Samenvatting: Hoofdstuk 1 en 2 uit: Scharloo, A., Ebbers, S.,& Spijker, M. (2014). SOS – Snelle opvang bij seksueel misbruik van mensen met een verstandelijke beperking. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
SV: Scharloo, A., Ebbers, S., & Spijker, M. (2014). Seksueel misbruik van mensen met
een verstandelijke beperking: plaatsbepaling en verklaringsmodel.
vb = verstandelijke beperking
2.1 definitie van seksueel misbruik
Seksueel misbruik is een breed begrip, het volgende valt erover:
Gedwongen om seksuele handelingen te ondergaan
Gedwongen om seksuele handelingen uit te voeren bij jezelf of een ander
Toekijken bij seksuele handelingen van anderen of het kijken van prono (wat niet
passend is bij de leeftijd of ontwikkelingsniveau)
Bij iedere vorm van seksueel misbruik is er een machtsverschil tussen pleger en slachtoffer.
leeftijdsverschil
verschil ontwikkelingsniveau
verschil fysieke kracht
verschil in machtspositie las gevolg van een afhankelijkheidsrelatie
Verstandelijk beperkte (vb) mensen hebben recht op seksualiteit
voorwaarde is wel dat ze in staat zijn om in te stemmen met seksueel contact. Instemmen
(consent in het Engels) is een belangrijk begrip in het begrijpen van seksueel geweld bij
mensen met een verstandelijke beperking. Vaak is seksueel misbruik bij mensen met een vb
gebaseerd op het niet kunnen of niet willen instemmen met seksueel contact.
exploitatie (gebruiken) en veiligheid zijn belangrijke concepten binnen instemming.
2.2.1. Het fenomeen splitting
Splitting: is een afweermechanisme dat met name bij seksueel misbruik in werking treedt. Het
ontstaat als een individu niet in staat is tot integratie van datgene wat overweldigend of
bedreigend is. Ook komt het voor binnen teams, organisaties en de maatschappij als het gaat
om het integreren van heftige gebeurtenissen. Splitting loopt meestal volgens de lijnen goed-
slecht, medelijden-irritatie, grenzen stellen-emotionele nabijheid, daders en slachtoffers,
gelovers en niet-gelovers.
bij splitting kiezen mensen partij en heeft daardoor een ontwrichtende werking. Kampen
ontstaan en zo worden partijen uit elkaar gedreven. Door deze complexe dyanmiek gaan
mensen vanuit emotie handelen en dit kan leiden tot risicovolle situaties (niet serieus nemen
van het slachtoffer, niet geloven van slachtoffer, plegers soms onterecht gestigmatiseerd of
juist niet herkend als pleger).
2.3 seksueel misbruik en de wet
Artikel 246 aanranding: het door geweld of een ander feitelijkheid iemand dwingen tot het
plegen of dulden van ontuchtige handelingen.
Artikel 242 verkrachting: het door geweld of een andere feitelijkheid of bedreiging met
geweld of een andere feitelijkheid iemand dwingen tot het ondergaan van handelingen die
bestaat uit of mede bestaat uit het seksueel binnendringen van het lichaam.
Artikel 244: gemeenschap met kinderen onder de 12 jaar verboden
Artikel 245: verbiedt ontuchtige handelingen met kinderen onder de 16 jaar.
Artikel 249: ontucht met misbruik van gezag en vertrouwen, waarin het verrichten van
seksuele handelingen binnen een machts- en hulpverleningsrelatie strafbaar wordt gesteld.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elisaflipse. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
