Dit document bestaat uit een compacte tabel met een compleet overzicht van de kern per college voor het vak Gezondheidsvoorlichting (incl. stof artikelen). Ideaal om uit je hoofd te studeren. Dit document is afgeleid van de Samenvatting Gezondheidsvoorlichting - compleet. Gecombineerd is dit een ui...
2 en 3 Primaire preventie voorkomen
PRECEDE-PROCEED Secundaire preventie vroegtijdig detecteren
Model Tertiaire preventie mensen zijn al ziek. Ernst beperken.
Model is deductief: van breed naar smal (trechter)
PRECEDE – Fase 1 t/m 4 Fase 1: Sociale analyse
- Analyse kwaliteit van leven
- Analyse van de volksgezondheid
Stap 1 en 2: kijken naar dingen die
bijdragen aan het probleem. Fase 2: Epidemiologische analyse
a. Gezondheid met cijfers kijken naar gezondheidsproblemen
- Prevalentie: aantal gevallen met bepaalde ziekte
- Incidentie: hoeveel nieuwe gevallen er in een periode bijkomen
- Mortaliteit: aantal sterfgevallen
- Morbiditeit: aantal ziektegevallen
Uit deze cijfers kan je de echte risicogroep bepalen = doelgroep.
b. Gedrag en omgeving welke gedrags- en omgevingsfactoren
dragen bij aan het gezondheidsprobleem.
- Gedragsfactoren: hoe draagt jouw gedrag en leefstijl bij aan
probleem = exogeen (van buitenaf)
- Omgevingsfactoren: sociale, fysieke, economische factoren die
bijdragen aan het probleem = exogeen en systeemfactoren
- Rehabilitatiefactoren: dingen die al in jou zitten, bijv. leeftijd.
= endogeen (van binnenuit, niet te veranderen).
Theorie: Social Cognitive Theory
Vanaf deze stap kijken naar dingen Fase 3: Educational en Ecological assessment
die bijdragen aan de oplossing van het - Identificeren van causale factoren die moeten veranderen om
probleem. proces van gedrags- en omgevingsverandering te initiëren.
- Predisposing: zit in jezelf
Wat je zelf denkt en vindt. Eigen mening, kennis, attitude.
- Reinforcing: komt uit omgeving
Reacties van anderen op jouw gedrag (feedback, invloed)
Uit deze gegevens determinanten kiezen op belangrijkheid en
veranderbaarheid om de interventie op te richten.
Theorie: Health Belief Model
, Fase 4: Administrative and Policy Assessment
- Interventie-ontwikkeling.
- Programma klaar voor implementatie: strategie, doelgroep,
boodschap en kanalen
- PRO krijgt al vorm: beleid, regelgeving, organisatie
Vier soorten interventies:
Matching: matchen ecologische levels aan programmacomponenten
Mapping: specifieke interventies gebaseerd op theorie en eerder
onderzoek.
Pooling: door community geprefereerde interventie minder bewijs
Patching: interventies die gaps vullen bewezen effectief.
PROCEED – Fase 5 t/m 8 Fase 5: Implementatie van het programma
- Datacollectie plannen beschikbaar voor evaluatie van proces.
Fase 6: procesevaluatie
- Evaluatie van het protocol
Fase 7: impactevaluatie
- Evaluatie van factoren: gedrag, lifestyle en omgeving
Fase 8: uitkomstevaluatie
- Evaluatie van de gezondheid en kwaliteit van leven
- Lange termijn
- Daadwerkelijke impact van interventie
Wasilewski et al., 2005 – Theoretical Fase 2: gedrags- en leefstijlfactoren
framework of PRECEDE-PROCEED Model - Inactiviteit: staand beroep
- Gebrek aan ergonomische richtlijnen
VERPLICHT
Fase 2: omgevingsfactoren
Klachten bij supermarktmedewerkers - Design werkplek: hoogte werkblad
- Ondersteuning sociale omgeving: managers toezien op naleven
regels omtrent pauze, ergonomische werkplek.
Fase 2: rehabilitatiefactoren
- Zwakke rug of verlaagde spierkracht
Vrouwen zijn risicogroep, want: hogere incidentie.
Fase 3
- Predisposing: kennis over ergonomie werkplek
- Reinforcing: support van managers
- Enabling: geld beschikbaar voor verbeteren werkplek
Fase 4: interventie
Ergonomisch trainingsprogramma, gericht op:
- Werknemer
Predisposing factor: gebrek aan kennis en bewustzijn
Enabling factor: gebrek aan beschikbaarheid educatie
, Uitstapjes Gezondheidsbevordering: alle activiteiten om mensen te stimuleren
zich op vrijwillige basis gezonder te gaan gedragen.
Objectieve gezondheid: gezondheid bepaald door deskundige (arts)
Subjectieve gezondheid: gezondheid ervaren door een individu
Sociale gezondheid: gezondheid bepaald door sociale omgeving
- “Je kan gewoon overal aan meedoen”
Methode: op theorie gebaseerde techniek om determinanten te
beïnvloeden learning by observation (SCT).
Strategie: praktische manier om methode toe te passen rolmodel
4. Gedragsfactoren Botsoneanu et al., 2011 – To test or not Wat bepaalt dat mensen een genetische test op het risico-gen van
Fase 2 PRECEDE- to test? The role of attitudes, vormen van kanker ondergaan?
PROCEED Model knowledge, and religious involvement
among US adults on intent-to-obtain - Determinanten van ondergaan genetische test.
adult genetic testing - Theoretisch perspectief: Theory of Planned Behavior
VERPLICHT Doelgroep segmentatie
- Religieuze betrokkenheid
- Eerdere ervaring met genetische test
Gericht op twee determinanten (predisposing)
- Kennis over genetische testen
- Attitude t.o.v. genetische testen
Methode
Kwantitatief survey onder representatieve steekproef US (N = 1824).
Resultaten
Positief
- Meer ervaring hogere intentie om test te ondergaan
- Positieve attitude hogere intentie om test te ondergaan
- Hogere intentie om test te ondergaan bij te genezen ziektes
Negatief
- Meer religieus betrokken negatievere attitude t.o.v. test
- Meer kennis over test minder hoge intentie om test te
ondergaan.
Tegenstrijdigheden met TPB
- TPB stelt dat meer kennis leidt tot hogere gedragsintentie.
- TPB stelt een significante relatie tussen kennis en attitude.
Verklaring: kennis werd gemeten door vragen over 2 ongeneeslijke
ziektes, waardoor mensen kunnen kiezen voor onzekerheidsvermijding.
Overeenkomsten met TPB
- Positieve relatie attitude en gedragsintentie.
Barbour et al., 2011 – Avoiding health Wat bepaalt dat mensen expliciet gezondheidsinformatie vermijden?
information
- Determinanten van het vermijden van gezondheidsinfo.
VERPLICHT - Theoretisch perspectief: Uncertainty Management Theory
= risicotijd vermijden (tijd tot uitslag), dus test niet doen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper KHoekst. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,48. Je zit daarna nergens aan vast.
