Samenvatting teksten strafrecht. Dit is ook een deel van de leerstof die gedoceerd wordt in het vak Burgerlijk recht en strafrecht. Ik raad aan om ook eens naar mijn voordeelbundel te kijken waar alle delen van de leerstof voor het examen samen gebundeld worden.
LES 12-14: BURGERLIJK RECHT EN STRAFRECHT
BEGINSELEN VAN STRAFRECHT
HISTORIEK
BURGERRECHTELIJKE VERSUS STRAFRECHTELIJKE AANSPRAKELIJKHEID
HISTORIEK EN MAATSCHAPPELIJK KADER
1. HISTORISCH OVERZICHT
- Straffen is iets van alle tijden
- Er is altijd een manier geweest om te tonen dat men iets niet oke vindt en hoe men gaat straffen
- Archaïsche stelsels
o Oog om oog, tand om tand
Je hebt mij pijngedaan, dus ik mag jou ook pijn doen
o Verbod van eigenrichting
Heft in eigen handen nemen
o Horizontale relatie (vandaag de dag verticale relatie)
Er was niemand die helemaal bovenaan stond die straf bepaalde
Strijd, tweegevecht waar ze het gingen uitvechten
Vrij primitieve manier
o Recht van sterkste > gerechtigheid
Maatschappij die vrij gewelddadig was
61
, - Middeleeuwen
o Vanaf 13e E.: feodale vorsten bemiddelen => vrede
Verstedelijking begon meer een rol te spelen
Eigen grondgebied door vorsten die probeerde te bemiddelen
o Vermening Germaans gewoonterecht (accusatoir = horizontaal = tegensprekelijk) en Romeins canonieke recht
(inquisitoir = men gaat op onderzoek uit, op basis van vaststellingen stappen ondernemen, nadien mag je je
gaan verdedigen (accusatoir))
o Bewijslast bij beklaagde
Vandaag ligt dat bij het openbaar ministerie
Aantonen dat je bv. Geen heks was
o Willekeur
o Wrede straffen (lijfstraffen)
- De verlichting (17e – 18e eeuw)
o Meer rationeel naar dingen kijken (minder vanuit emoties)
o Onmenselijke behandelingen willen niet meer
o Reactie op excessen Ancien Régime
o Magna charta = burger beschermen tegen willekeurig overheidsoptreden.
Hoe?
Legaliteitsbeginsel = alles dat we nu bestraffen staat opgenomen in de wet
Subsidiariteitsbeginsel = indien we geen andere mogelijkheid zien, gaan we straffen
o Eerst op andere manieren proberen de situatie aan te pakken
Proportionaliteitsbeginsel = straffen zijn volgens de zwaarte van je misdrijf
o Reactie op excessen Ancien Régime
o Magna charta
o Codificatie van Napoleon = strafprocedure wordt duidelijk vastgelegd
Code d’instruction criminelle 1808
Code pénal 1810
- Huidig strafrecht
o Strafwetboek 1867
o Wetboek van strafvordering 1808
Voorstellen tot vernieuwing
Wijzigingen en uitholling door rechtspraak
2. WAAROM MOET MEN STRAFFEN?
- Theorieën over straffen:
o Klassieke leer:
1ste helft 19e eeuw
Recht op bestraffing: sociaal contract
Misdrijf = overtreding strafwet
Mens = rationeel, vrije wil, “goed en kwaad” - je weet wat goed en kwaad is, dus je mag gestraft
worden, om welke reden dan ook (bv. Cleptomanie is geen reden om te mogen stelen, want je weet
wat kan en niet kan, je bent een rationeel wezen, dus je wordt gestraft)
Zonder schuld geen straf
Doel straf was dat mensen gingen nadenken over wat ze gedaan hebben en tot inzicht
komen MAAR dit werkte niet
Straf hangt af van ernst misdrijf
Schade
Schuld dader
Vaste straffen
62
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper romysym. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.