Relatievormen
Formele relatievormen:
- Huwelijk (GVG of huwelijkse voorwaarden)
- Geregistreerd partnerschap (X of partnerschapsvoorwaarden)
Informele relatievormen:
- Samenlevers
o Met samenlevingsovereenkomst (SLO)
o Zonder samenlevingsovereenkomst (SLO)
- Relatie zonder samenlevingsvorm (LAT)
Het huwelijk
- Huwelijk = wettelijk huwelijk (artikel 1:68 BW)
- Gevolgen op vermogensrechtelijk gebied is gelijk met het geregistreerd partnerschap
Gehuwden en geregistreerd partners
- Titel 6, 7 en 8 boek 1 BW à op wie is een art. van toepassing? Ligt aan welke in Titel
- Artikel 1:80b BW = schakelbepaling! à Geregistreerd partnerschap: ook Titel 6, 7 en 8
Alle artt. voor huwelijk/GP (Boek 1) à geldt niet voor samenlevers, dan gelden Boek 3 en 6
Rechten en verplichtingen van echtgenoten
Titel 6 boek 1 BW:
- Elkander het nodige verschaffen (vermogensrechtelijk): artikel 1:81 BW
- Verzorging en opvoeding kinderen: artikel 1:82 BW
- Inlichtingen: artikel 1:83 BW
- Kosten van de huishouding: artikel 1:84 BW
- Aansprakelijkheid huishoudelijke schulden: artikel 1:85 BW
- Vergoedingsrechten: artikel 1:87 BW
- Toestemming rechtshandelingen: artikel 1:88 en 89 BW
- Bestuur: artikel 1:90 BW
- Partneralimentatie: artikel 1:156 e.v. BW
Van toepassing op alle echtgenoten, ook voor geregistreerd partners: art. 1:80b BW
Inlichtingen verschaffen (1:83) is wat anders dan afleggen van rekening en verantwoording
Dit artikel ziet NIET op het afleggen van rekening en verantwoording
Art. 1:84 BW
- Kosten van de huishouding
o Dienen tot het lichamelijk en geestelijk welzijn
o De kosten worden verteerd/verbruikt
o Welstand en leefwijze gezin
- Ten laste van
o Gemeen inkomen
o Privéinkomen
o Gemeen vermogen
o Privévermogen
REKENSOM = KOSTEN HUISHOUDING / GEZAMENLIJK INKOMEN X PRIVE INKOMEN
REKENSOM = PRIVE INKOMEN / GEZAMENLIJK INKOMEN X KOSTEN HUISHOUDING
Enkel sprake van gemeen inkomen/vermogen (1:84) bij gemeenschap van goederen
Kosten van de huishouding, kenmerk = het wordt verteerd of verbruikt
- Aflossing hypotheek is GEEN onderdeel van kosten van de huishouding
- Rente is wel onderdeel van kosten van de huishouding
Vermogensvormend = geen kosten van de huishouding
Geen kosten van de huishouding:
- Aflossing op de hypothecaire geldlening (HR 27 januari 2006 ECLI:NL:HR:2006:AU5698)
- Premies voor een kapitaalverzekering die aan de hypothecaire geldlening is gekoppeld (HR 29 juni
2012 ECLI:NL:HR:2012:BW9769)
,Geen wettelijke verval- of verjaringstermijn op vergoedingsrechten als 1 meer heeft betaald dan de ander
Vervalbeding kan in huwelijkse voorwaarden (niet naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid
onaanvaardbaar)
Art. 1:85 BW à aansprakelijkheid schulden
‘Gewone gang van de huishouding’ ≠ ‘kosten van de huishouding’
- Aard van de uitgave – Financiële omstandigheden gezin – Naar buiten blijkende welstand
Er ontstaat een extra hoofdelijk aansprakelijkheid
Art. 1:102 BW: Ga je scheiden, dan blijft de aansprakelijkheid hangen zoals die als was
- Was je aansprakelijk, dan blijf je aansprakelijk
Ontstaat de aansprakelijkheid pas na dit artikel, dan mag de schuldeiser alleen voor het deel van het
huwelijk aanspraak maken, niet van het privédeel
Dit ziet alleen op gemeenschap (schulden en vermogen) à niet voor huwelijkse voorwaarden, en dus
aparte vermogens/schulden
Aansprakelijkheid
- Aansprakelijk is de echtgenoot die de verbintenis aangaat
- Daarnaast eventueel extra aansprakelijkheid voor de andere echtgenoot tijdens het huwelijk o.g.v.
art. 1:85 BW
- Na ontbinding huwelijksgemeenschap ook extra aansprakelijkheid o.g.v. art. 1:102 BW, maar
verhaal wordt beperkt
Voor schulden die vallen onder de gewone gang van de huishouding zijn beide echtgenoten aansprakelijk,
grotere schulden zijn voor rekening van de echtgenoot die de schuld is aangegaan
Art. 1:86 BW
- Opheffing aansprakelijkheid huishoudelijke schulden
- Gegronde redenen
o Misbruik van bevoegdheid
o Ongeschiktheid tot managen huishouden
- Voor de toekomst à de rechter kan niet beslissen met terugwerkende kracht
Art. 1:88 BW à toestemming rechtshandelingen
Gezinsbeschermende bepalingen voor overeenkomsten betreffende:
- Woning + bijbehorende zaken + inboedel (lid 1 onder a)
Let op: woning kopen kan zonder toestemming volgens art. 1:88 lid 1 sub a BW à hoeft niets te
maken te hebben met het vermogen van de ander
HR 28 november 1975 (ECLI:NL:HR:1975:AC5652) = Maastrichtse woning 1
o Als een van de echtgenoten tijdelijk niet in de woning verblijft, is toch toestemming vereist
van die echtgenoot, tenzij die ander actief langdurig uit eigen beweging uit de woning is
vertrokken (zie ook art. 1:88 lid 1 sub a BW)
HR 25 februari 1983 (ECLI:NL:HR:1983:AG4546) = schapenhok schilder
- Gift, tenzij gebruikelijk én niet bovenmatig (lid 1 onder b)
Uitzondering: lid 4 voor na overlijden tenzij sommenverzekering die is of kan worden aanvaard bij
leven verzekeringnemer
- Borg/medeschuldenaar/zich sterk maken voor derde/zekerheidsstelling (lid 1 onder c)
Tenzij in de normale uitoefening van het beroep of bedrijf
Zie ook lid 5 t.b.v. de normale uitoefening van het bedrijf van de vennootschap
- Overeenkomst goederenkrediet (lid 1 onder d)
Tenzij t.b.v. de normale uitoefening van een beroep of bedrijf
Algemene uitzondering in lid 2
Vernietigbaarheid art. 1:89 tenzij goede trouw (m.u.v. giften)
Art. 1:90 lid 2 BW à bestuur over goederen van de huwelijksgemeenschap
• Géén obligatoire rechtshandelingen (contract dat verbintenissen in het leven roept)
- Privévermogen: Art. 1:90 lid 1 BW: privatief bestuursbevoegd
, Titel 6 Boek 1 BW: voor alle echtgenoten
‘Alle echtgenoten’ dus gemeenschap goederen + huwelijkse voorwaarden
Gemeenschap van goederen
- Als je niet op huwelijkse voorwaarden trouwt
- VOOR 1 jan 2018: algehele gemeenschap van goederen
- NA 1 jan 2018: wettelijke beperkte gemeenschap van goederen
Huwelijkse voorwaarden
- Als je een akte huwelijkse voorwaarden laat opstellen bij de notaris
Regel je niets (huwelijkse voorwaarden), dan ben je volgens de wet in gemeenschap van goederen gehuwd
- ‘Gemeenschap van goederen’ omvat: goederen en schulden
o Ook wel huwelijkse gemeenschap
Koude uitsluiting: alleen 2 privévermogens
Koude uitsluiting: er is geen gemeenschap en er is geen verrekenbeding
- Altijd als je huwelijkse voorwaarden laat maken
Huwelijkse voorwaarden HEEFT NOOIT gemeen inkomen
Heb je toch gemeenschappelijke goederen, dan heb je hier een aandeel in (voor je vermogen)
Dwingend recht: geldt voor iedereen en alle vormen à Titel 6 Boek 1 BW
Inkomen dat valt binnen de huwelijkse gemeenschap = gemeen inkomen
Onder ‘echtgenoten’ verstaan we ook geregistreerd partners (via schakelbepaling 1:80b BW)
Huwelijkse voorwaarden
- Tijdens of voorafgaand aan het huwelijk (art. 1:114 BW)
- Bij notariële akte op straffe van nietigheid (art. 1:115 BW)
Gemeenschap van goederen à VERSCHILLEN OUD EN NIEUW BW
De huwelijksgemeenschap omvat goederen en schulden:
VOOR 1 jan 2018 gehuwd: NA 1 jan 2018 gehuwd:
Gezamenlijk + privé voorafgaand aan huwelijk Gezamenlijk voorafgaand aan huwelijk
Tijdens het huwelijk Tijdens het huwelijk
Uitzonderingen Uitzonderingen
Art. 1:94 oud BW (algehele gemeenschap) Art. 1:94 BW (beperkte gemeenschap)
De wettelijke gemeenschap van goederen, Titel 7 van boek 1 BW
- Artikel 1:93 BW à Als je geen huwelijkse voorwaarden laat maken bij de notaris, trouw je in
gemeenschap van goederen
- Gehuwd VOOR 1 januari 2018: de wettelijke gemeenschap van goederen (algehele gemeenschap
van goederen)
- Gehuwd OP OF NA 1 januari 2018: de wettelijke beperkte gemeenschap van goederen
Gemeenschap van goederen = goederen + schulden (draagplicht)
Een eenvoudige gemeenschap en een huwelijkse gemeenschap zijn hele andere dingen
Eenvoudige gemeenschap = samen iets kopen à beide een aandeel (vaak bij samenwoners)
Huwelijkse gemeenschap = samen, geen aandelen, niet te splitsen (kan pas bij ontbinding)
Samenlevers die huis kopen à huis = eenvoudige gemeenschap à hier heb je dus aandelen
De wettelijke (algehele) gemeenschap van goederen
Gehuwd voor 1 januari 2018
• Art. 1:94 lid 2 oud BW: (baten in de gemeenschap: alle goederen voor/tijdens/na)
• De gemeenschap omvat, wat haar baten betreft, alle goederen der echtgenoten bij
aanvang van de gemeenschap aanwezig of nadien, zolang de gemeenschap niet is
ontbonden, m.u.v.
• Art. 1:94 lid 5 oud BW: (lasten in de gemeenschap: alle schulden)
• De gemeenschap omvat, wat haar lasten betreft, alle schulden van ieder der echtgenoten,
m.u.v.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mg99x. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,00. Je zit daarna nergens aan vast.