Low vision Samenvatting Blok 2D
H1: Slechtziendheid: Oorzaken en prevalentie
Operationele definitie van slechtziendheid: Het verschil waarin iemand met visuele beperkingen zijn
leven leidt ten opzichte van iemand in dezelfde situatie maar zonder visuele beperkingen
Relatie tussen visus en stoornis
Visus > 0,8 Normale visus
Visus 0,3 – 0,8 Bijna normale visus
Visus 0,1 – 0,3 Matige visuele beperking
Visus 0,05 – 0,1 Ernstige visuele beperking
Visus 0,02 – 0,05 Nog ernstigere visuele beperking
Visus < 0,02 Bijna totale visuele beperking
Geen lichtperceptie Totale visuele beperking
Relatie tussen visus en beperking
Visus > 0,8 Normale visus
Visus 0,3 – 0,8 Bijna normale visus
Visus 0,05 – 0,3 Low vision
Visus < 0,05 Blind
Aantal blinden per wereldregio (per 1000 inwoners)
USA 21
Noord West Europa 23
Turkmenistan en Australië 27
Zuid Europa 44
China en India 56-60
Noord Afrika en Midden Oosten 80
Azië (zonder China en India) 100
Afrika ten zuide van de Sahara 103
Indonesië, Maleisie, Filippijnen, Thailand 104
Leeftijdsverdeling van het aantal blinde mensen in de wereld (Visus < 0,05 per 1000 inwoners)
Leeftijd 0 – 14 jaar 2
Leeftijd 15 – 50 jaar 8
Leeftijd > 51 jaar 46
Leeftijdsverdeling van het aantal slechtziende ouderen in Nederland
Visus 0,05 – 0,3 per 10.000 inwoners (Low-vision)
55 – 64 jaar 10
65 – 74 jaar 35
75 – 84 jaar 250
> 85 jaar 1075
Meest voorkomende oorzaken van slechtziendheid
Wereld Nederland
Cataract 48% 5%
Glaucoom 12% 18%
MD 9% 50%
Cornea aandoeningen 5% 3%
Diabetische retinopathie 5% 17%
Overige aandoeningen 21% 7%
,Bij de meest voorkomende oorzaak van blijvende slechtziendheid in Nederland, is het geheel
afhankelijk van wie je het vraagt. Volgens het ziekenhuis MD, want cataract kan geopereerd worden,
dus het is niet blijvend. Volgens mensen thuis cataract. Ze denken namelijk dat dit door ouderdom
komt, waardoor ze niet geopereerd worden en dus blijvend slechtziend zijn. In de wereld is cataract
de grootste oorzaak van blijvende slechtziendheid (omdat het vaak niet behandeld word)
Cornea aandoeningen die tot slechtziendheid leiden
- Trachoom (Chlamydia Trachomatis)
Tarsale conjunctivitis / Conjunctivitis / Papillae / Follikels / Entropion / Trichiasis
Extreme jeuk Wrijven Beschadigingen op de cornea
Infectieus / Ernstig besmettelijk / Vaker bij kinderen
Groot probleem in Afrika
- Onchocerciasis (Rivierblindheid)
Veroorzaakt door een parasiet: Een vrouwelijke worm van 10 cm
Microfilaria: Soort ‘eitjes’ van de vrouwelijke worm
Sclerotische keratitis / Panuveïtis / Choroïditis
Parasitaire cyclus: De mens is de gastheer, de vlieg is de tussengastheer. De vlieg
neemt microfilaria op en prikt een mens, dan verander het in een larve en
uiteindelijk in een worm Parasiet nestelt zich in de haarvaten
Antibiotica geven en langzaam opvoeren
Tegenwoordig alleen nog een probleem in West Afrikaanse landen
Oorzaken van slechtziendheid in geïndustrialiseerde landen
- Slechtziendheid als gevolg van stoornissen aan onderdelen van het oog
Leeftijd gebonden macula degeneratie: Iemand heeft centraal geen zicht, maar wel
perifeer. Het voordeel daarvan is dat iemand goed kan inschatten hoe groot een
ruimte is. Daardoor kan degene zich goed bewegen door ruimtes en heeft degene
geen loopstok nodig
Glaucoom: Iemand heeft alleen centraal zicht, hij/zij moet om zich heen kijken om te
zien wat er om zich heen gebeurd. Zo’n iemand zal veel sneller met een stok gaan
lopen
Netvliesloslating
Cataract
- Slechtziendheid als een neveneffect van een ziekte zoals diabetes, AIDS of MS
Diabetische retinopathie: Door het laseren van de bloedvaatjes bevat de periferie
veel dood netvlies. Een patiënt ervaart zelf vaak geen klachten, omdat het negatieve
scotomen zijn. Bijvoorbeeld bij het ontbreken van het bovenste gedeelte van het
netvlies, zullen zij RET omschrijven als KLI. Zij hebben vaak een goede visus
Syndroom van Usher: Een autosomaal recessieve aandoening Retinitis Pigmentosa
vaak in combinatie met (aangeboren) doofheid
Laurence Moon Biedl Syndroom: Retinitis Pigmentosa vaak in combinatie met
zwaarlijvigheid, polydactylie, doofheid, mentale retardatie, hypogonadisme
- Slechtziendheid te gevolge van stoornissen in de hersenen: Bijvoorbeeld een
cerebrovasculair accident (CVA), nervus opticus neuropathie of tumoren
- Slechtziendheid als gevolg van een trauma: Bijvoorbeeld bij een auto-ongeluk, tennisbal in
het oog, vuurwerk, bijtende vloeistoffen of mishandelingen
- Slechtziendheid als neveneffect van psychiatrische stoornissen: Bijvoorbeeld mensen die
een traumatische gebeurtenis in het verleden hebben meegemaakt, geven dat de schuld van
hun slechtziendheid. Er is geen oogheelkundige verklaring te vinden, hierbij moet vooral
ingespeeld worden op de emoties en het geestelijke gestel om het probleem op te lossen
, H5: Een model voor het adviseren van bijzondere optische hulpmiddelen
Mortaliteitsbestand
- De oorzaak van overlijden wordt vastgesteld door een arts en verplicht vastgelegd
- Doel: Verbeteren gezondheidszorg op gebieden waar veel mensen overlijden
ICD: International Classification of Diseases
- Sinds 1945
- Beschrijft ziekten en aandoeningen in termen
Etiologie Oorsprong
Pathologie Abnormale situatie
Symptomen Manifestatie
- Het wordt gebruikt door de 1 en 2e lijn
e
1e lijn: Huis-, school-, bedrijfarts / consultatiebureau / optometrist
2e lijn: Ziekenhuis
- Doel ICD
Aanpak van het ziekteprobleem
Verbetering van communicatie
Indeling gezondheidszorg in disciplines
Beleid op het gebied van voorzieningen
- Tekortkoming ICD
Het zegt niet over de gevolgen voor een patiënt. Een genezen patiënt kan toch
levenslang gevolgen moeten dragen
1e en 2e lijn bemoeien zich niet met de gevolgen voor de patiënt
ICF: International Classification of Functioning, Disability and Health
- Internationale classificatie van het menselijk
functioneren, sinds 2001
- Het wordt gebruikt door de 3e lijn, dat is alles wat na
het ziekenhuis komt, zoals ook een Low-vision kliniek
- Het gaat niet over het behandelen van een
aandoening, maar over hoe je verder kunt met je
leven wanneer je een aandoening hebt
- Er worden positieve termen gebruikt
Stoornis Functie
Beperking Activiteit
Handicap Participatie
- De gezondheidstoestand is afhankelijk van
Functies: Fysiologische en mentale
eigenschappen van het menselijk organisme (bv. goed werkend oog)
Anatomische eigenschappen: De aanwezigheid, de positie, de vorm en de
continuïteit van de onderdelen van het menselijk lichaam (bv. coloboom bij
onvoldoende continuïteit van het netvlies)
Activiteiten: De onderdelen van iemands handelen
Participatie: Iemand deelname aan het maatschappelijk leven (bv. gezin, werk of
sport)
Externe factoren: Iemands fysieke en/of sociale omgeving
Persoonlijke factoren: Iemand individuele achtergrond
Model voor adviseren van hulpmiddelen
