Volledig onderzoeksverslag voor de U3/Scriptie in studiejaar (tweede semester) voor het onderzoek 'Activity trackers in de verpleegkundige diabeteszorg: Een kwalitatief onderzoek naar de opinie van volwassenen met diabetes type 1'. Opdrachtgever: Lectoraat Verpleegkundige Diagnostiek. Eindcijfer 7...
DATUM:
9 JUNI 2017
ONDERZOEKSVERSLAG U3
HBO-VERPLEEGKUNDE
STUDIEJAAR 2016-2017
MEER J VAN DER, JANNEKE
,VOORWOORD
Voor u ligt het onderzoeksverslag gericht op de opinie van volwassenen met diabetes mellitus type 1 over
de toepassing van activity trackers in de verpleegkundige diabeteszorg. Deze scriptie is geschreven in het
kader van ons afstuderen (U3) aan de opleiding HBO-Verpleegkunde aan de Hanzehogeschool Groningen,
in opdracht van het Lectoraat Verpleegkundige Diagnostiek van de Hanzehogeschool Groningen. Van
februari 2017 tot en met juni 2017 hebben wij ons met het onderzoek bezig gehouden en de resultaten
verwerkt voor onze scriptie.
Samen met onze docentbegeleider hebben wij de onderzoeksvraag voor deze scriptie opgesteld. Zij stond
tijdens het onderzoek altijd voor ons klaar om vragen te beantwoorden en feedback te geven, deze
positieve bijdrage heeft geresulteerd in betere uitwerkingen. Wij vonden het onderwerp van deze scriptie
erg interessant, hebben veel geleerd over activity trackers en kijken uit naar de toekomstige
implementatie hiervan in de gezondheidszorg.
Wij willen hierbij onze docentbegeleider erg bedanken voor de waardevolle begeleiding, feedback en hulp
tijdens het onderzoek. Ook willen wij de respondenten bedanken die mee hebben gewerkt aan dit
onderzoek. Zonder hun medewerking hadden wij dit onderzoek niet uit kunnen voeren. Ten slotte willen
wij onze familie en vrienden bedanken voor de motiverende woorden en feedback op ons
onderzoeksverslag.
Wij wensen u veel leesplezier toe.
Groningen, 9 juni 2017
2
,SAMENVATTING
Aanleiding: het aantal chronisch zieken in Nederland stijgt en hierdoor is zelfmanagement steeds
belangrijker geworden in de gezondheidszorg. De overheid ziet eHealth, een opkomende technologie in
de gezondheidszorg, als cruciaal middel in het vergroten van zelfmanagement. Het gebruik van activity
trackers, een vorm van eHealth, groeit ook exponentieel. Activity trackers lijken veelbelovend in het
verhogen van de lichamelijke activiteit bij oudere volwassen met chronische ziekten zoals diabetes
mellitus type 2. Voor mensen met diabetes mellitus type 1 is lichamelijke activiteit erg belangrijk, omdat
dit de bloedglucosewaarden verbetert. Echter, binnen de zorg voor mensen met diabetes mellitus type 1
wordt nog geen gebruik gemaakt van activity trackers. Ook is het niet bekend hoe deze doelgroep tegen
de toepassing van activity trackers binnen de zorg aankijkt, terwijl dat belangrijk is voor het laten slagen
van het behandelingstraject en dus het verlenen van goede verpleegkundige zorg.
Doelstelling: het doel van dit onderzoek is om een eerste inventarisatie te maken van de verwachtingen,
wensen en behoeften van mensen met diabetes mellitus type 1 ten aanzien van het gebruik van activity
trackers binnen de verpleegkundige diabeteszorg en de ondersteuning hiervan door verpleegkundigen.
Hiervoor is de volgende onderzoeksvraag opgesteld: ‘Hoe staan volwassenen met diabetes mellitus type
1 tegenover de toepassing van activity trackers binnen de huidige verpleegkundige diabeteszorg?.’
Methode: om antwoord te kunnen geven op de onderzoeksvraag is een kwalitatief onderzoek uitgevoerd
waarbij semigestructureerde interviews zijn gehouden onder tien volwassenen uit de regio Groningen,
gediagnosticeerd met diabetes mellitus type 1, die benaderd zijn via Facebook. De interviews zijn
gehouden met behulp van een wetenschappelijk onderbouwde topiclijst.
Resultaten: uit de interviews zijn veertien bevorderende tegenover vijf belemmerende factoren naar
voren gekomen over het gebruik van activity trackers. Zeven proefpersonen geven aan dat ze verwachten
dat activity trackers ondersteuning kunnen bieden bij het managen van de bloedglucosewaarden bij
diabetes mellitus type 1. Hierbij geven zes proefpersonen aan dat ze verwachten dat verpleegkundigen
een oorzaak-gevolg relatie kunnen ontdekken in de verkregen data, waardoor in de toekomst eventueel
hypo- of hyperglycemieën voorkomen kunnen worden. De andere drie proefpersonen geven aan dat hun
bloedglucosewaarden stabiel zijn en hier geen hulp bij nodig hebben. Om deze reden zien deze
proefpersonen geen meerwaarde van het gebruik van activity trackers binnen de verpleegkundige
diabeteszorg. Door de proefpersonen worden ook enkele aspecten genoemd die het gebruiksgemak
bevorderen. Zo moeten activity trackers handig te dragen zijn en moet de batterij lang mee gaan.
Conclusie: uit de resultaten valt te concluderen dat er behoefte is aan het gebruik van activity trackers
binnen de verpleegkundige diabeteszorg. De verwachting is dat activity trackers voornamelijk bij
volwassenen met diabetes mellitus type 1 met fluctuerende bloedglucosewaarden bij lichamelijke
activiteit een meerwaarde kan bieden, doordat activity trackers inzicht geven in de lichamelijke activiteit
en de invloed hiervan op de bloedglucosewaarden. Om dit op een juiste manier in de verpleegkundige
diabeteszorg te implementeren is het van belang dat activity trackers voldoen aan de eisen van
volwassenen met diabetes mellitus type 1. Daarnaast is het aan te bevelen dat er vervolgonderzoek wordt
gedaan naar de verwachtingen, wensen en behoeften van diabetesverpleegkundigen. Zo kunnen activity
trackers door een technicus aangepast worden naar de wensen van zowel de patiënten als de
verpleegkundigen. Hierdoor zal een hogere therapietrouw ontstaan bij het gebruik van activity trackers
binnen de verpleegkundige diabeteszorg.
3
, INHOUDSOPGAVE
Voorwoord .................................................................................................................................................... 2
Samenvatting ................................................................................................................................................ 3
Inleiding......................................................................................................................................................... 5
1 Probleemstelling ................................................................................................................................... 7
1.1 Doelstelling ......................................................................................................................................... 7
1.2 Vraagstelling........................................................................................................................................ 7
1.3 Deelvragen .......................................................................................................................................... 7
1.4 Definiëring van begrippen................................................................................................................... 7
2 Onderzoeksdesign ............................................................................................................................... 10
2.1 Grondvorm en design van het onderzoek ........................................................................................ 10
2.2 Onderzoekspopulatie ........................................................................................................................ 10
2.3 Steekproeftrekking............................................................................................................................ 10
2.4 Dataverzamelingsmethode ............................................................................................................... 11
2.5 Data-analyse methode ...................................................................................................................... 12
2.6 Ethische kwesties .............................................................................................................................. 12
3 Resultaten ........................................................................................................................................... 14
3.1 Functies, bevorderende en belemmerende factoren van AT volgens de literatuur ........................ 14
3.2 Positieve en negatieve factoren van AT volgens volwassenen met DM1 ........................................ 15
3.2.1 Positieve uitspraken ................................................................................................................... 16
3.2.2 Negatieve uitspraken ................................................................................................................. 16
3.3 Bevorderende en belemmerende factoren van AT binnen de verpleegkundige diabeteszorg
volgens volwassenen met DM1 .............................................................................................................. 16
3.3.1 Bevorderende factoren .............................................................................................................. 17
3.3.2 Belemmerende factoren ............................................................................................................ 17
4 Discussie .............................................................................................................................................. 19
4.1 Belangrijkste resultaten .................................................................................................................... 19
4.2 Methodologische beperkingen ......................................................................................................... 20
4.3 Implicaties voor in de praktijk ........................................................................................................... 21
5 Conclusie ............................................................................................................................................. 22
6 Aanbevelingen .................................................................................................................................... 23
Literatuurlijst............................................................................................................................................... 24
Bijlagen........................................................................................................................................................ 29
Bijlage 1: Interviewinstructie en topiclijst .............................................................................................. 29
Bijlage 2: Artikelen literatuuronderzoek ................................................................................................. 31
Bijlage 3: Antiplagiaatverklaring ............................................................................................................. 32
Bijlage 4: Safe Assignment ...................................................................................................................... 33
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper meerj2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
