Samenvatting Beroepssituatie 8. Alle (medische biologie) hoorcolleges, kennislabs, leergroepen en skillslabs zijn uitgewerkt aan de hand van de leerdoelen. Alle behandelde leerdoelen zijn één voor één uitgewerkt.
Samenvatting Beroepssituatie 8
HC 8.1 / KL 8.1 MB – Verstandelijke beperking / Syndroom van Down
Leerdoelen:
kan verschillende oorzaken van verstandelijke beperkingen benoemen en hierbij (indien van
toepassing) het overervingsprincipe uitleggen;
kan uitleggen hoe een verstandelijke beperking wordt gediagnosticeerd en toelichten wat
wordt verstaan onder zeer ernstige, matige en lichte verstandelijke beperkingen;
kan uitleggen wat wordt verstaan onder een meervoudige beperking en benoemen welke
andere beperkingen (diverse visuele beperkingen, auditieve beperkingen, motorische
stoornissen en psychische stoornissen) vaak voorkomen i.c.m. een verstandelijke beperking;
kan uitleggen dat diverse beperkingen (binnen één persoon) vaak dezelfde of
samenhangende oorzaken hebben en hierbij voorbeelden geven.
kan de oorzaak, risicofactoren en diagnostiek van het syndroom van Down beschrijven;
kan de kenmerken van iemand met het syndroom van Down beschrijven en de cognitieve,
taal-, en sociale ontwikkeling toelichten;
kan uitleggen wat wordt verstaan onder een meervoudige beperking en benoemen welke
andere beperkingen (diverse visuele beperkingen, auditieve beperkingen, motorische
stoornissen en psychische stoornissen) vaak voorkomen i.c.m. een verstandelijke beperking
Prenatale aandoeningen
Down syndroom
= trisomie 21
- Kenmerken:
Amandelvormige ogen / kleinere oren en neus / geringe lichaamslengte / hypotonie,
hypermobiliteit / kleine mondholte / bredere handen, met één handlijn / spreiding tussen grote en
2e teen / vaker luchtinfecties en oorinfectie door kleine oor en neusholtes
- Link alzheimer ook gelinkt op 21e chromosoom
- Risicofactoren:
- Leeftijd moeder >40
- Prenatale blootstelling straling
- Bepaale virussen
Williams syndroom
= deletie op 7e chromosoom
- Kenmerken:
Breed voorhoogd / gezwollen oogleden / wipneusje / blauwegroene ogen / volle wangen,
kleine kin, volle lippen en brede mond (oor-tot-oor lach) / hartafwijkingen / ongewoon
gevoelig geluid / na geboorte voedingsproblemen groeiprobleem / minder ontwikkelde
communicatiemogelijkheden / minder verstandelijk ontwikkeld achterblijven op school
Fragiele X-syndroom
= aantasting X-chromosoom; vooral bij jongens
deels aangetast? drager
- Kenmerken:
Lang gelaat, grote vaak afgetaande oren, lang gezicht, gepronoceerde kin / macro-orchidie (te
grote testes) / lichte tot zeer ernstige verstandelijke beperking: meestal licht bij vrouwen en bij
mannen meestal ernstig / schuw gedrag, vermijden van oogcontact = autistiform / laat leren
lopen en later fijn motoriek. / vermindere spraak en taal ontwikkeling / bij jongens vaak ADHD-
achtig gedrag ontwikkelen / gezondheid: ‘normaal’, zelfde levensverwachting
1
,Prader Willi
= genetische afwijking chromosoom 15
- Kenmerken:
Drinken eerste maanden moeilijk vervolgens onverzadigdbare eetlust ‘overeten’ vroeg
obese zonder ingrijpen / hypotonie, zwak huilen / hoofd en rompbalans moeilijk zelfstandig
ondersteunen / vertraagde motorische ontwikkeling, maar komt wel goed opgang /
taalontwikkeling door hypotonie bemoeilijkt / slecht zuigen / verstandelijke ontwikkeling traag op
gang, maar wel redelijk / bij goede begeleiding hoeft speciaal onderwijs niet per se / puberteit:
extreme buien / kalm en vriendelijk karakter / lichaamslengte beperkt.
- Complicaties:
- Ontwikkeling van diabetes heeft invloed op de levensverwachting. Bij goede
ondersteuning is er een normale levensverwachting.
PKU
= stofwisselingsziekte waarbij een bestanddeel van eiwitten niet voldoende verwerkt. Ophoping
hiervan belemmert de groei en ontwikkeling van de hersenen.
- Diagnostiek: Hielprik
Microcephalus:
= ontwikkelingsstoornis waarbij de hersenen onvoldoende ruimte hebben om zich te ontwikkelen.
- Verstandelijke beperking van matig tot ernstig
Hydrocephalus
= teveel hersenvocht in hersenen aangemaakt waardoor hoofd is opgezwollen.
- Als optijd wordt ontdekt wordt er een shunt ingebracht waardoor overtollig hersenvocht wordt
afgevoerd naar de buik.
- Komt vaak voor bij spina bifida
Foetaal alcohol syndroom
= veroorzaakt door gebruik alcohol, roken en/of drugs tijdens zwangerschap.
- Smal hoofd / smalle ogen / laagstand oren / dunne bovenlip / kleine kin / laagstaand wipneusje /
grotere afstand tussen neus en mond / geen groefje onder mond.
- Verstandelijke beperking van matig tot ernstig.
Rode hond virus tijdens zwangerschap
kind kan blind worden
Perinatale aandoeningen
- Te vroeg geboren
- Te lange geboorte zuurstofgebrek
- Navelstreng om de nek geraakt zuurstofgebrek
- Hersenbloeding vacuumpomp gebruik
- Ernstige geelzucht lever te ernstig beschadigd
- Tijdens geboorte syffilis of herpes overgedragen krijgen
,Rett syndroom
= Ontwikkelingsstoornis in het zenuwstelsel; met name hersenstam. Afwijking op X-chromosoom
waardoor afwijkende eiwiten worden geproduceerd.
- zichtbaar vanaf 6-18 maanden / 1 op 10.00-23.000 geboren meisjes / zeldzaam bij jongens
- Symptomen:
- Motorische en communicatie vaardigheden die al zijn opgedaan verminderen /
onregelmatigheid in de ademhaling / na progessieve periode verloopt de achteruitgang
minder / vanaf nu toenemende scoliose, verdere achteruigang motorische en
communicatie / hoofdomtrek is bij geboorte normaal; vertraagde toename hoofdomtrek
te weinig ruimte / dispraxie / heel sociaal; mensen boven materieel.
- Ondersteunende criteria:
Afwijkende ademhaling / ontregelde doorbloeding handen en voeten / afwijkend slaappatroon /
bruxism: tandenknarsen / groeiachterstand met scoliose / kleine voeten en dunnen handen
- Uitsluitende kenmerk: Hersenschade voor geboorte
Angelman syndroom
= aangeboren neurologische ontwikkelingsstoornis. Genetisch.
- Kenmerken:
Tijdens zwangerschap en geboorte niks te merken. Tijdens eerste jaar komen de eerste
kenmerken. Vaak in 2e of 3e levensjaar de diagnose / achterkant hoofd plat / ogen dieper in de
oogkas / mond is groot met dunne bovenlip en forse onderlip / tong uit de mond /
speekselvloed / brede kaak / smalle kin/ lachen zonder specifiek uitlokiets / spraakontwikkeling
komt nauwelijks of niet op gang / gebruik gebaren en pictogrammen / epilepsie / melatonine
komt later op gang; nachtelijk vaak wakker.
- Diagnose wordt vaak gesteld op vermoeden.
- Vaak voorkomende kenmerken:
- Slaapstoornissen / achterblijvende schedelgroei / epilepsie / ontwikkeligsachterstand:
taal, bewegingsapparaat / vaak vermindere pigment: blond haar en blauwe of groene
ogen / reflux
Veroorzaakt op psychosociaal gebied:
- Mishandeling
- Te weinig sociale aandacht
Mate van verstandelijke beperking
Lichte verstandelijke beperking
= IQ 55-70
- meestal pas waarneembaar als een kind naar de basisschool gaat
- in eerste instantie lijkt de ontwikkeling normaal te verlopen,
- vaardigheden traag aan te leren
- de ontwikkelingsachterstand groter
Matige verstandelijke beperking
= IQ 35-55
- mogelijkheden om te communiceren: enkele woorden tot hele zinnen
- volwassen mensen zijn in staat veelvoorkomende zinnen te gebruiken
- hun denkwereld beperkt is tot tastbare dingen in hun omgeving
- gevoelens zullen ze meestal niet begrijpen
- lichamelijke ontwikkeling vertoont vaak weinig afwijkingen
- motoriek kenmerkt zich door traagheid
- van ongecontroleerde bewegingen en houterigheid.
3
, Ernstige verstandelijke beperking
= IQ 20-35
- Leervermogen: 1-2 jaar
- ontdekken speelt een belangrijke rol
- zweinig zelfredzaam en hun ontwikkelingstempo is traag
Zeer ernstige verstandelijke beperking
= IQ <20
- kunnen verschillende oorzaken hebben
- een sterk vertraagde en vaak stilstaande ontwikkeling
- op vrijwel alle gebieden
- zijn totaal afhankelijk van anderen
- bijkomende beperkingen of stoornissen
Meervoudig handicap
= twee of meer handicaps
HC 8.2 / KL 8.2 – Ontwikkelingspsychologie t.a.v. mensen met een verstandelijke beperking
Leerdoelen:
kan de normale en afwijkende ontwikkelingspsychologie beschrijven;
kan verklaren waarom en hoe intelligentie een belangrijke rol speelt bij verstandelijke
beperkingen;
kan verklaren hoe de ondersteuningsbehoefte wordt bepaald bij mensen met een verstandelijke
beperking;
kan beschrijven waar de ondersteuningsbehoefte uit bestaat bij de meest voorkomende
verstandelijke beperkingen.
Normale en afwijkende ontwikkelingspsychologie
= Wanneer een kind alle fasen doorloopt naar de volwassenheid op het gebied van fijne en grove
motoriek, groei, sociale emotionele vaardigheden en spraak en taal. Bij een normale ontwikkeling
worden alle zorgheten mijlpalen behaald en ondervindt een kind geen (grote) problemen in de
(psycho)motorische ontwikkeling.
mijlpaal wordt bepaald adhv het gemiddelde van de groep
Niveaubepaling via meerdere factoren:
- IQ
- Vaardigheden
- Leeftijd
- Ervaringsniveau
Kenmerken ontwikkelingsachterstand
- Moeite met praktische vaardigheden
- Moeite met leren
- Achterblijvende motorische-/spraak-/taalontwikkeling
- Beperkt fantasiespel
- Grove motoriek
- Opvallend gedrag: bv. Boosheid en agressie
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper billdeverpleegkundige. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
