Samenvatting van de hoorcolleges van pathologie (Mondzorgkunde leerjaar 2). Omvat de volgende onderwerpen: hart- en vaatziekten, diabetes, schildklieraandoeningen, besmettelijke ziekten en oncologie.
Het linker ventrikel zorgt voor de contractie van het hart.
Grote bloedsomloop: hele lichaam van zuurstofrijk bloed voorzien.
Kleine bloedsomloop: zuurstofarm bloed zuurstofrijk maken.
Opbouw bloedvaten:
Bloeddruk: de druk die het bloed uitoefent op de wand van
bloedvaten. De bloeddruk wisselt gedurende de dag onder
invloed van vulling van de blaas, buitentemperatuur, emoties,
leeftijd en geslacht.
De bovendruk wordt systolische druk genoemd. Deze is
normaliter 120 mmHg en ontstaat door de systole (contractie
van het linker ventrikel). Hij is afhankelijk van de kracht van de
aorta, de doorgankelijkheid van de aortaklep en de elasticiteit
van de aorta.
De onderdruk wordt diastolische druk genoemd. Deze is normaliter 80 mmHg en ontstaat door de
diastole (ontspanning van het linker ventrikel). Hij is afhankelijk van de perifere weerstand en de
elasticiteit van de grote aders
Hoe werkt een bloeddrukmeting?
Je meet 2 waardes, de bovendruk en de onderdruk (in mmHg = millimeter kwik). Je brengt de band
om de bovenarm aan en pompt hem op tot het bloedvat helemaal dicht zit en er dus geen bloed
meer doorheen kan (de polsslag is niet meer voelbaar). Vervolgens laat je de druk langzaam zakken,
op een gegeven moment is de systolische druk hoger dan de druk in de ballon en dan laat de slagader
iets bloed door. Als de polsslag weer gevoeld wordt en het eerste bloed weer door de aderen stroomt
wordt de bovendruk gemeten. Vervolgens laat je de ballon verder leeglopen, als het bloed weer vrij
kan stromen wordt de onderdruk gemeten.
Autonoom zenuwstelsel
Het autonoom zenuwstelsel regelt de onbewuste aansturing (o.a. de hartslag, bloeddruk,
spijsvertering, zweten). Wordt geregeld d.m.v. hormonen i.c.m. het zenuwstelsel.
,Het autonome zenuwstelsel is onder te verdelen in de (ortho)sympaticus en de parasympaticus:
- (Ortho)sympaticus: actief als jij actief wordt. De bloeddruk gaat omhoog, behalve in de
spieren. Daar gaat het langzamer stromen omdat ze zuurstof en voedingsstoffen op moeten
nemen.
- Parasympaticus: actief als jij niet actief bent. De bloeddruk in de spieren gaat omhoog, in de
arteriën die naar organen lopen gaat hij juist omlaag (hier worden de vaten wijder).
Soorten hypertensie:
- Primaire hypertensie, ook wel essentiële hypertensie. Hier is sprake van in 90% van de
gevallen. De oorzaak is onbekend, maar het heeft te maken met genetische en
omgevingsfactoren.
- Secundaire hypertensie. Hier is sprake van in 10% van de gevallen. Oorzaken kunnen zijn:
nierziekten, vernauwing van de nierslagader, hartafwijkingen, stoornis in de
hormoonhuishouding, zwangerschapshypertensie, etc.
Symptomen van hypertensie:
- Meestal geen!!
- Hoofdpijn in de ochtend
- Licht gevoel in het hoofd
- Oorsuizen
- Vermoeidheid
- Hartkloppingen
Complicaties die op kunnen treden bij hypertensie:
- Hartaanval (slagader nauwer)
- Beroerte (bloed na de hersenen wordt tegengehouden)
- Hartfalen (overbelast hart)
- Diabetes
- Nierziekten (door beperkte bloedtoevoer)
- Aderverkalking (arteriosclerose)
- Oogziekten
Behandeling van hypertensie (deze is altijd preventief)
Bij lichte hypertensie:
- Minder zout
- Afvallen
- Meer lichaamsbeweging
- Stoppen met roken
- Minder alcoholgebruik
- Minder drop eten
Bij ernstige hypertensie:
- Bètablokkers (remmen de sympaticus)
- Thiazide-diuretica (verlagen de perifere weerstand)
, - Calciumantagonisten (hart- en vaatverwijding)
- ACE-remmers (zoutuitscheiding en vaatverwijding)
Met hypertensie bij de mondhygiënist
Orale manifestaties:
Bètablokkers -> droge mond, smaakverandering.
Calciumantagonisten -> tandvleeszwellingen, roodheid in hals en gezicht.
ACE-remmers -> prikkelhoest, smaakverandering.
Vaatverwijders -> verzwering orale slijmvliezen.
Stress en pijn kunnen voor hypertensie zorgen door verhoging van het sympatische systeem.
Rechtop zitten vanuit de behandelstoel kan voor bloeddrukdaling en flauwvallen/duizeligheid zorgen.
Algehele complicaties door tandartsstress: beroerte/hartinfarct.
Arteriosclerose (slagaderverkalking)
Onder invloed van meerdere factoren ontstaan vetafzettingen (m.n. cholesterol) tegen de wand van
arteriën die later verkalken. Dit is een langzaam proces.
Mogelijke gevolgen: stijvere vaatwand, nauwer lumen van het bloedvat. Dit zorgt voor een hogere
bloeddruk.
Risicofactoren: roken (aanmaak en functionaliteit bloedvezels wordt minder), overgewicht,
hypercholesterolemie, hoge bloeddruk (beschadigd endotheel -> ontstaan plaques), te weinig
beweging (conditie bloedsomloop wordt slechter), diabetes mellitus, alcoholmisbruik en stress.
Claudicatio intermittens (etalagebenen)
Dit is een voorloper van angina pectoris. Dit is het gevolg van vernauwing van bloedvaten in de
benen. De spieren krijgen te weinig zuurstof en dat kan zorgen voor kramp tijdens inspanning.
Angina pectoris
Dit is het gevolg van vernauwing van de kransslagaders en zorgt voor pijn op
de borst bij inspanning. Kan de voorloper op een hartinfarct zijn.
Hoorcollege 2 – vervolg hart- en vaatziekten
Hart- en vaatziekten zijn de tweede belangrijkste doodsoorzaak in NL (na kanker).
Waarom is dit belangrijk voor de mondzorgkunde?
Angst bij de behandeling zorgt voor bloeddrukverhoging, adrenaline in anesthesie heeft een werking
op het hart, bij liggen in de stoel en daarna vlug opstaan kan de bloeddruk dalen.
Vervolg angina pectoris
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aloeffen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.