HC1 vereniging en stichtingenrecht – dhr. Van Veen
Stichting en vereniging (tekenen als een driehoekje)
Non-profit: je mag wel commerciële activiteiten uitvoeren maar geen uitkeren.
Het is een uitkeringsbeperking: art. 285 voor de stichting. Hierin staat dat het doel niet
mag inhouden winst uitkeren, wel mag er aan derden worden uitgekeerd als hier
bepaalde idealen aan ten grondslag liggen. Het statutaire doel is niet van belang voor
deze toets. Er moet worden uitgegaan van de feitelijke werkzaamheden. Een uitkering
op basis van een overeenkomst is wel in strijd met het uitkeringsverbod. Het gaat om de
feitelijke werkzaamheid dus als jij je verbonden hebt om een uitkering te doen ten laste
van het vermogen op het moment dat je winst hebt behaald dan is dit in strijd tenzij dit
geen uitkering is.
Uitkering: een betaling waar geen tegenprestatie tegenover staat.
We hebben heel lang geen wet voor stichtingenrecht gehad. Pas in 1956. Omdat er geen
wettelijke regeling was was het ook niet ingekaderd waarvoor je een vereniging of
stichting kon gebruiken. Mensen gingen een stichting gebruiken om een onderneming in
te drijven. Je had rechtspersoonlijkheid, afscherming van aansprakelijkheid maar je had
niet zoals bij een NV koninklijke goedkeuring nodig voor het oprichten. Hier wilde men
een einde aan maken dus hebben ze een uitkeringsverbod ingevoerd.
Kun je de stichting gebruiken voor goederen in gemeenschappelijk gebruikt van leden
zodat kosten kunnen worden beperkt? Een beperkt coöperatief doel kun je via een
stichting wel realiseren. Dit wordt echter problematisch op het moment dat je deze
diensten ook gaat aanbieden aan derden die niet aangesloten zijn en je daarmee winst
realiseert en je met deze winst de kosten drukt voor de leden van de stichting. Dit mag
niet.
Voor een vereniging moet je opletten dat het niet coöperatief is. Dit mag bij een
vereniging niet.
Als je een vereniging liquideert dan gaat het batig saldo in beginsel naar beneden, als je
als vereniging bepaalde activiteiten afbouwt dan kan het zijn dat je een reserve
overhoudt die je niet meer nodig hebt voor je activiteiten. Mag je deze uitkeren aan je
leden? Hier is geen reële tegenprestatie dus dit is een uitkering.
Niet elke uitkering is niet toegestaan want, mits de winst niet gerealiseerd uit
transacties met derden (want dit lijkt op de NV/BV), enkel het afstoten van activiteiten
en daarmee de baten van de liquidatie uitkeren is partieel dus dit mag je wel uitkeren. Je
gaat hiermee niet op een NV of BV lijken. Het wordt lastiger als je deze reserves hebt
opgebouwd vanuit activiteiten met derden.
Als je wel uitkeert terwijl het niet mag dan zijn bestuurders aansprakelijk en als zij dan
ook nog ontvanger zijn dan kan er ook sprake zijn van misbruik van recht. Daarnaast
kan het ook nog zijn dat er sprake is van tegenstrijdig belang. Op verzoek van het OM
kun je door de rechter art. 2:20 worden veroordeeld. Je krijgt vaak wel nog een termijn
zodat je je kan omzetten naar bijvoorbeeld een BV/NV.
Voor de stichting is er wettelijk geen tegenstrijdig belang opgenomen, wel wordt er
aangehouden dat het bestuur enkel mag handelen in het belang van de stichting dus als
je uitkeert dan is dit onbehoorlijk handelen. De consequenties zijn dus ook niet geregeld.
Hiervoor kun je het beste kijken naar de vereniging en coöp. waar dit wel is geregeld en
, dit analoog toepassen. Dit is echter een visie vanuit de literatuur. Art. 2:9 kun je wel
altijd toepassen.
Momenteel is er een wet bestuur en toezicht rechtspersonen in de maak. De NV en BV
bepalingen worden dan doorgetrokken, dit houdt in dat de tegenstrijdig belang regeling
enkel nog ziet op de besluitvorming, niet op de bevoegdheid. (Enige optie is dan de 3:67
selbsteintritt het handelen met jezelf).
Onkostenvergoeding op je salaris: dit mag mits de tegenprestatie reëel is. Stel je bepaald
een excessief salaris dan kom je wel in de problemen met het uitkeringsverbod. Dit
risico is nog groter als de beloning resultaat gebonden is.
Pensioenstichtingen: mogen zij pensioen uitkeringen doen aan oprichters of
bestuurders die zelf een pensioen hebben bij deze stichting. De wetgever wilde geen
discussie dus 2:304 ingevoerd, ook al zijn het bestuurders dan is een pensioenuitkering
niet in strijd. Je legt overigens ook in dus je kunt ook zeggen dat er een reële
tegenprestatie is geleverd.
STAK: certificeren van aandelen houdt in dat de rechten verbonden aan een aandeel
worden gesplitst. Dus de aandeelhouder geeft aan een andere partij de voordelen van
het aandeel behoudens het stemrecht. Een deel van de aandelen zit vaak in de stichting
(de stichting is de aandeelhouder), deze stichting geeft certificaten uit waarvoor wordt
betaald aan certificaathouders, dit geld wordt gebruikt om de aandelen vol te storten. De
certificaathouders zijn de eigenlijke kapitaalverschaffers. Dit wordt gebruikt om te
voorkomen dat er allemaal aandeelhouders zijn in een BV die de gang van zaken in de
BV kunnen verstoren. Het stemrecht blijft zo bij de STAK en zij is ook enig
aandeelhouder, zij heeft ook het recht op het dividend maar zij heeft zich contractueel
verbonden om alle voordelen uit te keren krachtens administratievoorwaarden aan
diegene die de certificaten houden. Hier is dus ook een uitkering. Het gaat hier om de
feitelijke handelingen. De stichting gaat hierdoor niet op een NV of BV lijken. Ze sluist
hier alleen door. Het doel is hier om de zeggenschap in de vennootschap te controleren.
Het doel ziet niet op het doen van uitkeren. De STAK onderneemt zelf ook geen
commerciële activiteiten.
Er zijn verschillen tussen stemrecht loze aandelen en certificaten. Voor een stuk of 15
besluiten heb je alle aandeelhouders nodig, dus wel stemrecht loze aandeelhouders
nodig. Instemmingsrecht als je hun rechten wijzigt bijvoorbeeld. Besluit buiten
vergadering ook. Ze zijn ook vergadergerechtigden. Bij de BV kun je heel nauwkeurig
regelen wat de rechten zijn van certificaathouders. Bijvoorbeeld het ontnemen van
vergaderrecht en instemmingsrecht zodat je ze nooit nodig hebt.
Familiestichting: stichtingen waar vermogens worden ingebracht om te voorkomen dat
deze uit elkaar vallen door achtereen volgende erfopvolgingen. Je ziet vaak dat dit
vermogen wordt beheer en genereert inkomen en dit wordt gebruikt om bijvoorbeeld
een studiebeurs toe te kennen of bij te springen indien ze krap zitten. Dit is ideëel van
strekking. Dit is een uitkering want het is zonder tegenprestatie. Deze uitkering kan dan.
Het kan zijn dat dit niet ideëel is, bijvoorbeeld om in status te voorzien. Is deze uitkering
toegestaan? Lijkt dit dan op een BV of NV? Ze gaan niet commercieel de markt op, maar
er zit hier wat spanning tussen de wettekst en de bedoeling van de wetgever.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studfisc. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.