Dit is een zeer volledige samenvatting van het vak moleculaire genetica in de 2e bachelor van biomedische wetenschappen aan de KU Leuven gegeven door Professor Thierry Voet. Het bevat alle hoofdstukken die werden gezien in de hoorcolleges, samen met extra notities en bijhorende foto's. Mijn samenva...
MOLECULAIRE GENETICA
H2: FUNDAMENTALS OF CELLS AND CHROMOSOMES
CELL STRUCTURE AND DIVERSITY AND CELL EVOLUTION
o Symmetrische celdeling: dochtercellen identiek (en zelfde als moedercel)
o Asymmetrische celdeling: dochtercellen verschillend (bv. ≠ grootte en/of functie)
BV: ➔ stamcellen (1 dochtercel onderhoudt de functie en de andere dochtercel zal verder delen)
INTRACELLULAIRE ORGANISATIE IN DIERLIJKE CELLEN
Plasmamembraan
Bestaat uit een dubbele laag van fosfolipiden
Levert protectie aan de cel en is selectief permeabel
Cytosol
Waterige component van het cytoplasma
Plaats van proteïne synthese en metabole activiteit
Cytoskelet
Belangrijk voor celstabiliteit, celvorm, celbeweging, intracellulair transport, communicatie
• Microfilamenten (actine polymeer)
✓ Het cytoskelet onder het plasmamembraan is de celcortex
✓ De cortex is rijk aan actine-filamenten.
✓ De cortex biedt mechanische ondersteuning aan de cel, maar kan snel opnieuw worden
gemodelleerd, waardoor gecontroleerde veranderingen in de celvorm mogelijk zijn, zoals
endocytose, en vergemakkelijken celbeweging door bv. filopodia en lamellipodia te vormen.
• Microtubules (tubuline polymeer)
✓ Meer rigide structuur dan actine-filamenten
✓ Belangrijke bouwstenen van centrosomen en de mitotische spoelfiguur, evenals cilia en
flagella
• Intermediaire filamenten (bv. keratine in epitheliale cellen)
Cilia
Structuur met microtubuli.
, • Sommige gespecialiseerde epitheelcellen hebben meerdere cilia om beweging te veroorzaken.
• Primair cilium: bevat receptormoleculen en fungeren als sensor voor de micro-omgeving van de cel
Endoplasmatisch reticulum (ER; single membraan vesikel)
• Opslagplaats voor Ca2+
• Synthese, vouwing, modificatie van proteïnen en lipiden bestemd voor het celmembraan of voor
secretie
• Glycosylering start in ER
Golgi complex (single membraan vesikels)
• Glycoproteïnen uit het ER, worden verder gemodificeerd in het Golgi-complex
• Scheiden celproducten, zoals eiwitten, uit naar de buitenkant en helpen het plasmamembraan en de
membranen van lysosomen te vormen
Lysosomen
• Single membraan vesikel met hydrolytische enzymen die materialen verteren die door fagocytose
(absorptie van vaste voorwerpen) of pinocytose (absorptie van vloeistoffen) in de cel worden
gebracht.
• Ze helpen eveneens bij degradatie van cel-componenten na celdood
Peroxisomen
• Single membraan vesikel met enzymen die substraten oxideren en waterstofperoxide genereren
1) Horizontale gentransfer van bacteriën naar archaea met fagocytose
• Genetisch materiaal van dode cel werd ingevoerd in genoom van overlevende cel
• Complexer genoom
2) Cel neemt andere bacterie op via endosymbiose
, • Een complexe anaerobe archaeon nam een aerobe α-proteobacterium op
• oer mitochondria werd bekomen = belangrijk voor ATP productie
Ontstaan van meercellige:
• Door eenvoudige gen mutatie zullen cellen samen klusteren
• Meercellige: verschillende cellen hebben verschillende functies = functionele complexiteit
• Cel-cel/omgeving interactie zorgt voor: cel specialisatie & samenwerking van cellen
• Complexe weefsel en orgaan opbouw
Celfusie door celopname leidt meestal tot fagocytose, maar een zeldzaam alternatief is coöperatieve
symbiose.
Horizontale gentransfer: uitwisseling van genetisch materiaal tussen
twee individuen van dezelfde generatie (transformatie, transductie of
conjugatie)
Verticale gentransfer: overdracht van genetisch materiaal als gevolg
van geslachtelijke voortplanting. DNA wordt overgedragen van
generatie op generatie
DNA AND CHROMOSOME COPY NUMBER DURING THE CELL CYCLE
• 2 sets van 23 chromosomen (22 autosomen en 1 geslachtschromosom)
• 46 XY (man), 46 XX (vrouw)
• DNA inhoud van 1 set = C [~ 3,5 pg (3,5 x 10-12 g)]
Verschillen in ploïdie:
• Nulliploïde somatische cellen: geen celkern, alle info meegekregen via moedercel
• Vb: erythrocyten, bloedplaatjes, mature keratinocyten)
• Euploïde cel: normaal aantal chromosomen voor dat celtype
• Aneuploïde cel: abnormaal aantal chromosomen voor dat celtype
Polyploïdie kan ontstaan door:
1) Endomitose: DNA verdubbeling zonder celdeling ➔ meerdere celkernen
2) Celfusie: meerde celkernen (synctium) ➔ vb: spiercellen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nadinedethier. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €13,99. Je zit daarna nergens aan vast.
