Samenvatting van het vak 'Verpleegkundige zorgverlening' van leerjaar 1 van de opleiding Verpleegkunde bij Saxion. Nuttig ter voorbereiding op een kennistoets of een praktijktoets.
Inhoud
Beroepshouding (Z) ................................................................................................................................. 2
Visie op zorg (Z) ....................................................................................................................................... 2
Mobiliteit (Z) ............................................................................................................................................ 3
Valpreventie ........................................................................................................................................ 3
Gevolgen van een valongeval bij ouderen ...................................................................................... 3
Oorzaken van vallen ........................................................................................................................ 3
Normen voor valpreventie .............................................................................................................. 4
Klinisch redeneren bij ouderen (BSL) ...................................................................................................... 4
Vallen en valpreventie ......................................................................................................................... 4
Inleiding ........................................................................................................................................... 4
Prevalentie....................................................................................................................................... 5
Anatomie en fysieke functies .......................................................................................................... 5
Externe en persoonlijke factoren .................................................................................................... 8
Assessment en diagnostiek ........................................................................................................... 10
Observatie van mobiliteit .............................................................................................................. 10
Observatie van zintuiglijk systeem ................................................................................................ 10
Observatie van neurologisch systeem........................................................................................... 11
Observatie van medicatie .............................................................................................................. 11
Interventies ................................................................................................................................... 11
Aandachtspunten voor branches (Z) ..................................................................................................... 14
Persoonlijke zorg bij chronische zieke zorgvragers ........................................................................... 14
Begeleiding bij pijn ........................................................................................................................ 14
Methoden om vast te stellen of een zorgvrager pijn heeft .......................................................... 15
Behandeling van pijn ..................................................................................................................... 16
Spirituele aspecten van pijn, spirituele pijn (S) ..................................................................................... 18
Persoonlijke verzorging (Z) .................................................................................................................... 21
Wat houdt persoonlijke verzorging in? ............................................................................................. 21
Methodisch werken bij persoonlijke verzorging ............................................................................... 21
Beroepshouding ................................................................................................................................ 23
Ondersteunen bij uit- en aankleden.................................................................................................. 24
Ondersteunen bij wassen of baden................................................................................................... 26
Geslachtsorganen wassen ................................................................................................................. 28
, Algemene observaties tijdens de persoonlijke verzorging................................................................ 29
Huid observaties tijdens de persoonlijke verzorging ........................................................................ 29
Intimiteit en seksualiteit (Z) .................................................................................................................. 30
Seksualiteit en intimiteit in de zorg ................................................................................................... 30
Omgaan met seksualiteit tijdens de beroepsuitoefening ................................................................. 31
Les 1.1
Beroepshouding (Z)
Je hebt een professionele relatie et de zorgvrager: een zorgrelatie. Een zorgrelatie heeft als doel
gezamenlijk te werken aan een optimaal en zo zelfstandig mogelijk functioneren van de zorgvrager of
het behouden van zijn mogelijkheden. In deze relatie staan de wensen en de mogelijkheden van de
zorgvrager centraal.
Terwijl je de verzorging uitvoert, praat je met de zorgvrager. Om informatie te ontvangen, info te
geven en aandacht te geven aan de beleving van de zorgvrager. Bij de communicatie is de zorgvrager
gelijk aan de zorgverlener.
Als je met de zorgvrager communiceert terwijl je verpleegkundige zorg verleent, let dan op het
volgende:
- Vraag de zorgvrager naar zijn wensen en ideeën, mogelijkheden en gewoonten.
- Respecteer de mening en de beleving van de zorgvrager
- Houd rekening met de gevoelens van de zorgvrager.
- Let op non-verbaal gedrag van de zorgvrager en besteed daar aandacht aan.
- Reageer aandachtig en betrokken op de beleving van de zorgvrager.
- Toon tijdens de communicatie respect voor de persoonlijkheid van de zorgvrager.
- Houd rekening met de privacy van de zorgvrager en je beroepsgeheim.
- Bespreek de zorg die je verleend hebt.
- Sta open voor opmerkingen over jouw gedrag.
Kenmerken van een zorgrelatie
- De vraag, wensen, gewoonten en mogelijkheden van de zorgvrager zijn uitgangspunten van
de zorgrelatie.
- De basis van de relatie is gelijkwaardigheid, in het besef dat de zorgvrager afhankelijk is.
- Er zijn belangrijke grenzen in de zorgrelatie
➢ op gebied van intimiteit, zorgverlening, beroepsinhoud, taken en
verantwoordelijkheid
Visie op zorg (Z)
Een visie = geheel van ideeen en overtuigingen over wat belangrijk is in een organisatie. Deze ideeen
zijn belangrijk voor het beleid en voor de manier waarop zorg verleend wordt.
,In de meeste visies van zorginstellingen staat tegenwoordig de zorgvrager centraal. Organisaties gaan
uit van de wensen en behoeften van de zorgvrager. Vraaggerichte zorg, vraaggestuurde zorg en
belevingsgerichte zorg staat sterk in de belangstelling.
Les 1.2
Mobiliteit (Z)
Valpreventie
Vallen komt veel voor bij ouderen en zorgvragers met een beperking en kan grote lichamelijke en
sociale gevolgen hebben.
Valpreventie = het voorkomen van vallen
In de landelijke prevalentiemetingen zorgproblemen (LPZ) worden onder andere de zorgproblemen
vallen en vrijheidsbeperkende maatregelen gemeten. Er werd onderzoek gedaan naar zorgvragers uit
de acute zorg, chronische zorg en thuiszorg.
- Bijna 7,8% in de laatste 30 dagen gevallen
- 1 op de 4 vallers vaker dan 1x valt
- Bijna de helft van de valincidenten (44%) gepaard gaat met letsels.
Gevolgen van een valongeval bij ouderen
Lichamelijke gevolgen
Ruim de helft van de 55+ heeft een botbreuk na het vallen. Meest voorkomende breuken is
heupbreuk en polsbreuk. Bij ouderen genezen botbreuken trager en zijn de klachten vaak van
blijvende aard.
Sociale gevolgen
Na een breuk hebben ouderen nog vaak lang last van verschillende beperkingen. Veel ouderen zijn
na een val bang om opnieuw te vallen. Vallen en angst om te vallen verhogen de kans op depressie
en verminderen de mate van activiteit en mobiliteit en het aantal sociale contacten. Hierdoor
worden ouderen afhankelijker van zowel medische en sociale voorzieningen als mantelzorgers. Als
gevolg van een val kan woningaanpassing of verhuizing nodig zijn.
In de organisatie voor gehandicapten komen valincidenten voor bij zowel oudere als jongere
zorgvragers. Zorgvragers met een lichamelijke beperking vallen vooral bij transfers van de rolstoel
naar bijvoorbeeld het bed. Cliënten die deze transfers zelf graag willen doen en geen hulpmiddelen
gebruiken, hebben daarbij een grotere kans op een valpartij.
Oorzaken van vallen
De reden waarom iemand valt kan liggen aan persoonsgebonden factoren of omgevingsgebonden
factoren.
Persoonsgebonden factoren:
, - verminderd reactievermogen
- verminderd evenwicht
- verminderde spierkracht
- verminderd zicht en gehoor
- beperkte lichamelijke mogelijkheden, verminderde lenigheid
- specifieke ziekten (zoals artrose, CVA, parkinson, orthostatische hypotensie)
- problemen met lopen
- cognitieve en psychische achteruitgang
- geneesmiddelengebruik (met name slaap- en kalmeringsmiddelen)
omgevingsgebonden factoren:
- Omgeving: onvoldoende (straat) verlichting, hoge drempels, losse kleedjes en voorwerpen.
- Hulpmiddelen: slecht onderhouden rollator, boodschappentas zonder wielen, slechte
huishoudtrap, ongelijke bestrating buiten, schoenen met gladde zolen.
Bij ouderen is het meestal een combi van persoons- en omgevingsgebonden factoren.
Normen voor valpreventie
Om te meten of de valpreventie van voldoende kwaliteit is, zijn er in de verpleeg- en
verzorgingshuissector en de thuiszorg normen opgesteld.
In de kennisbundel Valpreventie van Vilans worden 6 verbeteractiviteiten voorgesteld die kunnen
bijdragen aan succesvolle valpreventie:
1. De risicofactoren voor vallen kennen.
2. Regelmatig de risico’s bij de cliënt en de omgeving inventariseren.
3. Cliënt, mantelzorger of familie betrekken.
4. (Bijna-)valincidenten registreren en verbeteracties in gang zetten.
5. Valpreventieve maatregelen nemen.
6. Multidisciplinaire samenwerking verbeteren.
Klinisch redeneren bij ouderen (BSL)
Vallen en valpreventie
Inleiding
Wanneer ouderen vallen, lopen ze een verhoogd risico op fracturen. Dit kan het aantal sterfgevallen
in een bepaalde periode verhogen (mortaliteit). Om de levenskwaliteit van ouderen te bevorderen is
valpreventie van groot belang.
Vallen komt wereldwijd op de 2e plaats van dodelijke ongelukken. Jaarlijks valt 28-35% van de 65-
plussers. 32-42% 70-plussers en 80-plussers daar ligt het hoogste incidentie. Vallen in verpleeghuizen
is 30-50% waarvan 40% herhaaldelijk.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Anoek2001. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
