Week 1 Vermogensrecht
Verbintenissenrecht en goederenrecht zijn onderdelen van het vermogensrecht. Het
verbintenissenrecht regelt de rechtsverhouding tussen personen onderling. Het goederenrecht regelt
de rechtsverhouding tussen een persoon en zijn goederen. Goederen bestaan uit zaken en
vermogensrechten. Zaken zijn stoffelijke objecten die voor menselijke beheersing vatbaar zijn. Zaken
kunnen roerend en onroerend zijn. Roerende zaken kun je vastpakken. Onroerende zaken zijn
duurzaam met de grond verbonden of worden dit volgens verkeersopvattingen verwacht te zijn.
Vermogensrechten zijn op geld waardeerbare rechten. Ze zijn overdraagbaar of strekken tot stoffelijk
voordeel.
Registergoederen zijn goederen waarvoor inschrijving in de openbare registers een noodzakelijk
vereiste is voor overdracht of vestiging. Alle onroerende zaken zijn registergoederen. Maar ook te
boek staande zee- en binnenschepen en luchtvaartuigen (roerend) zijn registergoederen.
Eigendom
Eigendom is het meest omvattende recht (art. 5:1 BW). Het heeft betrekking op zaken en is daarom
geregeld in boek 5. Het eigendom bevat de zaak in haar geheel, inclusief de bestanddelen. Als
eigenaar ben je bevoegd om te beschikken, gebruiken en genieten. Er kunnen wel beperkingen zitten
aan het eigendomsrecht.
1. Zelf opgelegde beperking aan eigendomsrecht
Eigenaar Erik geeft buurman Bas zijn grond in gebruik. Dat kan verbintenisrechtelijk: door het sluiten
van een overeenkomst (relatief recht). Maar het kan ook goederenrechtelijk: door het vestigen van
een beperkt recht (absoluut recht). Beperkte rechten zijn afgeleid uit een meer omvattend recht dat
met het beperkt recht is bezwaard. Een absoluut recht (volledig of beperkt) heeft zaaksgevolg.
Prioriteitsbeginsel: een ouder beperkt recht gaat voor een jonger gevestigd beperkt recht op
hetzelfde goed.
2. Wettelijke beperkingen
De wettelijke beperkingen zijn misbruik van recht en hinder (Arrest Kraaien en Roeken). Misbruik van
recht kan worden onderverdeeld:
- Uitsluiten om een ander schade toe te brengen (Arrest Watertoren)
- Gebruik voor ander doel dan waarvoor verleend
- Wanverhouding tussen uitoefening eigen recht en schade andermans belang (Arrest
Grensoverschrijdende garage).
Week 2 Verkrijging en verlies van goederen
Verkrijging van goederen kan onder algemene en onder bijzondere titel. Bij algemene titel gaat een
geheel of evenredig deel van een vermogen over naar de rechtsopvolger. Bij bijzondere titel gaat een
specifiek vermogensonderdeel over.
Overdracht
Voorbeeld: A is eigenaar van een paard en geeft deze in vruchtgebruik aan B. B mag dan op het paard
rijden. B heeft dan een absoluut beperkt zakelijk recht op het paard (vruchtgebruik). Stel, A verkoopt
en levert het paard aan C conform artikel 3:84 BW -> opvolging onder bijzondere titel. Wat zijn dan de
gevolgen voor B? Een absoluut beperkt recht heeft zaaksgevolg en gaat dus mee naar C. B houdt dus
het recht van vruchtgebruik.
Conclusie: een afspraak tussen A en B (overeenkomst -> relatief recht) heeft geen derdenwerking. Een
afspraak tussen A en B in de vorm van een beperkt recht heeft wel derdenwerking. Derdenwerking
wordt gerechtvaardigd door publicatie in de openbare registers. De derde wist of had dan kunnen
weten. Voor registergoederen: art. 3:10/16/17 BW. Voor niet-registergoederen geldt alleen uiterlijke
publiciteit.
, Verjaring
Verkrijgende verjaring houdt in dat de bezitter door tijdsverloop eigenaar/rechthebbende wordt (art.
3:80 lid 3 jo. 3:99 BW). Voorwaarden hiervoor zijn:
- Bezitter/iemand die zich als rechthebbende gedraagt
- Onafgebroken bezit
- Te goeder trouw
- Termijn ‘vol’ maken. (3/10 jaar, afhankelijk van het soort goed).
Bevrijdende verjaring houdt in dat de juridische werkelijkheid zich aan de werkelijkheid aanpast. De
bezitter wordt dan eigenaar. De eigenaar kan binnen 20 jaar revindiceren.
Week 3 Bezit en houderschap
Bezit is de feitelijke machtsuitoefening over een goed voor zichzelf. Houderschap is de feitelijke
machtsuitoefening voor iemand anders. Bezit is dus geen houderschap! Bezit is ook geen eigendom
want eigendom is de juridische macht over een goed. Degene die de feitelijke macht heeft wordt
geacht bezitter te zijn en een bezitter wordt geacht eigenaar te zijn. Bezit en houderschap kunnen
zowel middellijk als onmiddellijk zijn. Onmiddellijk houdt in dat de bezitter het zelf onder zich heeft.
Middellijk houdt in dat iemand anders het onder zich heeft. Een bezitter kan zowel te goeder trouw
als te kwader trouw zijn. Interversie van houderschap: eens een houder, altijd een houder!
Overdracht
Overdracht van een goed geschiedt volgens artikel 3:84 BW:
- Geldige titel
- Beschikkingsbevoegdheid vervreemder
- Levering
o Goederenrechtelijke overeenkomst
o Formaliteiten die worden overgedragen
Een geldige titel is een geldige reden die aan de levering voorafgaat. Bijvoorbeeld een
koopovereenkomst. Beschikkingsonbevoegd is degene tot wiens vermogen het goed behoort. Bij de
leveringsformaliteiten zijn deze afhankelijk van het soort goed:
- Onroerende zaken/registergoederen worden geleverd door notariële akte en inschrijving in
de registers
- Roerende zaken/niet-registergoederen worden geleverd door bezitsverschaffing. Dit kan met
of zonder feitelijke handeling. Bezitsverschaffing zonder feitelijke handeling is levering cp,
brevi manu of longa manu.
Levering cp: de bezitter wordt houder. Levering brevi manu: de houder wordt bezitter. Levering longa
manu: de derde houdt voor de vervreemder en na levering voor de verkrijger. De derde moet wel op
de hoogte zijn.
Week 4 Bezit en houderschap en derdenbescherming
Vorderingsrechten betreffen een prestatie. Er zijn verschillende soorten vorderingsrechten met ook
verschillende leveringsmethoden.
1. Vordering op naam: de debiteur kent zijn crediteur bij naam
2. Vordering aan toonder/order: de vordering is belichaamd in een akte.
Overdracht geschiedt op grond van artikel 3:84 BW. Maar wanneer er geen geldige titel is of
beschikkingsonbevoegdheid, is er in beginsel geen geldige overdracht. Bij
beschikkingsonbevoegdheid kan er toch sprake zijn van bescherming op grond van artikel 3:86 BW.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kim2017. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
