In dit document staat alles tentamenstof van alle hoorcolleges van het vak Ontwikkeling van Persoonlijke relaties. Alles wat behandeld is in de colleges, wat de docent erbij heeft verteld en wat er in de slides stond staat hierin. Dit is alle informatie die je moet kennen voor het tentamen.
Ontwikkeling van Persoonlijke
Relaties
Anouk de Groot
Inhoud
Hoorcollege 1: Introductie & vroege sociale relaties..............................................................................2
Hoorcollege 2: Sociale netwerken gedurende de levensloop.................................................................8
Hoorcollege 3: Hoe ouders het sociaal leven van kinderen beïnvloeden..............................................22
Hoorcollege 4: Ouder-kind relaties voorbij de kindertijd......................................................................36
Hoorcollege 5: Vriendschap..................................................................................................................50
Hoorcollege 6: Status, selectie en invloed............................................................................................64
Hoorcollege 7: Ontluikende volwassenheid..........................................................................................78
Hoorcollege 8: Eenzaamheid doorheen de levensloop.........................................................................83
Hoorcollege 9: Negatieve peer relaties.................................................................................................97
Hoorcollege 10: Romantische relaties................................................................................................110
Hoorcollege 11: Online sociale relaties...............................................................................................126
,Hoorcollege 1: Introductie & vroege sociale relaties
Over de cursus
Waarom persoonlijke relaties?
Een staat van complete fysieke, mentale en sociale gezondheid
Ze zijn allemaal met elkaar gelinkt
Het begin van sociale relaties
Zijn pasgeboren baby’s sociaal?
Klassieke theorieën
o Baby’s zijn niet in staat tot echte sociale interacties
o Latere relaties zijn afgeleid van relaties met primaire verzorgers (ouders)
o Peers beginnen later in de ontwikkeling ertoe te doen
o Ze kunnen op het begin nog geen relatie vormen met leeftijdsgenoten
Video
o Baby’s grijpen vaker naar vriendelijke konijnen, die zich sociaal/goed gedragen
o Dit wordt getoond zelfs als kinderen nog niet deze motorische vaardigheden
hebben
Moderne theorieën
o Kinderen zijn biologisch gebouwd om naast primaire zorgverleners aandacht
aan anderen te schenken
o Om connecties aan te gaan met ouders, opa’s en oma’s, deze zijn allemaal
onderdeel van het systeem
o Het hele sociale systeem beïnvloedt een kind en zijn/haar ontwikkeling
o Vroege relaties met leeftijdgenoten kunnen ook belangrijk zijn voor
ontwikkeling
Focus op anderen
Scrambled faces paradigm (gehusselde gezichten)
o Net geboren baby: 27 min oud
o Borden met gezichten laten zien
o Head turning en eye turning het meest op bord met gezicht, het minste
met bord zonder gezicht
o Gehusseld gezicht: rechtsboven in is net iets meer gezicht dan linksboven,
deze krijgen meer aandacht
o 1 maand oud: dit effect niet meer te zien
o In eerste maand is het belangrijk emoties en gezichten te herkennen
o Daarna worden ook andere eigenschappen en dingen belangrijk om te
herkennen en leren kennen
, Contingente reacties = reacties die voortbouwen op wat de andere persoon heeft
gedaan
Begint al na 6 maanden
Voorbeeld: dyadische verschillen bij aanraking
Na tijdje gaan 2 kinderen eigen routine en patronen van aanrakingen of gedragingen
samen ontwikkelen, die zijn echt van hun 2 en onderscheidend van andere paren
Prosociaal gedrag
Vrijwillige acties die bedoeld zijn om een ander individu of een groep individuen te helpen of
ten goede te komen
Reacties op angst
Poging om in te grijpen voor een slachtoffer, om de situatie te veranderen of de angst
te verminderen
Pasgeborenen gaan snel huilen als andere baby ook huilt
Soms is dit een nep huil, maar dan gebeurde het minder vaak dat babies het
overnemen
8 maanden oud: reageren met: kijken > affect > eigen angst
o Kinderen kunnen elkaar net aanraken en kijken naar elkaar
o Gedrag is een gelijkwaardig patroon
o Peers keken eerst naar de baby die ging huilen
o Tonen dan affect op hun gezicht
o Fysiek: aan proberen te raken, gerust te stellen
o Dan pas eigen angst en zelf huilen
o Zijn meer bezig met eerst ander gerust stellen voordat ze zelf angst ervaren,
en dit gerust stellen helpt ook echt bij de andere baby
2 jaar oud:
o Individuele verschillen beginnen te ontstaan
Problemen oplossen
Agressie
Amusement: gaan lachen
o Video van ouderen die pijn hebben
Geven er niks om
Reageren op anderen die pijn hebben is een basic overleef instinct
Kinderen met down/autisme herkennen minder dat anderen pijn
hebben
Dit is niet helemaal waar
Kinderen met autisme herkennen het wel, ze hebben wel
theory of mind
Ze voelen de gevoelens wel aan
Ze weten alleen niet hoe ze ermee om moeten gaan
Grote verschillen in hoe er wordt gereageerd op angst en pijn van
oudere persoon
Delen
12 maanden oud: affiliatief delen
o Delen met doel om bv. samen te spelen
o Met speelgoed naar ouder toe lopen om samen te gaan spelen
, o Niet erg als kinderen dit nog niet doen
Waarom doen ze het niet?
Te veel focus van niet-delen: self-centrered of ze weigeren gewoon
echt om te delen
18 maanden oud: delen als gevraagd
o Begrip van eigenaarschap: snap je van wie het is?
o Op het moment dat ze dit begrijpen gaan ze meer delen, omdat ze weten dat
het leuk is om iets te delen en iets te hebben
o Als ze vragen om te delen, dan doen ze het wel
Vanaf 24 maanden oud: kinderen delen spontaan
o Kinderen beginnen onderling te delen
o Relatie met gevoeligheid voor angst van anderen (distress)
o Maar: niet-delen komt ook heel vaak voor
Vanaf 48 maanden oud: delen neemt nog meer toe en is gerelateerd aan TOM
Samenwerken
1-jarige kan al samenwerken
o Geluiden herhalen/nadoen
Vanaf 2 jaar oud: complexere samenwerking
o Voorbeeld: Pluto op doos, op 3, na tellen trekken: verbaal coordineren
o Gedrag van anderen monitoren: andere gaat ook trekken
Samenwerking vs. competitie
o Er is maar 1 speelgoedje voor meerdere kinderen: ze gaan een keuze maken
Conflict
Ontwikkeling van conflict
Conflict is functioneel en gezond voor sociale ontwikkeling
Conflict over speelgoed begint rond 1 jaar oud
Zelfs conflict als er 3 stuks speelgoed is en 3 kinderen
1 jaar oud: conflicten oplossen door fysieke kracht
2 jaar oud: gebruik ook verbale middelen
o Kinderen vermijden conflicten, vooral hard slaan
o Vergelding in conflict vindt plaats (reciprociteit)
Wraak: jij doet dit bij mij op dag 1, dan doe ik het terug op dag 2
Oudere kinderen: onderwerp en gedrag verandert
o Niet alleen speelgoed aan zich, maar ook spelregels en welk spel ze gaan doen
o Onderhandelen en meer verbaal oplossen
Onderliggende vaardigheden
Gedeelde aandacht
Het vermogen om aandacht te coördineren met een andere persoon
o Ouder kijkt naar blokje
o Dus kind kijkt ook naar blokje
o Neemt dit over
Begint rond 6 maanden oud
Gebruik kijken en gebaren (bv. wijzen op objecten)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anoukdegroot1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
