Wat is toezicht?
• Controle op naleving toepasselijke voorschriften:
– Wet (in formele en materiële zin)
– Statuten en reglementen
• Bij niet-naleving of non-conformiteit moet je kunnen ingrijpen: sancties
Welke voorschriften?
Bij oprichting
• Zijn de oprichtingsvereisten nageleefd
• Voldoen de statuten aan de wettelijke eisen
• Is het doel geoorloofd
• Geven de intenties aanleiding tot zorg? Er gelden meldingsplichten
voor notarissen en andere ambtenaren (financiele diensten) voor
als je het vermoeden hebt dat iets niet in de haak is.
Na oprichting: op de werkzaamheid van de organisatie met name de uitoefening van de
bestuurstaak
Toezicht bij oprichting I
Motieven?
• Rechtszekerheid: Is er werkelijk een rechtspersoon opgericht? Dit is
van belang want ze gaan het rechtsverkeer in. Onzekerheid
hierover wilt de wetgever voorkomen.
• Deugdelijke inrichting: duidelijkheid over de besluitvorming, voor
bevoegdheden en aansprakelijkheden. Je zet een structuur neer
met organen en dit moet je zodanig organiseren dat deze organen
die bevoegdheden hebben ze ook goed kunnen uitoefenen. Als dit
verkeerd is ingericht dan deugd de organisatie intern niet en loopt
alles spaak.
• Geen verspilling? Voorkomen dat er een tweede stichting komt met
hetzelfde doel. Er zijn landen dat diegene die toezicht houdt op de
inrichting dat het wel efficiënt gaat. In frankrijk moet je
toestemming halen bij het ministerie van binnenlandse zaken en
hier krijg je alleen toestemming als je een doelstelling hebt die niet
al door een andere stichting is vervuld. Je moet ook 1 mln euro
inleggen anders ben je te klein. In Nederland is dit niet van
toepassing. Het past er niet bij dat je als overheid test of er behoefte
bestaat vanwege de vrijheid van vereniging.
• Tegengaan van activiteiten die niet stroken met overheidsbeleid?
Niet meer in NL. Bepaalde politieke denkbeelden die niet stroken
met het overheidsbeleid tegengaan. Hier hebben wij tot 1976
toezicht op gehad. Nederland is heel liberaal dus kent dit niet meer.
In het buitenland kent men dit wel.
, • Meer in het algemeen: afremmen burgerlijke initiatieven?
In Nederland kennen we dit ook niet. In Frankrijk weer wel. De
gedachte hierachter is het in de hand houden van deze initiatieven.
Dit blijft vervolgens decennia lang het juridisch systeem bepalen.
Toezicht bij oprichting II
In Nederland:
• De notaris
• Rechtmatigheid: de toezicht ziet enkel op rechtmatigheid, niet op
nuttigheid en inhoud.
In veel landen ligt dit bij de rechter. De rechter controleert de registers. In NL ligt dit bij
de notaris. De rechter kan ontbinden en heeft een discretionaire bevoegdheid. de
personen die dit kunnen verzoeken zijn de belanghebbende.
Sancties:
• Ontbindbaarheid (art. 2:20 BW/ 2:21 BW: OM/Belanghebbende ->
rechter)
• Aansprakelijkheid notaris (art. 2:27/286 lid 5 BW) dit is enkel
geregeld voor verenigingen en stichtingen. Niet voor BV’s en NV’s.
Dit is een heel breed geschoten aansprakelijkheid. Iedereen kan
hier aankloppen voor schadevergoedingen. Dit vloeit voort uit de
geschiedenis. We hadden al een aparte wet voor NV’s en BV’s hier
zat dit niet in opgenomen en dit is bij elkaar gevoegd in boek 2.
Zonder dat dit is afgestemd op elkaar.
Toezicht na oprichting I
Motieven?
• Controle op behoorlijke taakvervulling
• Tegengaan van misbruik (rechtmatigheid)
• Tegengaan suboptimaal gebruik van middelen (doelmatigheid):
voor de overheid is dit inbreuk op het fundamentele recht van
vrijheid van vereniging. Het is een grijs gebied, dit behoort tot de
beleidsvrijheid van de rechtspersonen. Problematisch om dit te
beoordelen. In Engeland is dit wel het geval, hier is dit allemaal
publiekrecht. Waar grote financiële problemen waren bijvoorbeeld
wegonderhoud, werd met tegenzin toegelaten dat particulieren
zich hiermee gingen bemoeien. Nederland heeft altijd een centrale
overheid waarbij alles altijd in samenwerking is gedaan met
landeigenaren. Denk aan het tegengaan van water.
Als je in het buitenland een doel kiest dat algemeen nuttig is dan is
dat prima maar dan wordt vanaf dat moment het geld, publiek geld.
Dit mag je als burger beheren maar uiteindelijk heeft de overheid
dit voor het zeggen. In Nederland is dit niet zo. Wij bemoeien ons
als overheid niet met de efficiëntie. Het toezicht van de
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studfisc. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.