Personen- en Familierecht
1.Personen- en familierecht
1.1 Geboorte van Herman Hazewinkel
1.1.1 Inleiding: de mens als rechtssubject: Met de geboorte ontstaat een nieuw
rechtssubject ofwel een natuurlijk persoon in juridische zin: drager van rechten en plichten.
Zelfs een ongeboren kind heeft al rechten, zo kan het erfgenaam zijn. Was hij niet levend ter
wereld gekomen dan zouden zijn rechten met terugwerkende kracht vervallen.
1.1.2 Familierechtelijke betrekkingen: Met de geboorte van Herman ontstaan er allerlei
familierechtelijke betrekkingen (art 1:197 BW). De ouders van Herman zijn eerstegraads
bloedverwanten, zijn grootouders zijn tweedegraads bloedverwanten. Ouders en
grootouders zijn bledverwanten in opgaande lijn, afstammelingen zijn bloedverwanten in
neergaande lijn en broers, zussen, ooms, tantes, neven, nichten zijn bloedverwanten in de
zijlijn. Familierechtelijke betrekkingen kunnen leiden tot het zijn van erfgenaam volgens de
wet (art. 4:10 BW).
1.1.3 Het ontstaan van familierechtelijke betrekkingen: het afstammingsrecht,
Familierechtelijke betrekkingen kunnen op 4 verschillende manieren ontstaan:
1. Geboorte: Ontstaan automatisch tov de moeder en als het kind binnen het huwelijk/
geregistreerd partnerschap geboren wordt eveneens tov de vader. Het is ook mogelijk
dat de juridische vader niet de biologische vader is. Juridisch vaderschap ontstaat ook
automatisch als het huwelijk van de man en de vrouw binnen 306 dagen voor de
geboorte van het kind door de dood van de man is ontbonden, zelfs indien de
moeder is hertrouwd (art 1:199 sub b BW). Familierechtelijke betrekkingen ontstaan
als een kind geboren wordt binnen een huwelijk van twee vrouwen (art 1:198 lid 1
sub b BW). Een voorwaarde is dat het kind is verwekt door kunstmatige
donorbevruchting van een anonieme donor.
2. Erkenning: Wanneer een kind geboren wordt buiten een huwelijk of geregistreerd
partnerschap ontstaat er niet automatisch een juridisch vaderschap. De vader dient
het kind te erkennen ex art 1:199 sub c BW om juridisch vader te worden. Hiervoor is
toestemming van de moeder nodig. Erkenning is al mogelijk voor de geboorte (art 1:2
BW)
3. Gerechtelijke vaststelling van het ouderschap: kan verzocht worden bij de rechtbank
ex art 1:207 BW. Het ouderschap van de man kan door de rechtbank worden
vastgesteld op grond dat deze de verwekker is van het kind of op grond dat de man
als levensgezel van de moeder heeft ingestemd met de daad die verwekking van het
kind tot gevolg had. Binnen 5 jaar na de geboorte kan om gerechtelijke vaststelling
van het ouderschap verzocht worden. Wanneer het kind tijdens deze procedure nog
minderjarig is wordt deze vertegenwoordigd door een afstemmingscurator (art 1:212
BW). De rechter kan DNA-onderzoek bevelen op grond van 194 Rv. DNA-onderzoek
kan achterwege blijven als de rechter door andere bewijzen voldoende van het
verwekkerschap is overtuigd. Gerechtelijke vaststelling van het ouderschap is niet
mogelijk als het betreffende kind al twee juridische ouders heeft.
4. Adoptie.
1.1.4 De ontkenning van het vader- en moederschap en de vernietiging van de erkenning:
Het vaderschap/moederschap kan worden erkend, zie art 1:200 BW. Hier moet een verzoek
worden ingediend bij de rechtbank binnen een jaar na de kennisneming van het feit dat hij
niet de biologische vader/moeder is. Ook moeder en kind hebben de mogelijkheid om het
, vaderschap/moederschap te ontkennen beide zijn hiervoor geboden aan de in art 1:205 BW
genoemde termijnen. Tevens kan het OM vernietiging van erkenning verzoeken wanneer
deze in strijd is met de Nederlandse openbare orde.
1.1.5 Geboorteaangifte: is verplicht binnen 3 dagen na de geboorte (art 1:19e lid 2 jo. Lid 6
BW). Ambtenaar van de burgerlijke stand is als enige door de wetgever aangewezen om
geboorteakten op te maken (authentieke akte)
1.1.6 Voornaam: Bij aangifte wordt voornaam en geslachtsnaam van het kind vermeld. Een
ambtenaar heeft de bevoegdheid om een voornaam te weigeren als deze ongepast is of
overeenstemt met een bestaande geslachtsnaam (art 1:4 BW). Vaststellen van een voornaam
is in principe definitief. Mocht het kind later zijn naam willen veranderen is dit mogelijk via
een procedure bij de rechtbank.
1.1.7 Geslachtsnaam, art 1:5 lid 4 beide ouders dienen een verklaring uit te brengen waaruit
blijkt welke geslachtsnaam het kind zal hebben, hierbij is de keuze tussen die van de vader of
van de moeder. Het is verstandig deze al op te stellen voor de geboorte van het kind,
wanneer men gebruik wilt maken van moeders geslachtsnaam. Ontbreekt deze verklaring bij
de geboorteaangifte dan heeft het tijdens het huwelijk of geregistreerd partnerschap
geboren kind automatisch de geslachtsnaam van de vader. Wanneer een kind twee moeders
heeft krijgt het kind de geslachtsnaam van de meemoeder. De geslachtsnaam van het eerste
kind uit het huwelijk van zijn ouders bepaalt tevens de geslachtnaam van eventuele broertjes
of zusjes (art 1:5 lid 8 BW). Wanneer er geen sprake is van huwelijk of geregistreerd
partnerschap krijgt het kind automatisch de geslachtsnaam van de moeder (art 1:5 lid 2 BW).
Wanneer men hierna toch nog trouwt is er opnieuw de keuze om de geslachtsnaam van dit
kind toch nog aan te passen naar die van de vader.
1.1.8 Wijziging van de geslachtsnaam, een geslachtsnaam kan veranderd worden door de
Koning via de procedure van art 1:7 BW. Bij AMvB zijn nadere regels voor geslachtswijziging
opgenomen. Wijziging kan gescheiden op verzoek van de persoon zelf, op eensluidend
verzoek van de wettelijke vertegenwoordiger en van degene wiens geslachtsnaam wordt
verzocht. De geslachtsnaam van een minderjarige van 12 jaar of ouder kan alleen veranderd
worden als deze ermee instemt.
1.1.9 Woonplaats: Art. 1:10 lid 1 BW, woonplaats van een natuurlijk persoon bevindt zich te
zijner woonstede en bij gebreke van woonstede ter plaatse van zijn werkelijke verblijf.
1.2 Minderjarigheid en ouderlijkgezag: Zolang een kind minderjarig is staat hij onder gezag.
Volgens art 1:233 BW is een minderjarige degene die nog niet de leeftijd van achttien jaar
heeft bereikt.
1.2.2 Handelings(on)bekwaam: Art 1:234 BW een minderjarige is handelingsbekwaam, mits
hij toestemming heeft van zijn wettelijke vertegenwoordiger. Deze toestemming wordt ex art
1:234 lid 3 verondersteld te zijn verleend indien het ene handeling betreft die in het
maatschappelijk verkeer als gebruikelijk wordt geacht om als minderjarige zelfstandig te
verrichten. Wanneer iemand op de hoogte is van het bezwaar van de ouders dan mag de
toestemming niet verondersteld worden. Wanneer er wel toestemming benodigd was maar
deze er niet was, zijn de rechtshandelingen van een minderjarige vernietigbaar op grond van
art 3:32 BW. Op art 1:234 BW bestaan uitzonderingen als minderjarige de leeftijd van 16 jaar
heeft bereikt, zo kan hij nu een rechtsgeldig testament maken (art 4:55 lid 1 BW) en
zelfstandig een arbeidsovereenkomst aangaan (art 7:612 lid 1 BW). Tevens is handlichting
mogelijk de kantonrechter kent de minderjarige hierbij een bepaalde bevoegdheid toe van
een meerderjarige zoals het opstarten van een eigen bedrijf.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper liesxx2020. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.