Gezondheid, zorg en wetenschap Leerdoelen
Week 1:
Leerdoelen:
Week 1: 31-10 t/m 4-11
We starten de cursus met een verkenning van het begrip gezondheid. Wat is gezondheid nou
eigenlijk? Verschilt gezondheid tussen mensen? Wat zijn actuele gezondheidsproblemen In
Nederland? Wat is de rol van de gemeente en de GGD in de publieke gezondheidszorg?
Verschilt gezondheid tussen mensen? Ja, het verschilt zeker wel, de een ervaart
gezondheid anders dan de ander.
Actuele gezondheidsproblemen Er zijn veel gezondheidsverschillen in Nederland, dit kan
komen door etniciteit, SES, opleidingsniveau en geloof of geaardheid.
-De student kan aanduiden waarom de vakgebieden biomedisch onderzoek, sociaal medisch
onderzoek, gezondheidsrechten en filosofie samen nodig zijn om de ontwikkelingen in de
gezondheidszorg te begrijpen (k, b)
De ontwikkelingen in de gezondheidszorg bevatten allerlei onderdelen die hierop inspelen:
rechten rondom de zorg, ethiek, etc.
Om de ontwikkelingen in de gezondheidszorg te kunnen begrijpen is er kennis vanuit
verschillende vakgebieden nodig. Omdat ontwikkelingen in de gezondheid verschillende
oorzaken hebben en niet vanuit een invalshoek komen (mentaal, lichamelijk etc.) Fysiek en
sociaal-culturele aspecten spelen een belangrijke rol en dragen sterk bij aan ontwikkelingen
in de gezondheidszorg.
-De student kan de verantwoordelijkheden en taken van de gemeente en GGD benoemen (k)
GGD: wettelijk vastgelegde taken in de WPG
Gemeente: verantwoordelijk voor publieke gezondheidszorg van haar inwoners, deze taak
is meestal neergelegd bij de GGD. Wet publieke gezondheid
De taken van de GGD zijn vastgelegd in het rapport publieke gezondheid borgen
4 pijlers:
1. Monitoren, signaleren en advies:
epidemiologische analyse en monitoren van gezondheid inwoners
monitoring van: verdeling van populatie, fysieke gezondheid en chronische ziekten,
psychosociale gezondheid, ervaren gezondheid, quality of life, leefstijl, geboorte, sterfte,
veiligheid.
2. Uitvoerende taken gezondheidsbescherming:
- Infectieziekten bescherming meldingsplicht, SOA’s voorlichting, tuberculose bestrijding
- Medische milieukundige zorg luchtkwaliteit, bodemverontreiniging
- Technische hygiënezorg controle bij zwembaden, sauna’s, verzorgingshuizen,
peuterspeelzalen
,3. Bewaken van publieke gezondheid bij rampen en crises
- Rampenbestrijding (informeren en uitvoeren van onderzoek aan bodem, lucht en water &
geestelijke ondersteuning/slachtofferhulp)
- Psychosociale hulp bij rampen
4. Toezicht houden
- Bewaken gezondheidsaspecten natuurlijke beslissingen
- Toezicht kinderdagverblijven
GGD heeft ook nog andere taken zoals:
- Jeugdgezondheidszorg
- Openbare geestelijke gezondheidszorg (OGGZ) en Bemoeizorg
- Gezondheidsbevordering en leefstijl
- Publieke gezondheid asielzoekers
- Forensische taken
Taken gemeente:
- Totstandkoming en continuïteit van de publieke gezondheidszorg
- Geneeskundige hulp bij ongevallen en rampen
- Samenhang tussen preventie en curatieve zorg
- Gemeenten moeten een GGD in stand houden!
- Verantwoordelijk voor WMO, ParticipatieWet en Jeugdhulp
- Goed onderwijs aan bieden (wet passend onderwijs)
- Iedereen te laten participeren in de samenleving (participatiewet)
-De student kan verschillende definities van gezondheid kritisch beoordelen (k, b)
1. Definitie 1 gezondheid:
Je bent gezond wanneer je niet ziek, gewond of gehandicapt bent. Dus mensen die wel
ziek, gewond of gehandicapt zijn kunnen zich niet gezond voelen? Beetje scheve redenering.
Deze mensen kunnen zich heel vaak goed voelen en kunnen gewoon goed functioneren.
2. Definitie 2 gezondheid (WHO):
gezondheid is een toestand van fysiek, mentaal en maatschappelijk welbevinden, en niet van
louter (= enkel/alleen) het ontbreken van ziekte.
De nadruk wordt hierbij gelegd op een compleet plaatje van verschillende pijlers. Er wordt
dus een hoge lat gelegd op gezond zijn. Hoeveel mensen zijn er fysiek, mentaal én
maatschappelijk in een goed welbevinden? Zo zijn er heel veel mensen niet gezond, en dit
zou kunnen leiden tot een onnodig hoog gebruik van zorg.
3. Definitie 3 Positieve gezondheid(VTV):
Gezondheid is het vermogen zich aan te passen en eigen regie te voeren, in het licht van
sociale, lichamelijke en emotionele uitdagingen in het leven.
Het aanpassingsvermogen van mensen en hun functionaliteit staat centraal Dus
iemand die ziek is en die zich goed voelt, kan gezonder zijn dan iemand die zich zonder ziekte
heel slecht voelt.
, Is ziekte hierbij nog wel van belang? Hoe ga je hier mee om? Kan iedereen eigen regie
houden?
GEZONDHEID:
1. DISEASE = Medisch vastgestelde ziekte
2. ILLNESS = ervaren ziekte, hoe voel je je
3. SICKNESS = het ziektegedrag; hoe gaat iemand met zijn/haar ziekte om?
- De student kan beschrijven hoe (on)gezond de huidige populatie in Nederland is en wat de
gezondheidsverwachtingen voor de toekomst zijn (k, b)
De levensverwachting is afgelopen 150 jaar verdubbeld!!!! We worden gemiddeld
ouder, vaker met een chronische ziekte Vaak wel veroorzaakt door leefstijl
Kanker & Hart- en vaatziekten zijn belangrijkste groepen van doodsoorzaken in 2020
levensverwachting van 81,5 jaar in 2015 86 jaar in 2040!
- nauwelijks jaren zonder chronische aandoeningen bij
- maar wel 5 jaren zonder beperkingen
- steeds meer mensen sterven aan de gevolgen van dementie
- De student kan betrouwbare gegevens over prevalentie, incidentie, sterfte, kosten en
ziektelast van bepaalde aandoeningen opzoeken (k, b, t)
Voor het opzoeken van informatie over deze onderwerpen is de site vzinfo.nl een
betrouwbare site, opgesteld door de Rijksoverheid.
VZINFO!!!
Hart- en vaatziekten: Bovenaan
ranglijst ziektelast (2018)
Diabetes: Plek 3 op ranglijst
ziektelast
Longkanker: plek 6
Artrose: plek 5
copd : plek 4
dementie: plek 8 meeste
uitgaven in de zorg
covid 85,5 miljard
- De student kan indicatoren van volksgezondheid interpreteren (k, b, t)
Indicatoren: