Uitwerking van veel voorkomende chirurgische ziektebeelden binnen het ziekenhuis. Goed te gebruiken voor bijvoorbeeld een stage op een afdeling chirurgie/short stay/dagopname. Enkele ziektebeelden zijn uitgebreid met een link naar beeldmateriaal over het ziektebeeld/de behandeling (vaak operatieve ...
Algemene chirurgie
Appendectomie
Bij een appendectomie wordt het wormvormig aanhangsel van de blinde darm verwijderd
(appendix). Dit wordt meestal gedaan vanwege een appedicitis. De oorzaak van een appendicitis is
niet altijd duidelijk. In het eerste stadium bevind de pijn zich in het midden van de buik, na enkele
uren schuift de pijn op naar het gebied waar de appendix zit. In hele lichte gevallen neemt de
ontsteking af en vind genezing plaats, maar dit is vaak niet het geval. Een appendicitis kan zeer heftig
verlopen en aanleiding geven tot buikvliesontsteking. Vaak is een verwijdering van de appendix
(appendectomie) daarom de beste oplossing. De operatie kan uitgevoerd worden doormiddel van
een kleine snee rechts in de onderbuik of door middel van laparoscopie (kijkoperatie). Welke
methode gekozen wordt is van veel factoren afhankelijk. Wanneer er als gevolg van een appendicitis
pus in de buik is ontstaan kan er voor gekozen worden de wond open te laten, dit maakt de kans op
een infectie kleiner. Een appendectomie vind meestal plaats onder algehele narcose, maar kan ook
gedaan worden met spinale anesthesie.
Voor beeldmateriaal van de ingreep: Appendectomie in beeld
Mammabiopsie
Een mammabiopsie is een onderzoek van borstweefsel. De plekjes in de borst worden opgezocht en
er worden meerdere stukjes weefsel weggenomen die nader bestudeerd worden. Een
mammabiopsie wordt uitgevoerd nadat er op een mammografie een afwijking is gevonden waarbij
mogelijk sprake is van kwaadaardigheid. Een mammabiopsie kan plaatsvinden met behulp van
röntgen of echografie.
Bij de mammabiopsie met behulp van röntgen moet de patiënt op een tafel liggen, met de borst door
de opening naar beneden. Aan de onderkant van de tafel drukt een compressieplaat tegen de borst,
in deze plaat zit een rechthoekige opening. De afwijking in de borst wordt precies in deze opening
geplaatst. Daarna worden er een aantal foto’s gemaakt. Met behulp van deze foto’s kan precies de
plaats en diepte berekend worden waar de biopsienaald moet worden ingebracht. Zodra de naald is
ingebracht worden er controlefoto’s gemaakt om te controleren of de biopsienaald in de afwijking zit.
Als de naald goed zit, wordt er weefsel uit de te onderzoeken borst gehaald. Soms wordt er een klein
metalen clipje in de borst achter gelaten om de punctieplaats later nogmaals terug te kunnen vinden.
Bij de mammabiopsie met behulp van echografie ligt de patiënt op de onderzoektafel en wordt er
met behulp van een echo de afwijking in de borst opgezocht. De plaats wordt afgetekend en met
behulp van een naald wordt er weefsel uit de borst weggenomen en opgestuurd voor nader
onderzoek.
Schildwachtklierprocedure (SKW-procedure)
Een schildwachtklier procedure is een operatie waarbij enkele lymfeklieren uit de oksel worden
verwijderd. Als borstkanker uitzaait, gaat dit meestal via de lymfeklieren in de oksel. Als er namelijk
kankercellen loskomen van de tumor, komen deze terecht in het lymfevocht, wat afgevoerd wordt
naar de lymfeklieren. Vanuit daar kunnen de kankercellen in het bloed terecht komen en uitzaaien in
de rest van het lichaam. Door de klieren te verwijderen kan onderzocht worden of er kankercellen
inzitten. Dit kan informatie geven over de uitgebreidheid van de borstkanker en kan gebruikt worden
om een inschatting te maken van de behandeling. In het verleden werden bij een operatie voor
borstkanker vaak alle lymfeklieren verwijderd. Tegenwoordig wordt de lymfeklier opgezocht die als
eerste het lymfevocht uit de tumor opvangt, deze klier zal namelijk ook als eerste kankercellen
bevatten.
, De schildwachtklier zit niet bij iedereen op dezelfde plaats. De plaats van de tumor bepaald welke
klier als eerste lymfevocht ontvangt vanuit het tumorgebied. Meestal zit de schildwachtklier in de
oksel, maar hij kan ook bij het sleutelbeen of het borstbeen zitten. Daarnaast kunnen er ook
meerdere schildwachtklieren zijn. Tijdens een operatie voor borstkanker wordt vaak ook de
schildwachtklier opgezocht en verwijderd. In het lab zal vervolgens onderzocht worden of de
schildwachtklier ook kankercellen bevat. Er zijn twee methoden om een schildwachtklier op te
sporen, meestal wordt een combinatie van beide methoden gebruikt.
Om de schildwachtklier op te sporen wordt een kleine hoeveelheid radioactieve vloeistof in de borst
gespoten. Na ongeveer 15 minuten komt dit via de lymfebanen terecht in de schildwachtklier(en).
Hiervan wordt een lymfescan gemaakt, op deze scan zal de schildwachtklier zichtbaar zijn. Tijdens
een borstoperatie kan de chirurg gebruik maken van een Geigenteller om de schildwachtklier op te
sporen, omdat deze radioactieve vloeistof opgenomen heeft, reageert de Geigenteller daar op.
De tweede manier om de schildwachtklier op te sporen is met behulp van blauwe kleurstof. Dit
gebeurd meestal ook tijdens de borstoperatie. De kleurstof wordt in de buurt van de borsttumor
ingespoten. De kleurstof zal door de lymfebanen afgevoerd worden. Dit kan gevolgd worden tot aan
de schildwachtklier. De blauwe kleurstof markeert dan de klier die de chirurg moet verwijderen.
Voor beeldmateriaal SWK: SWK bij borstsparende operatie
Okselklierdissectie
Bij een okselklierdissectie worden de lymfeklieren uit de oksel verwijderd. Dit is nodig als er
uitzaaiingen in de lymfeklier(en) gevonden zijn. Na verwijdering worden de klieren onderzocht door
een patholoog op uitzaaiingen. Door het verwijderen van lymfeklieren met uitzaaiingen is de kans op
genezing niet groter, het wordt gedaan om problemen in de oksel door de uitzaaiingen te voorkomen.
Bij een borstsparende en een borst verwijderende operatie zal de chirurg de lymfeklieren uit de oksel
verwijderen als al voor de operatie duidelijk is (of er een sterk vermoeden is) dat de lymfeklieren
kwaadaardige cellen bevatten, de schildklierwacht niet gevonden kan worden of als uit onderzoek
van de patholoog gebleken is dat de schildklierwacht kwaadaardige cellen bevat. Middels een tweede
operatie zullen dan de okselklieren verwijderd worden.
Mamma amputatie/ablatio (mastectomie)
Bij ongeveer een derde van de vrouwen met borstkanker is operatieve verwijdering van de gehele
borst de beste behandeling. Dit heet een mamma amputatie (of ablatio/mastectomie). Bij een ablatio
wordt al het borstklierweefsel verwijderd (ook de tepel en de tepelhof). De borstspier blijft gespaard.
De vorm van de borst is na de operatie verdwenen. In sommige gevallen kan de chirurg direct een
borstreconstructie uitvoeren.
Ablatio is nodig bij:
- Een grote kwaadaardige tumor, waarbij een borstsparende behandeling niet meer mogelijk is
- Twee of meerdere tumoren op verschillende plekken in de borst.
- Ten groot gebied in de borst met voorstadium van borstkanker (ductaal carcinoom in situ:
DCIS)
- Een voorstadium van borstkanker die verspreid is door de gehele borst
- Een “mislukte” poging tot een borstsparende operatie (de snijranden bleken niet tumorvrij te
zijn) of wanneer een tweede borstsparende operatie niet fraai mogelijk is
- Eerdere bestraling van de borst
- Eigen keuze van een patiënt voor ablatio
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Lizavdw. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
