Dit is een samenvatting van het boek psychologie van de adolescentie van de auteurs Slot en van Aken. De samenvatting is gebaseerd op de begrippenlijst voor het vak ontwikkeling van de adolescent. Het bevat dus niet het gehele boek maar alles wat behandeld wordt in de modulehandleiding.
De student kan uitleggen hoe omgevingsfactor en de sociaal- emotionele
ontwikkeling van de adolescent kunnen beïnvloeden.
§1.1
Adolescentie= periode tussen kinderjaren en volwassenheid:
Vroege adolescentie: 10-13 jaar
Midden adolescentie: 14-18 jaar
Late adolescentie: 19-20 jaar.
In de adolescentie ontstaat er geleidelijk een besef van identiteit: de adolescent
beleeft zichzelf als iemand met een eigen herkenbare levensstijl die, ondanks allerlei
veranderingen, consistent is en voor mensen om hem heen herkenbaar is.
§6.3
Emotionele intelligentie= het vermogen om accuraat te redeneren over emotie en
om emoties en emotionele kennis te gebruiken om het eigen denken te verbeteren.
Voor de verwerving van de emotionele competentie zijn centrale kenniselementen
nodig:
- Inzicht in de oorzaken van emoties; wat voel ik en waarom?
Dit is een ontwikkeling waarin het inzicht van emoties verbetert, the cycles of
emotion.
- Inzicht in de regulering van emoties; hoe reageer ik in deze situatie?
- Emotioneel bewustzijn; woorden voor gevoelens.
Deze kent een vijftal stappen van gebruik:
1. Lichamelijke sensaties; ik ga huilen.
2. Algemene aanduidingen; ik voel me rot.
3. Specifieke gevoelstermen zoals boos, verdrietig of teleurgesteld.
4. Mengeling van gevoelens; ik voel me blij maar ook verdrietig.
5. Onderscheid tussen eigen gevoelens en die van een ander; ik ben
verdrietig en boos maar zij is blij en voelt zich een beetje schuldig.
§10.3
Opvoeding= ouderlijk gedrag in de dagelijkse omgang met het kind. Getypeerd met
behulp van twee centrale dimensies: ondersteuning (responsiviteit) en controle
(eisen stellen).
Responsiviteit/ steun
Hoog Laag
Eisen Hoog Autoriteit Autoritair
stellen/ Laag Permissief Onverschillig
Controle
Vier verschillende opvoedstijlen:
- Democratisch autoritatief niveau.
- Ik ben de baas, ik bepaal wat je doet autoritair niveau.
- Toegefelijk; alles wat je doet vind ik leuk, ik stel geen grenzen maar ben wel
geïnteresseerd permissief niveau.
- Onverschillig niveau.
Positief voor de ontwikkeling van de adolescent:
- Autoritatieve controle
- Gedragscontrole.
, SAMENVA
TTING
Negatief voor de ontwikkeling van de adolescent:
- Ontbreken van gedragscontrole (externaliserende problemen)
- Machtstuitoefening
- Autoritaire controle
- Psychologische controle gericht op het veranderen van de persoon
(internaliserende problemen).
§11.4
Vijf voornaamste sociale statusgroepen op school:
1. Populaire adolescenten
2. Verworpen adolescenten (extraverte adolescenten)
o Agressief-verworpen adolescenten: erg verstorend gedrag, vaker
jongens dan meisjes.
o Onderworpen-verworpen adolescenten: extreem laag niveau van
assertiviteit en sociale interactie.
3. Genegeerde adolescenten
4. Controversiële adolescenten
5. Gemiddelde adolescenten.
Bij pesten is er sprake van duidelijke actieve handelingen die fysiek, verbaal en non-
verbaal kunnen zijn. Sociale verwerping is alleen gebaseerd op een sociale
voorkeur of afkeur zonder dat dit met negatief gedrag hoeft samen te gaan.
§2.4.1
Theorie van Bronfenbrenner= een gedetailleerde beschrijving van de omgeving
waarin de psychosociale ontwikkeling plaatsvindt.
De theorie beschrijft vier niveaus van interactie tussen individu en omgeving, die op
een directe of minder directe manier invloed uitoefenen op de ontwikkeling van de
jongere:
- Microsysteem= verzameling van activiteiten en relaties in de onmiddellijke,
persoonlijke omgeving van de jongere. Zoals het gezin, de groep van
leeftijdsgenoten en school.
- Mesosysteem= wederzijdse verbindingen en processen die optreden tussen
twee of meer onderdelen van het microsysteem. Zoals ouders die proberen de
interactie tussen hun kind en leeftijdsgenoten te verbeteren.
- Exosysteem= systemen waarmee jongeren zelf niet in contact komen maar
toch invloed hebben op hun gedrag en hun ontwikkeling. Zoals de plaats waar
ouders werken.
- Macrosysteem= invloed van maatschappij en cultuur. Zoals regering.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vanwijheroos. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.