100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
geschiedenis samenvatting hoofdstuk 9 €4,99   In winkelwagen

Samenvatting

geschiedenis samenvatting hoofdstuk 9

 45 keer bekeken  0 keer verkocht

samenvatting geschiedenis hoofdstuk 9

Voorbeeld 2 van de 5  pagina's

  • 3 februari 2018
  • 5
  • 2016/2017
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (4)
avatar-seller
miekemieke
Hoofdstuk 9 tijd van de wereldoorlogen (1900-1950)

Ka's
 De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie
 Het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme en fascisme/ nationaalsocialisme
 De crisis van het wereldkapitalisme
 Het voeren van twee wereldoorlogen
 Racisme en discriminatie die leidden tot genocide, in het bijzonder op de joden
 De Duitse bezetting van Nederland
 Verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal door massavernietigingswapens en de betrokkenheid
van de burgerbevolking bij oorlogvoering
 Vormen van verzet tegen het West-Europese imperialisme

Paragraaf 1
Eerste wereldoorlog(1914-1918)
 In 1914 spanningen tussen mogendheden, dit was wel vaker niemand maakte zich druk.
 Oorzaken van wo1
1. Door industrialisatie en technologische vernieuwingen was de vernietigingskracht toegenomen.
2. Er vond een wapenwedloop plaats, hierdoor hadden alle mogendheden veel wapens.
3. Nationalisme en militarisme, discipline en strijdlust waren belangrijke waarden bij militarisme. Hoge
militairen hadden ook invloed op de politiek, oorlog was nodig om nationale belangen veilig te
stellen.
4. De moord op de Oostenrijkse kroonprins Frans Ferdinand(1914), dit was de directe aanleiding.
 Frans Duitse oorlog(1870-1871) Duitsland wilde meer invloed in Europa, maar vreesde ook voor
omsingeling door FA en RUS DU wilde dus snel oorlog met RUS omdat het land snel in opkomst
was(bevolkingsgroei, veel industrialisatie en invloed uitbreiding). GB was bang voor DU, omdat ze zich
ontwikkelde tot sterkste mogendheid.
 Er ontstonden 2 kampen, de centralen(Duitsland en Oostenrijk-Hongarije) tegen de
geallieerden(Frankrijk, Groot-Brittannië, Servië en Rusland, vanaf 1917 ook de VS).
Ontstaan van de bondgenootschappen:
In 1914 werd Frans Ferdinand vermoord door iemand uit Servië, Oostenrijk-Hongarije wilde Servië een
lesje leren en kreeg hierbij steun van Duitsland. Servië kreeg steun van Rusland en Frankrijk. Na de
moord gingen landen zich mobiliserenO-H verklaarde oorlog aan Servië, DU aan FA en RUS. Door de
aanval op België verklaarde GB de oorlog aan DU
 Wo1 was een loopgraven oorlog, beide partijen hadden zich ingegravenoostfront was het
belangrijkst(centralen tegen RUS)
 Revoluties in RUS
1. Februari 1917, RUS stortte in door hongeropstand die leidde tot revolutie, tsaar trad af
2. Oktober 1917, nieuwe regering zette oorlog voort maar het bleef chaos Lenin greep de macht
en sloot vrede met DU
 Door de vrede tussen DU en RUS werd er alleen nog maar aan het west front gevochtenhierdoor
kwam er een Duitse militaire aanval, geallieerde gingen in tegenaanval en ze hadden 2
voordelen( Amerikaanse troepen en honderden tanks). Duitsland verloor doordat de geallieerde sterker
waren, O-H instortte, Duitse arbeiders in DU in opstand kwamen dit leidde tot wapenstilstand.
 1916 slag bij rivier de Somme, dagenlange beschietingen door geallieerden, niets opgeleverd
 1915 zette de Duitsers gifgas als wapen in, dit was een massavernietigingswapen
 1917 Duitsland begon een duikbotenoorlog, veel Amerikaanse schepen getroffen, hierdoor verklaarde
VS aan DU de oorlog
 De legers bestonden uit dienstplichtige vrijwilligers, de achterblijvers hielden de productie op gang. De
economie werd afgestemd op de oorlog, consumptiemiddelen beperkthierdoor voedseltekorten
 Gevolgen van de oorlog:
 Veel doden(20 miljoen)
 Veldslagen duurden langer, niet meer een paar dagen zoals eerst.
 1919 vrede van versailles, hierin stond dat DU de enige schuldige was aan de oorlog, het land werd
enorme herstelbetalingen opgelegd en mochten slechts zwak bewapend zijn

, Paragraaf 2
Jaren na wo1
 De landen die oorlog hadden gevoerd kampten met crisis en werkloosheid
in 1924 begon er een welvaartstijging(roaring twenties en gay twenties)
 Amerika:
was voor wo1 al het rijkste al het rijkste land door oorlog werd deze voorsprong vergroot
economie groeide hard door uitbreiding van wegen- en elektriciteitsnet en daardoor nieuwe
producten(koelkast), mode, uitgaansleven en vermaak industrie bloeide op
door de groei werden mensen optimistisch, er zou een 'nieuw kapitalisme' ontstaan (hogere lonen,
kortere werkdagen enz.)
 door het optimisme stegen aandelenkoersen, in 1929 ontstond er twijfel(zwarte donderdag) dit
leidde tot daling van de koersen. Door de daling wilde mensen hun aandelen verkopen wat leidde
tot verdere daling van de koersen wereldwijde recessie met veel armoede en werkloosheid.
 crisis:
veel werkloosheid, gesloten fabrieken, dalende koopkracht enz.
kolonies ook getroffen, de prijzen van tropische producten daalde hard en moederlanden
beschermde hun eigen ondernemers d.m.v. subsidies
het werd een wereldcrisis doordat veel landen met elkaar verbonden waren door een kolonie die
aan meerdere landen producten leverde en door leningen( DU van VS)
oorzaken crisis
1. crisis op de beurs(directe oorzaak), mensen hadden geld geleend→door de dalende
koersen wilden banken hun geld terug→aandelen waren minder waard dus mensen konden
leningen niet terug betalen→banken failliet
2. overproductie in combi met achterblijvende koopkracht, voor wo1 leidde overproductie al tot
crisis→toen de landbouw weer hersteld was van wo1 overtrof de productie de vraag→
prijzen daalden, boeren kwamen in de problemen, dit werd versterkt door de depressie
3. overproductie in industrie, na wo1 steeg de productiecapaciteit maar de lonen niet→ mensen
gaan lenen, door crisis daalde de koopkracht
 crisis bestrijding:
 normaal ging crisis vanzelf over, productie en prijzen moesten dalen zo zou de vraag stijgen→
lonen werden verlaagd en nauwelijks sociale steun→ crisis verergerde→ regeringen verminderde
de waarde van de munt, hierdoor daalde de internationale handel
herstel begon toen president Roosvelt de New Deal introduceerde(1933)→ banken werden met
staatsleningen gered, werkloze kregen financiële steun enz. →regeringen moesten voortaan een
actieve rol in de economie spelen(keynes)

Paragraaf 3
Door wo1 is totalitarisme ontstaan, drie ideologieën: communisme, fascisme en nationaalsocialisme.
 Rusland- communisme
1917 greep de communistische Lenin de macht, in 1922 stichtte hij de Sovjet-Unie(strak geleid)
in de communistische ideologie deed ras en natie er niet toe, het draaide om de arbeidsklasse. Strak
geleide communistische partijen moesten namens de arbeidsklasse overal een dictatuur vestigen, dit
zou moeten leiden tot een klasseloze maatschappij met vrede en welvaart.
in de Sovjet-Unie kon iedereen afgevoerd worden naar strafkampen, om zichzelf te redden gaven veel
mensen elkaar aan als verraders. Zelfs communisten(1936-1938 grote terreur)
1924 stalin de leider, hij bouwde een industriële maatschappij op d.m.v. vijfjarenplannen
in de vijfjarenplannen werd vastgelegd hoeveel er geproduceerd moest worden, onhaalbare doelen.
Boerdrijen werden gecollectiviseerd, zij moesten produceren voor de industrie steden.
 Italië- fascisme
Romeinse rijk als voorbeeld
leider was Mussolini
IT kampte met chaos, fascisten vochten om steden te winnen(mars op Rome)→Mussolini werd
benoemd tot regeringsleider(duce), hij trok alle macht naar zich toe en vestigde een dictatuur

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper miekemieke. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 64438 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€4,99
  • (0)
  Kopen