Dit is een uitgebreide samenvatting van de hoorcolleges van Introductie Gedragswetenschappen. De samenvatting bevat een deel van de genoemde voorbeelden, al mijn aantekeningen (ben bij alle hoorcolleges aanwezig geweest) en alles uit de powerpoints. Bovendien heb ik de sporadische rommeligheid van ...
Beste Saronanona,
Helaas kan het gebeuren dat een samenvatting van een paar jaar terug (in dit geval van het collegejaar 2017/2018) niet meer up to date is. Dit is dan meestal voornamelijk het geval bij samenvattingen van hoorcolleges. Ik hoop dat je er wel nog íets aan gehad hebt! Volgende keer even het jaartal van schrijven checken :)
Antwoord: De biologische, behavioristische, cognitieve, psychodynamische en humanistische benadering.
2.
Wat is de biologisch adaptieve mensvisie?
Antwoord: Dit is een visie over de aard van de mens die vanuit een evolutionair perspectief natuur en cultuur als even belangrijk ziet. De mens is geboren met biologisch aangelegde eigenschappen die later door de omgeving (cultuur) omgevormd kunnen worden.
3.
Wat is natuurlijke selectie?
Antwoord: Dit is het idee dat organismen die zich goed weten aan te passen aan hun omgeving kunnen overleven. Deze aanpassingen zijn mutaties en variaties.
4.
Noem vier zaken die van invloed zijn op het organisme als we uit gaan van het sor-model.
Antwoord: Motivatie, vaardigheden, persoonlijkheid en persoonssituatie
5.
Wat zijn twee kanttekeningen die zijn te plaatsen bij het sor-model?
Antwoord: 1. Wanneer twee individuen dezelfde respons hebben, betekent dit niet dat hun proces tot deze ontwikkeling hetzelfde was. Voor persoon 1 kan zijn motivatie de doorslag hebben gegeven terwijl dit voor persoon 2 misschien wel zijn omstandigheden waren.
2. De motivatie, vaardigheden, persoonlijkheid en persoonssituatie zijn geen optelsom, maar ze hebben een interactie met elkaar.
6.
Wat is de missing heriability?
Antwoord: Dit is dat men onlangs heeft ontdekt dat het percentage fenotypische verschillen dat aan genetische verschillen kan worden toegeschreven veel groter is dan wat genetisch onderzoek kan verklaren.
7.
Wat is zintuiglijke deprivatie?
Antwoord: Het compleet aflsuiten van de zintuigen met hallucinaties en het breken van het individu tot gevolg.
8.
Wat is zintuiglijke overload?
Antwoord: Het teveel toedienen van zintuiglijke prikkels met hallucinaties en het breken van het individu tot gevolg.
9.
In hoe verre zintuigen een signaal opvangen, hangt af van drie zaken. Welke?
Antwoord: Difference threshold, zintuiglijke adaptatie en de hoeveelheid ruis en signaal.
10.
Wat is de difference threshold?
Antwoord: Dit bepaalt wat het kleinste verschil is dat een individu kan waarnemen.
Voorbeeld van de inhoud
Introductie Gedragswetenschappen
Samenvatting Hoorcolleges
INHOUDSOPGAVE
Inhoudsopgave.............................................................................................................................................. 1
Hoorcollege 1 ................................................................................................................................................ 3
Individu en samenleving: een complexe relatie ....................................................................................... 3
Nature-nurture debat ........................................................................................................................... 3
Mensvisies................................................................................................................................................. 3
Evolutionair perspectief ........................................................................................................................ 3
Twee biologische adaptie principes ...................................................................................................... 4
Erfelijkheid en milieu ................................................................................................................................ 4
Erfelijkheid ............................................................................................................................................ 4
Milieu .................................................................................................................................................... 5
Erfelijkheid én milieu ............................................................................................................................ 5
Hoorcollege 3 ................................................................................................................................................ 6
Zintuiglijke waarneming............................................................................................................................ 6
Prikkeling............................................................................................................................................... 6
Perceptie ............................................................................................................................................... 7
Sociale waarneming .................................................................................................................................. 7
Stereotypering ...................................................................................................................................... 7
Attributie ................................................................................................................................................... 9
Attributie dimensies.............................................................................................................................. 9
Fundamentele attributiefout ................................................................................................................ 9
Attributie en cultuurkenmerken ......................................................................................................... 10
Hoorcollege 5 .............................................................................................................................................. 10
Productbenadering ................................................................................................................................. 10
Zelfbeeld ............................................................................................................................................. 11
Zelfwaardering .................................................................................................................................... 12
Procesbenadering ................................................................................................................................... 13
Zelfonzekerheid .................................................................................................................................. 13
Zelfpresentatie .................................................................................................................................... 14
Hoorcollege 6 .............................................................................................................................................. 14
Attituden ................................................................................................................................................. 15
Wat zijn het ......................................................................................................................................... 15
Dimensies en structuur ....................................................................................................................... 15
Dualiteit............................................................................................................................................... 16
Attitude en gedrag .................................................................................................................................. 16
Veranderen van attituden....................................................................................................................... 16
HOORCOLLEGE 1
MENSVISIES, ADAPTIEVE VERMOGENS EN ERFELIJKHEID-MILIEU
Dit college gaat over de verhouding individu-samenleving en de verschillende mensvisies die daarbij
worden gebruikt. Als een alternatief voor eenzijdige mensvisies zal de biologisch adaptieve mensvisie
worden besproken die het uitgangspunt vormt voor de reeks colleges. Vervolgens zal de relatie erfelijkheid-
milieu worden besproken. Over de rol en betekenis van erfelijkheids- en omgevingsinvloeden bestaan veel
misverstanden en het accent dat op een van beide wordt gelegd heeft duidelijke maatschappelijke
gevolgen.
Individu en samenleving: een complexe relatie
Nature-nurture debat
De samenleving en de mens vormen elkaar. De samenleving bepaalt hoe de mens wordt, maar de mens
bepaalt ook hoe de samenleving wordt. Mens en samenleving kunnen dan ook niet zonder elkaar.
MENS SAMENLEVING
Mensvisies
De relatie tussen mens en samenleving wordt in verschillende disciplines onderzocht. Zo staat het in de
psychologie en sociologie centraal. Om de relatie tussen mens en samenleving te begrijpen, moeten we
basale mensvisies onderscheiden. Dit zijn ideeën over de ware aard van de mens: ‘Hoe zitten we van
nature in elkaar?’. Er zijn verschillende basale mensvisies, en ze hebben allemaal een kern van waarheid.
Echter, ze zijn wel heel eenzijdig en tegenstrijdig. De ene mensvisie zegt bijvoorbeeld dat de mens goed
is en de ander zegt dat de mens van nature slecht is. En een nog populairder debat is het nature-nurture
debat. De een zegt dat de alle eigenschappen van de mens zijn bepaald door aanleg (nature/natuur), de
ander zegt door opvoeding (nurture/cultuur).
Uit alle basale mensvisies zijn vijf benaderingen ontstaan die de mensvisies overkoepelen:
1. Biologische benadering
2. Behavioristische benadering
3. Cognitieve benadering
4. Psychodynamische benadering
5. Humanistische benadering
Echter, deze benaderingen zorgen nog steeds voor tegenstrijdige, eenzijdige argumenten. Dé oplossing
voor deze eenzijdig- en tegenstrijdigheid is de biologisch adaptieve mensvisie. Deze visie is ontstaan
vanuit een evolutionair perspectief en ziet natuur en cultuur als even belangrijk. De mens is geboren
met biologisch aangelegde eigenschappen die later door de omgeving/cultuur omgevormd kunnen
worden.
Evolutionair perspectief
Bij evolutie is er altijd sprake van variatie en mutatie. Deze variatie en mutaties ontstaan door de
zogeheten natuurlijke selectie. Degene die zich goed weet aan te passen aan de omgeving kan
overleven. Deze aanpassingen zorgen voor mutaties en variaties. Het proces van mutaties en variaties
gebeurd echter heel langzaam. Wanneer een eigenschap goed werkt in de omgeving van het individu
wordt de eigenschap doorgegeven aan de volgende generatie.
Wij delen dan ook eigenschappen met dieren omdat deze eigenschappen nog steeds werken in onze
omgeving. Echter, hebben wij ons zo gemuteerd dat wij specifiek adaptieve eigenschappen hebben
zoals een leervermogen, een denkvermogen en een maakvermogen.
Twee biologische adaptie principes
Er zijn twee modellen die adaptie verklaren:
Het SR-model: S(stimulus) R(espons) dieren instinctgedrag
Het SOR-model: S O(rganisme) R mens reactiegedrag
Op het organisme in het SOR-model spelen verschillende zaken in. Dit zijn motivatie, vaardigheden,
persoonlijkheid en persoonssituatie. Deze vier onderdelen beïnvloeden het organisme en dus ook de
respons op een stimulus.
Voor bovenstaand SOR-model gelden twee belangrijke kwesties:
1. Wanneer twee individuen dezelfde respons hebben, betekent dit niet dat hun proces tot deze
ontwikkeling hetzelfde was. Voor persoon 1 kan zijn motivatie de doorslag hebben gegeven
terwijl dit voor persoon 2 misschien wel zijn omstandigheden waren.
2. De motivatie, vaardigheden, persoonlijkheid en persoonssituatie zijn geen optelsom, maar ze
hebben een interactie met elkaar.
Erfelijkheid en milieu
Erfelijkheid
Erfelijkheid is genetische informatie, die in de genen staat opgeslagen, die doorgegeven kan worden. Of
een erfelijke aanleg tot uiting komt hangt af van de omgeving en van de gevoeligheid, aanleg en talent
van het individu. Erfelijkheid is dan ook het percentage van de variatie in een fenotypisch kenmerk dat
statistisch verklaard kan worden door de genotypische variatie in een bepaalde populatie. Dit
percentage gaat niet om individuen, maar om verschil tussen individuen in een bepaalde populatie. Bij
een erfelijkheid van 10% betekent dit dat 10% van de bevolking dit gen heeft. Het genotype is hierbij het
genetische materiaal en het fenotype de eigenschap zoals die uiteindelijk zichtbaar is.
Men heeft onlangs ontdekt dat het percentage fenotypische verschillen dat aan genetische verschillen
kan worden toegeschreven veel groter is dan wat genetisch onderzoek kan verklaren. Dit wordt de
missing heriability genoemd. Dit komt door:
- Een groot aantal genen is bij een enkel kenmerken betrokken.
- Er is een hiërarchie en interactie tussen de genen.
- De werking van de genen is afhankelijk van de omgeving.
De genen kunnen per soort overgedragen worden, of per individu:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maritkamp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
