Samenvatting oudheid
Hoofdstuk 1
Westerse beschaving
De Grieken vonden dat de cultuur in het oosten verder was ontwikkeld dan hun
eigen cultuur. De Romeinen vonden dat de cultuur is het oosten wel ontwikkeld
was maar zij zagen hun eigen cultuur als verder ontwikkeld.
Ik de tijd van de koude oorlog werd oost en west verdeeld door het soort
invloedssfeer. Namelijk oost is communistisch en west in Kapitalistisch
Tegenwoordig wordt een kapitalistisch land nog tot het westen gerekend en een
communistisch land tot het oosten. Het verschil is wel dat er nu ook culturele
kenmerken aan worden verbonden. Het westen staat bijvoorbeeld voor
individualisme en concurrentie.
Wij spreken van een beschaving wanneer er sprake is van steden, wetten,
politieke organisatie, normen en waarden en wetenschappelijk, filosofisch en
theologische geloof dat de wereld verklaarden. Het idee dat de westerse
beschaving verschilt van de rest van de wereld bestaat al duizenden jaren en ook
nu wordt dit nog gedacht.
De eerste menselijke samenleving
De mensheid wordt ingedeeld in tijden;
Steentijd Paleolithicum; alles was van steen
Mesolithicum; overgang naar een landbouwsamenleving
Neolithicum; landbouwcultuur en het tam maken van dieren
Bronstijd
IJzertijd
De eerste mensen, homo sapiens, hadden een groter en complexer brein dan de
voorgaande mensachtigen. Ook hadden ze meer sociale vaardigheden en de
mogelijkheid om dingen uit te vinden en te maken. De leefwijze van de homo
sapiens 15000 jaar geleden;
Kleine groepen
Trokken rond
Aten voornamelijk planten
Jaagden op dieren door samenwerking
Iedereen was gelijk
Er was wel een rolverdeling na geslacht
Weinig invloed op het klimaat
Toen eenmaal het klimaat warmer werd gingen de mensen zaden planten. Door
selectie kweekten ze gewassen die ze zelf wouden waardoor ze konden
overleven. Door deze nieuwe landbouwsamenleving kwam er meer eten op één
plek. Doordat er meer eten kwam kon de bevolking groeien en leefden de
mensen langer, er werden potten en manden gemaakt om het voedsel in te
bewaren. Helaas koste deze nieuwe samenleving meer arbeid, ook werd het eten
minder gevarieerd en werden de mensen korter. Verder kregen de mensen meer
invloed op het klimaat en liepen ze meer risico om geen eten te hebben voor
misoogsten.
In de nieuwe samenleving gingen mensen dieren tam maken voor eigen gebruikt.
Doordat de dieren ‘hielpen’ kon er meer voedsel geproduceerd worden door één
,persoon. Het gevolg hiervan was dat mensen zich gingen specialiseren. Hierdoor
kwamen er sociale verschillen, er moesten regels komen en een leider
aangesteld worden, ook ontstonden er priesters en werd het verschil tussen man
en vrouw groter.
Er kwam handel op komst. Niet alleen eten en materialen werden verhandeld,
ook kennis werd verspreid. De nieuwe manier van leven had grote gevolgen op
de leefwijze en hun geloof. Zo ontstonden er meerdere goden die verschijnselen
zoals wind, de zon, de hemel en vruchtbaarheid verklaarden.
De samenleving in Mesopotamië
De westerse samenleving in begonnen in Mesopotamië, de bevolking die er toen
leefden waren de Soemeriërs. Zij ontwikkelden irrigatiesystemen, het wiel en het
schrift. De mensen vestigde zich langs de Tigris en de Eufraat. Dit deden ze door
de vruchtbaarheid van het land. Ook was het water handig voor transport en
visvangst. Door de komst van het wiel kwamen er voertuigen en wegen, dit
bevorderde de handel
Gevolgen van het schrift was dat er scholen ontstonden, alleen rijke mannen
konden hierheen waardoor het verschil tussen arm en rijk groter werd.
Geloof
Goden representeerde krachten als de zon, water, wind en de maan. Iedere stad
had hun eigen ‘oppergod’ met hun eigen tempel.
Politiek en samenleving
Koningen zijn waarschijnlijk ontstaan uit de tijdelijke macht die een preister of
een militair kreeg in tijden van nood, deze tijdelijk macht werd langzaam
permanent en na een tijd erfelijk. Priesters en de koning werkte samen om orde
te houden door geweld, onderdrukking en belasting.
Hammoerabi
Hammoerabi was een Babylonische koning, hij vergeleek zichzelf met de
zonnegod Shamash, de god van gerechtigheid. Hij creëerde het eerste wetboek
die kenmerkte;
Oog om oog
Rechtvaardigheidsprincipe
Consumentenbescherming
Landbouw werd belangrijk
Huwelijk en trouw van de vrouw stond centraal
Bewijs moest geleverd worden.
Cultuur in de halve maand
Mannen lieten veel achter aan hun vrouwen
Vrouwen konden zichzelf onderhouden
Vakantie en festivals bestonden
Door handel werden verhalen verspreid.
Egypte
De nijl had grote invloed op het bestaan van de Egyptenaren. Hun jaarkalender
was ook op de nijl gebaseerd;
Akhet overstroming
, Peret groeien
Shemu oogsttijd
Door de vruchtbaarheid van het land ontstonden er grote overschotten waardoor
de bevolking kon groeien. Ook verenigde de nijl ook verschillende volkeren, hij
diende als een soort snelweg. Één koning, genaamd Narmer of Menes, heeft het
Egyptische volk verenigd. De koning vertegenwoordigde de ma’at, de orde en
regelmaat in de kosmos, de natuur en de samenleving.
Religie
Er zijn 2 soorten goden. Polytheïstische goden en kosmische goden (wind, maan,
zon, hemel, aarde) de bekendste goden zijn;
Horus god van de lucht, symbool van goddelijk koningschap
Ra de zonnegod, maken van het leven
Amon zonnegod in het nieuwe rijk, maker van de kosmos door zijn
gedachtes.
Koningen werden vaak afgebeeld als half menselijk en half dierlijk. The book of
dead was een gids die doden moest leiden in de onderwereld.
Schrift
Er waren 2 manieren van schrijven;
Hiërogliefenschrift; voor religieuze en politieke teksten
Hiëratisch schrift; voor alledaagse documenten
Egyptisch leven
Alles draait om de nijl
Trouwen was als doen om kinderen te krijgen
Rijken leefden in grote huizen, armen in grotten
Trouwen was een soort contract
Vrouwen hadden rechten, ze werden niet onderdrukt
Hyksos was een naam voor een volk dat immigreerde naar Egypte, zij namen
veel brons mee waardoor Egypte in de bronstijd terecht kwam. Door hun ambitie
naar macht ontstond er een strijd met de Egyptenaren. In de tweede
tussenperiode werden de Hyksos verdreven uit Egypte en het nieuwe rijk werd
gesticht.
In het nieuwe rijk was;
Er meer rijkdom en meer gebied
Het onveilig door militaire aanvallen van buitenaf
Werden er nieuwe tempels gemaakt (overwinning)
Werden er bondgenoten gesloten met Babylonië en andere koninkrijken
Bijzondere figuren
Hatsjepsoets vrouwelijke farao
Achnaton probeerde het geloof te vervormen naar een nieuwe god Aton.
Samenvatting oudheid hoofdstuk 2