Uitwerking van de veel gebruikte medicatie op neurologie. Bevat onder andere: Parkinsonmedicatie, MS medicatie antistolling- en bloeddrukverlagende medicatie.
Parkinsonmedicatie:
Levodopa
Levodopa kent diversie toedieningsvormen, welke ieder verschillen in werkingssnelheid en dosis. Er
bestaan langzame, gewone en snelwerkende soorten. Levodopa wordt onder andere onder de
volgende merknamen voorgeschreven:
Sinemet (Levodopa + Carbidopa)
Sinemet CR (Sinemet langzame afgifte)
Madopar (Levodopa + Benserazide)
Madopar HBS (Madopar langzame afgifte)
Madopar Dispers (Madopar snelle afgifte)
Duodopa (Levodopa + Carbidopa opgelost in gel, dat met slangetje via maag naar dunne
darm wordt gepompt).
Levodopa is een stof die in de hersenen omgezet wordt in dopamine. Dopamine geeft prikkels door
die nodig zijn om bewegingen soepel te laten verlopen. Levodopa werkt dus als vervanger of als
aanvulling op dopamine in het lichaam. Combinaties van Levodopa met Carbidopa of Benserazide
zorgen er voor dat Levodopa niet afgebroken wordt voor het in de hersenen aankomt.
Levodopa met gereguleerde afgifte wordt voorgeschreven wanneer een patiënt last heeft van
overbeweeglijkheid. Levodopa met versnelde afgifte wordt gegeven om patiënten met
ochtendstijfheid op gang te helpen.
Levodopa kan bijwerkingen geven als: overtollige bewegingen, levendige dromen, hallucinaties,
misselijkheid en sufheid.
Dopamine-antagonisten
Dopamine-antagonisten zijn medizijnen die de werking van het weefselhormoon dopamine
nabootsen. Voorbeelden van dopamine-antagonisten zijn:
Permax (Pergolide)
Sifrol (pramipexol)
Requip (Ropinirol)
Requip Modutab (Langzame afgifte)
Apomorfine (Peninjectie of pomptherapie)
Dopergin (Lisuride)
Parlodel (Bromocriptine)
Wanneer patiënten jonger dan 65 jaar zijn wordt vaak begonnen met een dopamine-antagonist. In
een later stadium van de ziekte worden deze medicijnen vaak gegeven in combinatie met andere
medicijnen (Levodopa bijvoorbeeld).
Dopamine-antagonisten kunnen bijwerkingen geven als misselijkheid, lage bloeddruk, verwardheid,
sufheid, slaapstoornissen en hallucinaties. Ook is er bekend dat bij een kleine groep
parkinsonpatiënten verslavingsproblemen kunnen ontstaan zoals koop-, seks- en gokverslaving. De
problemen ontstaan niet direct na de start met het middel, maar ontstaan geleidelijk.
Van het medicijn Permax is het bekend dat bij langdurig gebruik van een hoge dosering er een
verhoogde kans op verharding van de hartklep is. Het is daarom bij gebruik van dit medicijn
noodzakelijk dat de patiënt jaarlijks door de cardioloog hierop wordt gecontroleerd.
, Glutamaat-antagonisten
Het bekendste medicijn is Symmetrel (Amantadine). Symmetrel is een middel dat het effect van
dopamine kan versterken en tevens effectief kan zijn bij de behandeling van overtollige bewegingen.
Symmetrel wordt vaak als startmedicijn voorgeschreven bij klachten als trillen, stijfheid en/of
traagheid. In een later stadium van de ziekte wordt het voorgeschreven bij overbeweeglijkheid.
Symmetrel geeft soms kans op hallucinaties en kan een marmerachtige verkleuring van de huid
geven.
Anticholinergica
Anticholinergica zijn stoffen die de werking van acetylcholine tegengaan. Ze versterken het effect van
dopamine op de motoriek, maar geven vaak een verslechtering van het geheugen. Daarom zijn deze
middelen ongeschikt voor ouderen. Anticholinergica wordt voorgeschreven aan patiënten jonger dan
65 jaar met klachten van beven (tremor). Artane of Akineton zijn veel gebruikte medicijnen.
Bijwerkingen van anticholinergica zijn onder andere: droge mond, afgenomen concentratievermogen
en geheugenverlies. Ook worden klachten als niet uit kunnen plassen, vertraagde stoelgang en een
langzame voedselvertering vaak gezien.
MAO-B remmers
MAO-B remmers remmen de afbraak van dopamine en zorgen daarmee voor een langere werking
van de aanwezige dopamine in de hersenen. Veer gebruikte MAO-B remmers zijn:
Eldepryl (Selegiline)
Azilect (Rasagiline)
Meestal worden MAO-B remmers voorgeschreven aan het begin van de ziekte. Het kan het
voorschrijven van dopamine-antagonisten of Levodopa uitstellen. Bij toediening tegelijk met
Levodopa wordt de werking van de Levodopa versterkt.
Bijwerkingen van MAO-B remmers zijn onder andere: slaperigheid, droge mond en duizeligheid. Ook
kan slapeloosheid een bijwerking zijn, hierom wordt geadviseerd dit medicijn niet voor de nacht in te
nemen. Azilect kan als bijwerking hoofdpijn, griepsymptomen en nekpijn hebben.
COMT remmers
Een COMT-remmer versterkt en verlengt het effect van Levodopa, doordat een groter deel van de
ingenomen Levodopa de hersenen bereikt. Dit wordt veroorzaakt doordat er minder Levodopa in het
bloed wordt afgebroken. Voorbeelden van COMT-remmers zijn:
Comtan (Entacapone)
Tasmar (Tolcapon)
COMT-remmers worden voorgeschreven als een patiënt merkt dat een medicijn uitgewerkt raakt en
er een periode van minder goed functioneren ontstaat voor de volgende medicatie inname.
Oplossingen zijn de dosis van het oorspronkelijke medicijn verhogen of een COMT remmer
toevoegen bij inname van Madopar of Sinemet.
COMT remmers kennen de volgende bijwerkingen: overbeweeglijkheid, droge mond, misselijkheid,
diarree, slaapstoornissen en duizeligheid. Bovendien kleurt de urine oranje van dit medicijn, dit kan
geen kwaad. Van Tasmar is bekend dat het leverfunctiestoornissen kan geven, om die reden worden
de leverfuncties voor en tijdens het gebruik van Tasmar gecontroleerd.
Het medicijn Comtan kan ook in één tablet gegeven worden samen met Sinemet, dit heet dan
Stalevo.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Lizavdw. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.