
en ruimte. Observeren heeft dus ook bij natuurkunde een invloed op de uitkomst máár hier zijn meer
gedeelde opvattingen over de werkelijkheid.
Taal
- Wees je bewust van invloed van taal. Bestuurskunde is anders dan public administration, hier
klinkt het alsof je meer administratief werk doet. Ook duits verwatungslehre klinkt meer als
rechten functie.
- Ook in functies verschillen; in FR is een campingbeheerder een ambtenaar. In NL
bestuurskunde is dat een streetlevel bureaucrat.
- Woordkeuzes verantwoordelijkheid kan je zien als een deugd, je bent betrouwbaar en het
gaat om je houding maar verantwoordelijk kan ook gaan over jouw takenpakket. Engels is
qua taal rijker dan NL. Responsibility (oorzaak), accountability (verantwoordingsplicht),
liability (aansprakelijk), faithfullness (verantwoordelijkheid als deugd).
Doelen van universiteit: kennisoverdracht, kennisbehoud, aanleren van een houding, balans tussen
praktijk en theorie, metakennis (kennis over kennis), idealen (emancipatie)
,Hogeschool is bezig met oplossen van problemen die al in de wereld bestaan, uni vooral met …
waardoor er geen interesse is in de problemen van de wereld.
Veel problemen terug te leiden naar verschil tussen hoog en laag opgeleide.
Misvatting over kennis:
1. Sommige mensen denken dat alleen abstracte kennis ‘echte’ kennis is. Dit is de academische
misvatting
2. Sommige mensen denken dat technische kennis ook ‘echte’ kennis is, bijv dat Google de
griep ziet aankomen. Dit is meestal patroonherkenning. Technische misvatting
3. Sommige mensen dat ‘echte’ kennis van ‘echte’ mensen komt en dit is de democratische
misvatting
Hoe verhoudt kennis zich tot de wereld?
- Er is geen zuivere relatie tussen theorie en werkelijkheid (alsof wetenschap een soort
perfecte foto maakt)
- Tussen feiten in de werkelijkheid en theoretisch begrip zit een zogenaamd paradigma: een
tot uitgangspunt verheven denkkader
- Een paradigma is niet alleen rationeel maar bestaat ook uit macht, voorkeuren,
voorwetenschappelijk ervaringen
- Een grote paradigmastrijd in de sociale wetenschappen is die tussen objectieve benaderen
erklaren en die van verstehen
- Verstehen betekent verstaan, begrijpen, interpreteren
- Erklaren gaat over causale verband
- Bij verstehen gaat het erom dat ook de intenties, waarden en idealen achter een
onderzoeksonderwerp worden begrepen (bijv toeslagenaffaire)
- Verstehen in dominant in media en klein in wetenschap
- In bestuurskunde paradigmastrijd tussen NPM en bureaucratie
New public manangement sinds 1990 in de bestuurskunde. Een economisering van de publieke
sector:
- Private bedrijfsleven zou een voorbeeld zijn
- Dienstverlening als ‘producten’ opgevat
- Burger wordt vooral als ‘klant’ gezien
- Er wordt breed ingezet op marktwerking
- Doelamtigheid geldt als hoogste goed
Max weber over bureaucratie= Vorm van een overheidsorganisatie gekenmerkt door:
1. Straf is vrij maar gebonden op specifiek vlak
2. Een staf van betaalde professionals
3. Die werken op basis van vaste regels
4. Die samenhangen met hun competenties
5. Binnen een hiërarchisch systeem
6. En een doorgevoerde arbeidsdeling
7. Om te komen tot functionele relaties en
8. Een rationele inzet van machtsmiddelen
9. Als onderdeel van een carrière
10. Uiteindelijk wel onderworpen aan politiek of CEO
,Als je als wetenschapper nadenkt over kennis heb je dus relatie van feiten waar je als beta en gamma
naar kan kijken. In manier van kijken heb je een bril op paradigma. Uitgangspunt van denkkader
en in dat denkkader verzamelen de feiten op een bepaalde manier.
Week 1.2
Kennissamenleving
- Wetenschappers denken al snel dat hun type kennis de beste kennis is. Dat is de vraag. Een
pluriform kennisbeeld is nodig
- Binnen de wetenschap denken we al verschillend. De professional kan erg enthousiast zijn
over zichzelf. Advocaten hebben er baat bij om een zaak zo groot mogelijk te maken, zou
helpen als je het juist kleiner maakt zoals toeslagenaffaire. Wetenschappers hebben dit
probleem ook, zij leveren de kennis (stikstofcrisis, covid, digitale euro). Opties; overheid,
professional of markt lost het op volgens het beleid
- Ga na hoe respectievelijk een bedrijfskundige, socioloog, econoom, criminoloog,
bestuurskundige, psycholoog op een voor hen ‘typische wijze zouden observeren wat er
gebeurt in de winkelstraat. (zelf doen als denkoefening). Econoom niet veel mensen aan
het winkelen, psycholoog veel chagrijnige mensen of veel gezinnen. Criminoloog
indicatoren die wijzen op inbraak, veel verwarde mensen op straat. Bedrijfskundige leuk
pand wat te huur staat. Bestuurskundige actieve winkeliersvereniging, kijken wat
streetlevel bureaucrat aan het doen is (docent, handhaving).
- Kennis is in de kern een duurzame en wederkerige verhouding tussen het waarneembare
en het denkbare – de feiten en de theorie m.a.w., woorden die echter niet helemaal
geschikt zijn buiten de universiteit. Factoren waarmee beïnvloed wordt media
Kennis = combinatie maken van waarneembare en denkbare. Veel kennispraktijken niet theoretisch
zoals politie. Gaat erom in wetenschap dat je duurzame en wederkerige relatie maakt. Het
waarneembare en denkbare toetsen elkaar. Wat denk je dat voor de hand ligt en wat neem je waar.
Vier type kennis
, Feiten, methode, theorie nodig om wetenschap te bestuderen. Hoe je feiten interpreteert is veel
discussie over. Er is veel ruimte in theoretisch kader; hoe interpreteert iemand de feiten? Is dit
logisch verantwoord? Veel wetenschappers zeggen; feiten kloppen wel maar hoe interpreteer je ze.
Ook de vraag bij duurzaamheidsvraagstuk
- Waarheid bestaande uit feiten, methoden, theorie
- Professioneel Het kennen van je ambacht, vaak rationeel, niet helemaal transparant,
professioneel weten. Veel professionals (ambachtslieden) willen de wetenschap weghouden.
Ook sociologisch conflict, veel managers (generiek opgeleid) komen vaak zonder ervaring uit
praktijk maar gaan wel organiseren voor mensen uit de praktijk.
- Intiem religieuze intuïties. Geen wetenschap en geen kennis. Tekst uit de bijbel kennen
bijv. Hoe werkt de liefde, hoe praat je met vrienden, mediteren. Waarneembare en denkbare
wat samenkomt
- Publieke geloofwaardigheid dingen die je weet met elkaar en waar je niet altijd redenen
voor hebt. In de wetenschap en politiek is er net thema bijstand en inflatie op agenda
gekomen maar inflatie is al twee jaar gaande. Huizenprijzen zijn ook gestegen (iedereen die
een huis wil of heeft was dit al opgevallen). Is iets wat in de sfeer hangt, publieke kennis
- Vijfde type; dingen die je gewoon weet. Niet professioneel en ook niet publiek. Je weet hoe
laat school van je kind klaar is, je weet hoe je moet fietsen.
Deze kennis types komen in conflict met elkaar zie je ook bij creationisme en evolutietheorie. Je
ziet dit ook met beleid in Nederland. Als beleidsmaker moet je dus nadenken dat beleid niet
religieus geïnspireerd is.
Het probleem van feiten en waarden
- Waarden in standaardwetenschap: waarheid, objectief, onafhankelijk
- Hier ontstaat voor bestuurskundige een probleem dat bijvoorbeeld in de geneeskunde veel
minder groot is
- Je kunt niet altijd waardenneutraal onderzoek doen . Vaak moe je rekening houden met
waarden
- In de geneeskunde wil je gezondheid nastreven, maar je draait de inrichting van onze staat
en samenleving alleen om gezondheid? Nee er speelt meer voor een bestuurskundige.
Ofschoon dat wel eens vergeten wordt
- Naast het standaardbeeld van wetenschap is er ook een meer kritisch beeld meestal
geassocieerd met Kuhn/ Popper
- Maar eerst nog een spade dieper: hermeneutiek
- Paradigma resoneert mee met de wetenschap
- Kritische wetenschap is voor veel mensen hét model. Meeste mensen geloven niet in de
standaardwetenschap. Zijn hier al te veel biast voor. Gadamar kleed dit vooroordeel ook
meer aan.
Hermeneutiek = uitlegkunde, Gadamer noemt dit voorverstaan. Bestaat uit voorhebben, voorzicht,
voorbergrip. Hermeneutiek kan gezien worden als verdere invulling van een paradigma.
Voorbeeld van voorverstaan: We volgen college, je hebt een situatie je zit op een stoel en kijkt. Je
weet al wat je gaat doen als je binnenkomt. Je ‘hebt’ de situatie op een bepaalde manier. Je hebt ook
een bepaald ‘zicht’, je wil de studie halen, je wil meer te weten komen over bureaucratie. Bepaald
zicht vanuit waar jij begrepen wil worden. Begrip komen woorden bij kijken o.a. afstuderen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper leonoorvw. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,29. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 79271 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen