PRFYS blok 7 casussen
MULTIPLE SCLEROSE
Casus 1
Dhr H. is 71 jaar, getrouwd, twee kinderen en vijf kleinkinderen op wie hij allemaal erg gek is. Vroeger
werkte hij in de confectiebranche als optekenaar, maar werd op 31 jarige leeftijd, toen bij hem de
diagnose Multiple Sclerose werd gesteld in 1968 volledig arbeidsongeschikt verklaard. De MS
ontwikkelde zich erg langzaam en hoewel meneer de nodige ups en downs heeft gehad heeft hij nooit
daadwerkelijk een schub (exacerbatie) gehad. Wel heeft hij veel tijd voor onderzoek en
(experimentele) behandeling in het ziekenhuis doorgebracht. In de loop der jaren ging het lopen
steeds lastiger, maar meneer heeft tot twee maanden geleden wel kunnen lopen met twee 4-poot
krukken. Toen kreeg hij drie kleine herseninfarcten kort na elkaar. Het lopen is daarna behoorlijk
verslechterd. Hij ervaart veel minder kracht in zijn benen en ook het “stuur” is weg zoals meneer zelf
zegt. Zowel in zijn armen als in zijn benen voelt hij steeds vervelende prikkelingen. De problemen zijn
links groter dan rechts. Waar hij slecht tegen kan zijn hoge temperaturen. Verder is hij erg snel
vermoeid.
Meneer is nu ter revalidatie in Maartenshof, maar verwacht niet meer thuis te kunnen wonen. Zijn
vrouw vindt de zorg voor haar man erg zwaar en dat begrijpt hij maar al te goed: hij heeft hulp nodig
bij het opstaan, bij het wassen en aan- en uitkleden. Bovendien kan hij weinig doen de huishouding.
Waarschijnlijk komt het echtpaar dan in een aanleunwoning, maar daar heeft meneer nog niet zoveel
zin in. In Maartenshof heeft hij namelijk zeer veel aanspraak en dat vindt hij heel prettig. Hij is bang
om te vereenzamen.
RPS
Stoornissen Beperkingen Participatie
- Spierkrachtverlies benen - Lopen - Werk
- Coördinatie (stuur) - Opstaan - Op bezoek gaan bij
- Sensibiliteit – paresthesieën - Wassen Kleinkinderen
- Klachten zijn links groter dan - Aan- en uitkleden - Dreigend m.b.t. zijn
rechts - Huishouding vrouw
- Gevoelig voor hoge T
- Vermoeidheid
- 3x kleine CVA
- Mobiliteit
- Balans
- Spieruithoudingsvermogen
Persoonlijke factoren Omgevingsfactoren
- Wil niet in aanleunwoning - Getrouwd, vrouw vindt zorg erg
- Bang om te vereenzamen zwaar
- 3 keer CVA gehad - Verzorgingstehuis – veel
aanspraak
Hulpvraag
zelfstandiger worden, (aan en uitkleden, wassen)
Weer kunnen lopen
Kunnen opstaan
Behandeldoelen:
Zelfstandiger worden:
- Kort: binnen 4 weken de handvaardigheid verbeteren van FAT 1 naar 3 door middel van
functionele oefeningen.
- Lang: Binnen 3 maanden kan meneer zich zelfstandig aan en uitkleden, door trainen
spierkracht en verbeteren handvaardigheid, gemeten met de FAT 3 naar FAT 5
,Lopen:
- Kort: binnen 4 weken kan meneer 10 meter zelfstandig lopen, gemeten met de 10meter
looptest, door het trainen van spierkracht van de benen en rompstabiliteit voor balans.
- Lang: binnen 3 maanden kan meneer zelfstandig lopen naar de supermarkt, gemeten met de
FAC, van een FAC 3 naar FAC 5, door het oefenen van lopen, trainen van spierkracht en
rompstabiliteit voor balans.
Opstaan
- Kort: binnen 4 weken zelfstandig tot zit op de bedrand kunnen komen en gedurende 30
seconden lang blijven, gemeten met de Trunc Control Test, door het oefenen van
rompstabiliteit en functionele oefeningen.
- Lang: Binnen 3 maanden zelfstandig uit bed kunnen komen en zelfstandig naar de wc lopen
(10 meter verder), gemeten met de TCT en 10MWT, door het trainen van spierkracht van de
benen, rompstabiliteit, balansoefeningen en loopoefeningen.
Onderzoek
Inspectie = inspectie in stand/inspectie in zit
Functionele inspectie
o Niveau van functioneren (=wat)(klinimetrie)
o Wijze van functioneren (=hoe)
Lopen
Opstaan
Reiken/grijpen
Opstaan uit stoel
Aan/uitkleden
Analyse van 3 onderliggende stoornissen (uhv/spierkracht/tonus/sensibiliteit) (=waarom)
AROM/PROM
Sensibiliteit NSA testen
ROMBERG
Evenwicht BBS
Loopsnelheid 10 MLT
Rompstabiliteit/verplaatsen in bed TCT verplaatsen in bed
Lopen FAC testen
Handvaardigheid FAT testen
Ausculteren benauwdheid/sputum
Ademhalingsfrequentie
Behandeling/oefeningen
Borgscore vermoeidheid (0-10) mag tot 6 komen met oefenen
Handvaardigheid: voorwerpen van groot naar kleiner (tennisbal – knoopje/rits)
3xp.w 15-20 minuten, tussendoor rust van 5 minuten
Reiken/grijpen
Op verschillende punten jezelf aanraken
Bal op tafel met hand over de bal heen rollen
Bal optillen van tafel en links/rechts neerleggen
Naast pt. Zitten, schouder in protractie duwen (pt. Schouder in retractie), pt naar hand kijken,
met normale zijde hand pakken en hand verplaatsen.
Lopen:
Eerst 5 minuten, later 30 minuten (te veel – schub), 5x p.w.
Bruggetje maken
Bruggetje maken met weinig stabiliteit:
Eerst knie optillen, voeten neer zetten. Op de voet gaan zitten, dan vragen of de knieën tegen
elkaar aan te drukken. Hiervoor heb je stabiliteit nodig, dus dan heeft die al wat stabiliteit in
de knieën. Bekken omhoog en naar beneden = oefeningen En dan tikken op de billen geef
je spieren info over beweging
, Balans vinden bij wandrek/rollator
Met ogen dicht balans vinden
Balans vinden zonder hulpmiddel
Op een been gaan staan/gewicht verplaatsen
Staan,1 been naar voren zetten, tikken tegen onderbeen aan, onderbeen heen en weer
bewegen, en been weer terugzetten
Staan, 1 been naar voren zetten met tenen tegen grond aan, tikken tegen been aan,
beenheen en weer bewegen
Staan, 1 been naar voren met voet op de bal, zelfde als hierboven
In zit, 1 kegel neer zetten, proberen kegel aan te raken zonder om te gooien
In zit, 1 voet op de bal neer zetten en bal wat heen en weer bewegen
Zithouding:
Benen op grond en balans vinden
Benen van de grond en balans vinden
Benen over elkaar en balans vinden
Rug hol/bol maken
Sleutelbos vasthouden voor patiënt en patiënt moet aanraken en links/rechts/hoog/laag
houden
Overig:
Ademhaling: 1x per uur 3x ACBT = hoesten/rust/diep ademhalen
Uit bed halen binnen 72 uur, anders langzit (bed in 60 graden)
Wisselligging
Verplaatsen in bed= omdraaien, zijwaarts verplaatsen, bruggetje maken
CASUS 2
Mevr. M is 40 jaar, getrouwd met een gezonde partner en heeft twee kinderen in de leeftijd van 12 en
14 jaar. 12 jaar geleden is de diagnose MS gesteld. De klachten begonnen indertijd met tintelingen
haar benen. Ook ging ze onzeker lopen en voelde ze zich erg moe. De klachten verdwenen echter
geheel na een week of twee en ze nam aan dat het wel een griepje geweest zou zijn. Een jaar later
kreeg ze vergelijkbare klachten, maar toen deze niet zoals de vorige keer snel verdwenen en ze zelfs
aan paar keer was gevallen is ze naar de huisarts gegaan die haar direct doorverwees naar de
neuroloog. Daar werd vervolgens de diagnose gesteld op basis van een MRI scan en het klinische
beeld. Inmiddels heeft ze een aantal Schubs gehad, waarvan ze steeds gedeeltelijk herstelde, maar
na iedere Schub ervaart ze toch weer wat meer beperkingen. Mevrouw is een week geleden in het
ziekenhuis opgenomen. Ze heeft weer een Schub en krijgt daarvoor een Prednisonkuur. Voorlopig
moet ze heel rustig aan doen.
RPS
Stoornissen Beperkingen Participatie
- Tintelingen in benen - Lopen - Ligt nu in het
(sensibiliteit) - ADL ziekenhuis
- Vermoeidheid
- Schubs
- Balans
- Spierkrachtverlies
Persoonlijke factoren Omgevingsfactoren
- Wil te veel doen - Gezonde partner
- Jonge kinderen
Hulpvraag
Functies die ze nou nog heeft behouden en/of verbeteren
Behandeldoelen:
Lopen