Personen- en familierecht
WEEK 1
Inleidend:
We kennen het bloed- en aanverwantschap (art. 1:3 BW)
Kan allebei nagetrokken worden in rechte lijn en zijlijn
Juridisch bloedverwantschap komt niet altijd overeen met biologisch bloedverwantschap (juridisch
gezien heeft adoptiekind dezelfde rechten als biologisch kind, ondanks het gebrek aan biologische
DNA-overeenkomst)
De mate van bloed- en aanverwantschap wordt uitgedrukt in aantal graden (iedere graad is één
geboorte die tussen de verwanten in staat
Zie ook Marckx-arrest NJ1980,462
De naam:
Titel 2 Boek 1 BW
Ieder kind heeft bij geboorte recht op een naam
Titel 2 betrekt zich op het verkrijgen en wijzigen van de voor- en geslachtsnaam
Voornaam:
Voornaam wordt in geboorteakte aangemerkt bij aangifte van de geboorte
Ouders hebben keuzevrijheid die wordt ingeperkt door art. 1:4 lid 2 BW
(vanwege ongepastheid, overeenstemming met bestaande achternaam die niet normaliter als
voornaam gebruikt wordt)
Indien geen naam wordt opgegeven of alle namen worden gewijzigd, wordt ambtshalve een
voornaam toegekend
Wijziging van voornaam:
Mogelijk om voornaam te wijzigen door art. 1:4 lid 4 BW
Gebeurt via rechtbank op verzoek van belanghebbende of wettelijke vertegenwoordiger (bij
minderjarige)
Rechtbank beoordeelt op basis van feitelijke samenloop of er sprake is van zwaarwegend belang
Geslachtsnaam:
Bij alleen een familierechtelijke betrekking tot de moeder, krijgt het kind de geslachtsnaam van de
moeder
Indien het kind in familierechtelijke betrekking tot beide ouders staat, is er een keuzevrijheid tot
welke geslachtsnaam (let op: deze kan enkel gekozen worden op moment van geboorte eerste
kind, alle broertjes en zusjes die volgen moeten dezelfde achternaam als het eerste kind)
Indien kind door geboorte in familierechtelijke betrekking tot beide ouders komt te staan en er geen
verklaringshoudende naamkeuze wordt afgegeven, wordt de geslachtsnaam conform lid 5 bepaald
Geslachtsnaam wordt dwingendrechtelijk bewezen door geboorteakte
Wijziging van geslachtsnaam:
Mogelijk om geslachtsnaam te wijzigen door art. 1:7 BW
Gebeurt via Koninklijk Besluit bij de rechtbank (zwaardere procedure dan voornaam)
Verzoek tot wijziging moet ingediend worden bij het Ministerie van Justitie
Rechtbank beoordeelt op basis van AMvB Geslachtsnaamwijziging
1
,De woonplaats:
Titel 3 Boek 1 BW
De woonplaats is daar waar een persoon juridisch bereikbaar is
Is volgens art. 1:10 lid 1 BW de stad waar een persoon woont, en bij gebrek aan woning het
daadwerkelijk verblijf (omstandigheden per geval bepalend)
Op basis van art. 1:12 BW kan de afgeleide woonplaats worden bepaald
Woonplaats van belang voor relatieve competentie van de rechter o.g.v. rechtsvordering
De burgerlijke stand:
Titel 4 Boek 1 BW
Iedere gemeente heeft minimaal 2 ambtenaren van de burgerlijke stand
De registers omvatten geboorte, huwelijk, geregistreerd partnerschap en overlijden
Specifieke regels omtrent afwijzing van inschrijving tot registers in art. 1:18c BW
Akten van de burgerlijke stand zijn authentieke akten (art. 156 lid 2 Rv)
Dwingende bewijskracht (art. 157 Rv) onderscheid tussen verklaring van ambtenaar vs
partijverklaring
Aanvulling/verbetering van opgestelde akten in art. 1:24-24b BW
Specifieke reglementen voor transgender personen in art. 1:28-28c BW
Het huwelijk:
Titel 5 Boek 1 BW
Onderscheid tussen burgerlijk of kerkelijk huwelijk (kerkelijk huwelijk géén juridische
rechtsgeldigheid. Burgerlijk huwelijk dient te worden voltrokken vóór het kerkelijk huwelijk, op straffe
van geldboete)
Twee personen van verschillend/hetzelfde geslacht
Vereisten:
Minimaal 18 jaar (art. 1:31 BW)
Polygamie niet toegestaan (art. 1:33 + 1:42 BW)
Geen gestoorde geestesvermogens (art. 1:32)
Géén bloedverwantschap in opgaande/neergaande lijn of broers/zussen
Neef/nicht in basis ook niet toegestaan, kan soms met verklaring (art. 1:41 BW)
Bekendmaking voornemen huwelijk + twee weken wachttijd (art. 1:44 + 1:62 BW)
Geven van ja-woord is moment van verbinding huwelijk (art. 1:67 BW)
Stuiting van het huwelijk
Kan worden geëist wanneer wordt vermoed dat niet is voldaan aan inwendige eisen
Dient gemotiveerd en onderbouwd te worden
Ook bloedverwanten in rechte lijn kunnen huwelijk stuiten
Stuiten kan enkel vóór aanvang van huwelijk, nietigverklaring naderhand
Het geregistreerd partnerschap:
Titel 5A Boek 1 BW
Mogelijk sinds 1998 (oorspronkelijk vervanging voor homoseksuelen)
Artikel 1:80a-1:80g BW
Vrijwel dezelfde eisen als huwelijk (zie schakelbepalingen)
Tekenen akte is moment van verbinding partnerschap
Artikel 1:80b BW de titels 6,7 en 8 (het gehele huwelijks vermogensrecht) zijn van
toepassing op het geregistreerd partnerschap
WEEK 2
2
, Het huwelijksvermogensrecht is het recht dat de vermogensrechtelijke betrekkingen tussen echtgenoten
regelt. Heeft werkingsgebied bij gehuwden en zij die geregistreerd partners zijn, niet voor ongehuwde
samenwoners.
Bepalingen zijn van dwingend recht (met ruimte voor afwijking) en betrekken zich op drie vermogens:
1. Vermogen partner één
2. Vermogen partner twee
3. Gemeenschappelijk vermogen
Rechten en plichten die hieruit voortvloeien:
Hulp en bijstand
Art. 1:81 BW
‘Het nodige of broodnodige verschaffen’ – zorgplicht voor elkaar die tevens voortvloeit uit HR 29 april 1988,
ECLI:NL:PHR:1988:AD0302 (verzorgingshuisbepaling).
Verzorging en opvoeding
Samenwoning
Informatie
Kosten huishouding
Art. 1:84 lid 1 BW
De kosten om normaal te functioneren
Art. 1:84 lid 2 BW
Fourneerplicht: plicht tot beschikking stellen van het geld dat nodig is om de kosten uit lid 1 te dekken
Niet naleven van de regels? Rechtsverwerking (komt voort uit (HR 22 mei 1987, NJ 1988, 231 (Ridder te Voet))
Vergoedingsrechten en -plichten
Aansprakelijkheid voor kosten binnen de gewone gang van de huishouding
Art. 1:85 BW
Kosten van de gewone gang van de huishouding is beperkter dan de kosten van de gewone
huishouding
Beslissend hierin zijn de aard van de uitgave, financiële omstandigheden en de naar buiten
blijkende leefwijze van het gezin
Beide echtgenoten zijn hoofdelijk aansprakelijk voor de kosten van de gewone gang van de
huishouding (dus niet zo dat alleen de schuldenaar die verbintenis aanging aansprakelijk is).
Vergoedingsrechten en -plichten bij verschuivingen tussen het vermogen van beide echtgenoten vanuit
economisch belang.
Art. 1:87 BW
Nominale vergoeding of procentuele vergoeding
Afhankelijk van gegeven toestemming al dan niet
Gezinsbeschermende bepalingen tegen financiële bedreigingen
Art. 1:88 BW
Echtelijke woning (verkoop/hypotheek)
Ongebruikelijke giften (naar omstandigheden)
De andere echtgenoot verbinden tot zekerheidstelling voor een schuld van een derde
Goederenkrediet
WEEK 3
Gemeenschap van goederen (Titel 7 Boek 1)
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ingestephan0701. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
