MACHT INSTELLING BEVOEGDHEID
Wetgevende macht Parlement - Maken van wetten
Koning - Controleren van de
uitvoerende macht
Uitvoerende macht Koning - De uitvoerende macht
Regering leidt het land en voert
wetten uit
Rechterlijke macht De hoven en de rechtbanken - Uitspraak doen over
geschillen
DEEL 1 – FUNDAMENTELE ELEMENTEN VAN HET ADMINISTRATIEF RECHT
HOOFDSTUK 1 – AFBAKENING VAN HET ADMINISTRATIEF RECHT
SITUERING VAN HET ADMINISTRATIEF RECHT
Elke Staat streeft organisatie en structuur na om de samenleving te ordenen
Nationaal recht
o Elke staat, bv. België, maakt zijn eigen nationaal recht. Dat recht geldt enkel binnen
landsgrenzen, soms ook voor de eigen burgers in het buitenland.
o Beïnvloed door internationaal recht VEU/VWEU/EVRM
o Hoofdzakelijk nationaal maar we kunnen er niet van heen dat het beïnvloed wordt door het
Europees en internationaal recht
o <-> internationaal recht: geldt over de landsgrenzen heen
Ontstaat uit samenwerking tussen staten en/of het gaat uit van internationale en
supranationale instellingen.
‘Administratief recht’ of ‘bestuursrecht’ (synoniem)
o = “het recht van toepassing op de administratieve overheden en diensten in België”
o Nationaal maar internationale invloeden
Publiekrecht
o = regels betreffende de werking en organisatie van de overheden, regels met betrekking tot
hun onderlinge verhouding (horizontaal) en regels met betrekking tot hun verticale
verhouding tot private (rechts)personen.
Onderlinge verhouding: bv. de Vlaamse gemeenschap tegenover een gemeente dat
niet! Het moet horizontaal zijn.
o In beginsel is publiekrecht van dwingend recht (niet van kunnen afwijken)
o <-> privaatrecht: verhoudingen tussen private personen (natuurlijke) en rechtspersonen
Het Grondwettelijk Recht en het Administratief Recht (= staatsrecht) vormen samen de kern van het
publiekrecht
Grondwettelijk Recht
o Basisregels Belgische staatsinrichting (het zegt bv. dat we een rechtsstaat zijn) (vinden we in
de Grondwet terug)
Rechtsstaat
Parlementaire democratie
Constitutionele monarchie
Federale staat – scheiding der machten
2
, Grondrechten
Administratief Recht (= bestuderen wat de uitvoerende macht doet, welke regels deze moet volgen,
…)
o Uitwerking van deze basisregels op het niveau van de uitvoerende macht (niet van de
wetgevende macht!)
o Wetgeving wordt gemaakt door de wetgever
o Behoort tot het publiekrecht
o = 1) organiseert het openbaar bestuur en 2) regelt de taakvervulling van het openbaar
bestuur binnen de grenzen van het grondwettelijk recht
Organiseert het openbaar bestuur
o Bijvoorbeeld: hoeveel mensen zitten in de gemeenteraad, hoe functioneert deze, OCMW in
elke gemeente, …
De organisatie dus van die diensten. Die diensten die zorgen om het land te doen
draaien.
Regelt de taakverdeling van het openbaar bestuur binnen de grenzen van het grondwettelijk recht
Openbaar bestuur?
o Bestuurlijke overheden ingericht door de Grondwet
o Federale en regionale uitvoerende macht + provincies en gemeenten
o Bijkomende bestuurlijke diensten opgericht of erkend door de bestuurlijke overheden
functioneren onder hiërarchisch of administratief toezicht van de bestuurlijke overheden +
derden verbinden aan de hand van eenzijdige beslissingen
Zijn bv. opgericht door de Vlaamse overheid
Functioneren onder toezicht van de in de Grondwet ingerichte bestuurlijke
overheden en kunnen derden verbinden door het nemen van eenzijdige
beslissingen.
o Bestuur is verantwoordelijk voor het algemeen welzijn of algemeen belang
RIZIV kan eenzijdige beslissingen nemen, Kind en Gezin, BPost, kan dat bv. ook. En de FSMA ook.
UM = uitvoerende macht
3
, Het kan ook zijn dat er in een gewone wet staat dat bv. iets zo moet gebeuren en dat deze de bevoegdheid rust
bij de Koning.
Art. 37 Grondwet: De federale uitvoerende macht, zoals zij door de Grondwet is geregeld, berust bij de Koning.
(De ministers)
Art. 38 Grondwet: Elke gemeenschap heeft de bevoegdheden welke haar door de Grondwet of door de wetten
aangenomen krachtens deze laatste, worden toegekend.
Art. 39 Grondwet: De wet draagt aan de gewestelijke organen welke zij opricht en welke samengesteld zijn uit
verkozen mandatarissen de bevoegdheid op om de aangelegenheden te regelen welke zij aanduidt met
uitsluiting van die bedoeld in de artikelen 30 en 127 tot 129 en dit binnen het gebied en op de wijze die zij
bepaalt. Deze wet moet worden aangenomen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid.
Deze 3 artikelen hebben betrekking op onze 3 wettelijke grondslagen voor onze bestuursniveaus binnen de
grenzen van ons grondwettelijk recht.
Art. 105 Grondwet: De Koning heeft geen andere macht dan die welke de Grondwet en de bijzondere wetten,
krachtens de Grondwet zelf uitgevaardigd, hem uitdrukkelijk toekennen.
Hij heeft enkel deze machten.
Art. 108 Grondwet: De Koning maakt de verordeningen en neemt de besluiten die voor de uitvoering van de
wetten nodig zijn, zonder ooit de wetten zelf te mogen schorsen of vrijstelling van hun uitvoering te mogen
verlenen.
HET BEGRIP ADMINISTRATIEF RECHT
Het algemeen belang (verschilt van het privaat belang: bij het privaat belang gaat het over de
individuele belangen van de partijen) (bv. ze willen een weg hervormen voor minder ongevallen te
hebben maar er staan een paar huizen in de weg) (het algemeen belang weegt zwaarder door dan het
privaat belang)
o Inhoud is geen vaststaand gegeven
o Veranderende beleidsopvatting en verwachtingen burger
o Verzorgingsstaat breed begrip
Realisatie van het algemeen belang (in een concreet dossier gaan ze bv. bij een onteigening in het
algemeen belang die woning gaat onteigenen en gaan dat dan in een beslissing gieten:
bestuursbeslissing en deze kunnen individueel van aard zijn en dus zich richten op de eigenaar maar
kunnen ook algemene geldende beslissingen/ reglementen/ verordeningen zijn) (men gaat bv. aparte
gemeentelijke belastingen heffen)
o Individuele toepassingsbeslissingen in concrete dossiers = bestuurlijke beslissingen
o Algemeen geldend reglement/verordening = beslissingen van wetgevende aard
o Geschillen met of binnen bestuur: rechtbanken die tot de uitvoerende macht behoren =
jurisdictionele beslissing
Jurisdictionele beslissing die de partijen ook dwingt
Beslissingen genomen door het bestuur vallen steeds onder het administratief recht
Die beslissingen binnen de uitvoerende macht plaatsen (3 soorten beslissingen)
Bestuurlijke beslissingen = taak van de bestuursorganen om de wetten uit te voeren, wat zij allereerst
doen door het nemen van individuele toepassingsbeslissingen in concrete dossiers.
o Voorbeeld: het verlenen van omgevingsvergunning, een benoeming, onteigeningsbesluit
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper felinedeschampheleire. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,69. Je zit daarna nergens aan vast.