Inhoud:
Hoofdstuk 1: Introductie
Hoofdstuk 2: Geschiedenis van de antropologie & stromingen
Hoofdstuk 3: Veldwerk en etnografieën
Hoofdstuk 4 (vanaf p. 62): De sociale mens
Hoofdstuk 5 (t/m p. 82): Lokale organisatie
Hoofdstuk 7: Kinship
Hoofdstuk 8: Huwelijk en verwantschap
Hoofdstuk 9 (p. 160-161 & 171-175): Gender en leeftijd
Hoofdstuk 12: Uitwisseling en consumptie
Hoofdstuk 13: Productie, natuur en technologie
Hoofdstuk 1: Introductie
Omschrijving antropologie van Eric Wolf:
Antropologie is deels historie, deels literatuur, deels natuurwetenschappen en deels sociale
wetenschappen. Het streeft naar het bestuderen van mensen van binnenuit en van buitenuit. Het
representeert zowel een manier om naar de mens te kijken alsmede een visie op de mens (op wat
voor manier je naar de mens kijkt).
Sociale en culturele antropologie beslaat de interesse in menselijke samenlevingen en probeert te
begrijpen op welke manier mensenlevens uniek zijn maar tevens op welke manier deze levens
overeenkomen. Oftewel: antropologie onderzoekt hoe anders mensen kunnen zijn, maar probeert
tevens uit te zoeken op welke manier gezegd kan worden dat we allen iets gemeenschappelijk
hebben.
Culturele antropologie betekent zodoende 'kennis van cultiverende mensen', ofwel kennis over de
aspecten van de mensheid die niet natuurlijk zijn, maar gerelateerd zijn aan dat wat verkregen wordt.
Cultuur: de vermogens, noties en gedragingen die personen hebben verkregen als lid van een
samenleving.
Cultuur kan refereren naar basale gelijkenissen tussen mensen alsmede naar systematische
verschillen tussen mensen.
Geertz's opvatting van cultuur: cultuur is een geïntegreerd geheel, als een puzzel waar alle stukjes
voor handen zijn. Daarnaast is cultuur een systeem van betekenissen die gedeeld worden door een
populatie. Cultuur is zodoende geïntegreerd, gedeeld binnen de groep, en bindend.
Cultuur refereert naar de verkregen cognitieve en symbolische aspecten van het leven. Samenleving
refereert naar de sociale organisatie van menselijk leven, interactie-patronen en machtsrelaties.
Etnografisch veldwerk: een grondige close-up studie van een specifieke sociale en culturele
omgeving, waar de onderzoeker gewoonlijk een jaar onderzoekt.
Universalisme VS cultureel relativisme: in hoeverre hebben alle mensen, culturen en samenlevingen
iets gemeenschappelijk en in hoeverre zijn mensen, culturen en samenlevingen uniek?
Etnocentrisme: het evalueren van anderen mensen vanuit je eigen referentiekader en hen beschrijven
met eigen terminologie.
Cultureel relativisme: de doctrine die stelt dat samenlevingen en culturen dusdanig verschillen en een
unieke logica hebben dat het absurd is om ze te te rangschikken, wordt vaak als tegenhanger van
, etnocentrisme genoemd.
Gevolg: Kans op nihilisme.
Cultureel relativisme kent geen moralistische grondslag. Het principe van cultureel relativisme is
methodologisch, omdat je elke cultuur op zichzelf onderzoekt. Het is noodzakelijk voor het
onderzoeken en vergelijken van samenlevingen zonder deze aan een ontwikkelingsschaal te
koppelen, maar dit impliceert niet dat er geen verschil is tussen goed en fout.
Hoofdstuk 4 (vanaf p. 62): De sociale mens
Gedrag verwijst naar observeerbare evenementen waar dieren of mensen bij betrokken zijn,
action/agency daarentegen verwijst naar actoren die op zichzelf kunnen reflecteren en draait om
bewuste wil.
Agency impliceert dat mensen weten dat ze handelen, zelfs al weten ze niet per se de consequenties
van hun handelen.
Actor (agent): kan ook meerdere actoren beslaan en is daarom breder dan het begrip 'persoon'. De
staat is bijvoorbeeld een actor.
Corporation: een collectief van personen die als eenheid handelen, zoals politieke partijen, NGO's en
kin-groepen.
Category: een category van mensen die iets gemeen hebben, maar niet als een eenheid handelen.
Alle leden van een samenleving hebben bepaalde rechten en plichten, er zijn zelden mensen met
precies dezelfde rechten en plichten. Deze rechten en plichten staan in relatie tot anderen en hangen
af van de persoon en de relatie, het is zodoende waardevol om te spreken over status.
Status: een sociaal afgebakend aspect van een persoon wat een sociale relatie definieert en bepaalde
rechten en plichten omvat.
Ascribed status: toegewezen status, zoals 'zoon' of 'prins'
Achieved status: verkregen status, zoals 'hoogleraar'
Rol: het dynamische aspect van een status, de invulling van de status.
Iemands status definieert nooit iemands agency, er is immers altijd een zekere mate van improvisatie
nodig om een status vorm te kunnen geven omdat er geen uitgebreide instructies zijn voor elke
specifieke situatie.
Actoren kunnen hun status vanaf een afstand bekijken, om te beslissen welke invulling zij hieraan
geven, om andere actoren een beeld te geven van wie zij zijn.
Impression management: een actor is zich bewust van de indruk die hij/zij maakt op anderen en
probeert dit te vormen naar eigen wens.
Kritiek op deze rol-theorie is dat er geen oog is voor machtsrelaties, ondanks dat rolverwachtingen en
de uitgedeelde statussen bijdragen aan machtsverschillen.
Twee manieren om macht te benaderen
Actor-perspectief: macht is een aspect van sociale relaties, de mogelijkheid om iemand iets te laten
doen wat hij/zij anders niet gedaan zou hebben.
Systematische perspectief: machtsverschillen zijn verweven in de samenleving en dragen zodoende
bij aan sociale relaties.
In westerse samenlevingen wordt 'the Self' vaak gezien als een autonoom, onafhankelijke agent. In
vele niet-westerse samenlevingen wordt 'the Self' echter gezien als de totaalsom van de sociale
relaties van een persoon.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Antropologie. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.