- Geen startdatum: begin met de eerste mensen
- Geen vaste einddatum: eindigt als er geschreven bronnen over een gebied zijn. (3000 v.C. in
Mesopotamië)
Geen geschreven bronnen > kennis gebaseerd op archeologische vondsten.
Evolutietheorie van Darwin: proces waarbij aap naar mens veranderd.
Leefwijze van jagers en verzamelaars:
Economisch: nomadische levensstijl. Rontrekken
Politiek: nauwelijks machtsverhoudingen. Stamoudsten hadden misschien iets meer te zeggen
Sociaal: kleine groepen met weinig verschillen in bezit.
Cultuur: grotschilderingen, natuurreligie
Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen
Op zeer vruchtbare plekken (halve maan) is permanente bewoning mogelijk -> ontdekking van
landbouw mogelijk.
Neolithische revolutie = overgang van jagen en verzamelen naar landbouw (vanaf 11.000 v.C.)
Langzame revolutie, maar wel met grote gevolgen
Economisch: landbouw en veeteelt op eigen boerderijtje > sedentaire levensstijl (op een plek blijven)
Politiek: groepen konden ietsje groter worden. Dorpsoudsten/meest succesvolle kregen meer leiding
Sociaal: door meer bezit ontstonden er meer onderlinge verschillen
Cultuur: versierde potten, natuurreligie
Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen
Ontstaan in Mesopotamië (tweestromenland, tussen 2 rivieren) -> Effectieve landbouw genaamd
irrigatielandbouw. Door kanaaltjes rondom de akkers kreeg de grond meer water en werd het
vruchtbaarder.
Productietoename -> bevolkingsgroei -> specialisatie (niet iedereen hoeft boer te zijn, dus kunnen
anderen een ambacht beoefenen) -> ontstaan steden
Stadstaten: kleine staten ter grootte van een stad met omliggend gebied, met een eigen bestuur.
,Ontstaan: bestuurslagen en sociale verschillen
Gemeenschappelijke kenmerken van de eerste stadstaten:
- Hiërarchische opbouw van de samenleving (bovenaan koning onderaan slaven)
- Specialisten
- Gebruik van schrift (ontstaan om een vorm van administratie bij te kunnen houden)
- Godsdienstig centrum (tempel en marktplaats)
Egypte: ook hier is landbouw ontstaan door rivieren en irrigatielandbouw waardoor specialisatie en
steden ontstonden.
Steden bestuurt door Farao Narmer. Eén centraal bestuurde staat. De Faro had politieke en religieuze
macht.
Gedetailleerde bevolkingspiramide met de farao bovenaan
Ontwikkeling van het (hiërogliefen) schrift
Tijdvak 2 3000 v.C. – 500 n.C
De ontwikkeling van het wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek in
de Griekse stadstaat
Minoïsche en Myceense beschavingen. Elementen en godenverhalen uit deze tijd komen later terug.
We hebben hier gebrek aan bronnenmateriaal.
Vroege Griekse beschavingen verdwenen.
Archaïsche periode: er ontstonden opnieuw stadstaten. De klassieke cultuur ontstaat
Ontstaan poleis (zelfstandige Griekse staat bestaande uit een stad met omliggend gebied)
Kolonisatie door voedseltekorten
Ontstaan uitgebreid netwerk van poleis en koloniën, die via handelsnetwerken met elkaar verbonden
zijn.
Gezamenlijke taal, mythen en goden.
Gezamenlijkheid versterkt door gewonnen oorlogen tegen Perzen (veel samenwerking nodig)
Klassieke periode
- Wetenschappelijk denken & filosofie
- Nieuwe politieke culturen
- Architectuur en kunst
, Van geloof in goden -> wetenschappelijk denken (rationele verklaringen, observaties en
experimenten)
Socrates, Plato, Aristoteles
Directe democratie in Athene. Vrouwen, vreemdelingen en slaven hadden geen politieke invloed.
Macedonië veroverde Griekland < einde klassieke oudheid
Alexander de Grote lijfde GL in en wilde een mengcultuur tot stand brengen
Hellenisme = verspreiding Griekse cultuur over rijk Alexander de Grote
De groei van het Romeinse imperium waardoor de Grieks-Romeinse cultuur zich in Europa
verspreidde
Griekenland werd veroverd door de Romeinen
Romeinse republiek werd bestuurd door 2 consuls en de senaat
Rome breid zich uit tot het Imperium Romanum
Gevolgen:
Het rijk werd moeilijker te besturen
Legergeneraals kregen meer macht
Julius Caesar grijpt de macht. Benoemt zichzelf tot dictator -> word vermoord
Adoptiezoon Augustus (princeps) vestig het keizerrijk en wordt oppermachtig
Pax Romana: periode van vrede en rust
Romeinen namen elementen van de Grieken over (romanisering) > ontstaan Grieks-Romeinse cultuur
Kunst, architectuur en literatuur werden verspreid over het Romeinse rijk
Romanisering gestimuleerd door:
- Opnemen van soldaten in het leger
- Gebruik maken van lokale leiders voor het bestuur
In werkelijkheid was er een wederzijdse vermenging van culturen
Klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur
Architectuur:
Zuilen, pilaren, timpanen en bogen
Beeldhouwkunst
Realistische beelden
Veel beweging en kracht (emoties)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Samenvattingenvanfleur. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.