Beslissingsmodel
Formele/voorvragen (art. 348 Sv)
1. Dagvaarding geldig? (Dagvaarding nietig)
2. Rechtbank bevoegd? (Rechtbank onbevoegd)
3. OM ontvankelijk? (OM niet-ontvankelijk)
4. Redenen tot schorsing van de vervolging? Verdwijnt wss na hervorming van de
wet (Schorsen vervolging)
Materiële/hoofdvragen (art. 350 Sv)
1. Tenlastegelegde feit bewezen? (Vrijspraak art. 352 lid 1 Sv)
2. Bewezenverklaarde strafbaar? (OVAR art. 352 lid 2 Sv)
3. Verdachte strafbaar? (OVAR art. 352 lid 2 Sv)
a. → Is het bewezenverklaarde wederrechtelijk?
b. → Is het bewezenverklaarde aan schuld te wijten?
4. Welke sanctie? Strafoplegging art. 351 Sv of rechterlijk pardon art. 9a Sr
Welke leerstukken bij welke vragen van art. 348/350 Sv?
Leerstuk rechtsmacht komt aan bod bij de derde voorvraag omdat het gaat over jurisdictie
Causaliteit, deelneming en opzet moet je kunnen bewijzen dus komt aan bod bij de eerste
hoofdvraag
Strafuitsluitingsgronden komen aan bod bij de derde hoofdvraag, soms ook bij de eerste
hoofdvraag (indien schuld een bestanddeel is)
Tentamen krijgt sowieso een vraag over een leerstuk hoort bij welke vraag (art. 348/350 Sr)
en welke einduitspraak hoort daar dan bij
Ideaaltypische delictsomschrijving:
- wederrechtelijkheid en schuld komen bij de 3e hoofdvraag aan bod, omdat gedrag dat
valt onder de delictsomschrijving in beginsel aan wederrechtelijkheid en schuld te
wijten is
Niet-ideaaltypische delictsomschrijving:
- wederrechtelijkheid en schuld komen al bij de 1e hoofdvraag aan bod, ipv bij de 3e
Wat is strafrechtelijke aansprakelijkheid?
o.a. voorwaarden voor strafbaarheid
- Gedraging/nalaten kan door een natuurlijke persoon of door een rechtspersoon
- Valt binnen grenzen delictsomschrijving Sr
- Wederrechtelijkheid
- Aan schuld te wijten verwijtbaar gedrag
Andere kwesties spelen een rol bij bepalen Strafrechtelijke Aansprakelijkheid
3 voorbeelden:
- Zware mishandeling slachtoffer dood in ambulance niet strafbaar voor de dood
want de dood komt door het ambulance-ongeval en heeft dus niets te maken met de
mishandeling. Alleen vervolging voor eenvoudige mishandeling mogelijk
- Zware mishandeling: vrijspraak. Nieuwe vervolging wegens mishandeling mogelijk?
Nee want ne bis in idem
- Moeder pleegt kindermoord (art. 291 Sr). OvJ legt art. 289 Sr ten laste. Kwalificatie?
Fout bij de tweede hoofdvraag omdat het verkeerde artikel ten laste is gelegd
,Leerstukken:
- Legaliteit (art. 1 Sr en Sv en art. 16 Grondwet) en rechtsmacht (HC2)
o Legaliteit is de basis van rechtszekerheid
o Uit het legaliteitsbeginsel vloeien ook andere normen voort
o Rechtsmacht heeft betrekking op de omvang en het bereik van de wet
- Causaliteit en wederrechtelijkheid (HC3)
o Objectieve zijde van het stafbare feit
- Opzet (HC4)
o Kan een bestanddeel zijn
o Willens en wetens
- Schuld (verwijtbaarheid) basisvereiste voor aansprakelijkheid (HC5)
o Kan een bestanddeel zijn
o Onvoorzichtigheid/nalatigheid etc.
- Strafuitsluitingsgronden (HC6)
o Algemene en bijzondere excepties
- Poging en voorbereiding (HC7)
o Aansprakelijkheid wordt gekoppeld aan waarneembaar … video
- Daderschap (HC8)
o De gewilde spierbeweging (fysiek daderschap)
o Ook functioneel daderschap (functionele relatie met dader kan ook
aansprakelijk zijn)
o Daderschap van rechtspersonen
- Deelneming (HC9)
o Uitbereiding van aansprakelijkheid naar ander dan de pleger; medepleger
o Uitlokker
o Nauwe en bewuste samenwerking
o Etc.
Begrippen:
Materieel formuleren van een delict
- Het gevolg staat centraal in de delictsomschrijving
- Het gevolg bewerkstelligen is strafbaar je bent strafbaar als het gevolg intreedt
- Hier is dus veel ruimte voor ‘poging’
Formeel formuleren van een delict
- De handeling staat centraal in de delictsomschrijving
- Het handelen is strafbaar
- Objectieve delictsbestanddelen kunnen aanknopingspunten bieden voor begin van
uitvoering, maar afbakening tussen poging en voorbereiding vervaagt
- Bij ‘begin van uitvoering’ is al gauw sprake van een voltooid delict, omdat het
handelen centraal staat
Krenkingsdelict
- Schenden van het rechtsgoed is strafbaar
Gevaarzettingsdelict
- De bedreiging van het rechtsgoed is strafbaar
Commissiedelict
- Actief handelen dat strafbaar is
- Strafbare feiten die worden begaan door handelen/gedrag
Omissiedelict
- Nalaten dat strafbaar is
- Strafbare feiten die worden begaan door nalaten
,Generalis
- De algemene bepaling in het wetboek
- Voorbeeld: moord
Logische specialis
- De specialis omvat de bestanddelen van de generalis, plus andere (extra)
bestanddelen, waardoor een straf hoger of lager kan uitvallen
- Voorbeeld: kindermoord
Logische specialis met een lagere straf dan de generalis
- Gaat altijd voor op de algemene bepaling (dwingende rangorde)
- Art. 55 lid 2 Sr
- ‘Geprivilegieerde logische specialis’
Logische specialis met een hogere straf dan de generalis
- ‘Gekwalificeerde logische specialis’
- Zwaarder feit MAG tenlastegelegd worden, het HOEFT niet
Ideaaltypisch
- Delict waarbij de wederrechtelijkheid en verwijtbaarheid niet in de delictsomschrijving
staan
- Wederrechtelijkheid en verwijtbaarheid zijn dan elementen worden verondersteld
aanwezig te zijn
- Van belang voor de verwerking van strafuitsluitingsgronden ( komen aan bod bij de
derde hoofdvraag)
Niet-ideaaltypisch
- Delict waarbij de wederrechtelijkheid en/of verwijtbaarheid wel in de
delictsomschrijving staan
- Wederrechtelijkheid als bestanddeel: gedrag of nalaten is in strijd met het recht
(of in strijd met de betekenis van het bestanddeel in de context van de
toepasselijke delictsomschrijving)
- Van belang voor de verwerking van strafuitsluitingsgronden ( komen aan bod bij de
eerste hoofdvraag)
Geobjectiveerd bestanddeel
- Voorbeeld: mishandeling met de dood ten gevolg hebbende alleen opzet nodig op
de mishandeling, de dood ten gevolg hebbende is een geobjectiveerd bestanddeel,
waar geen opzet op hoeft te zijn (want het is een gevolg)
Roekeloosheid
- Roekeloosheid is de zwaarste, aan opzet grenzende schuldvorm
Facetwederrechtelijkheid
- Volgens leer van de facetwederrechtelijkheid heeft bestanddeel wederrechtelijkheid
(of vormen daarvan) in diverse delictsomschrijvingen niet steeds dezelfde betekenis.
https://www.studysmartwithchris.com/nl/samenvattingen/wekboek-1-materieel-
strafrecht-ekelenburg/facetwederrechtelijkheid-bestanddeel-leer/
- Betekenis van begrip wederrechtelijkheid varieert al naar gelang de
delictsomschrijving waar het in staat (varieert door de context van de
delictsomschrijving):
- Zonder toestemming van de eigenaar, zonder toestemming van de bewoner, zonder
machtiging van de overheid, zonder geldige titel etc.
- Waarom leidt facetwederrechtelijkheid tot OVAR?
o Bij facetwederrechtelijkheid is er geen definitie van ‘in strijd met recht’… Je
krijgt bij facetwederrechtelijkheid rechtvaardigheidsgronden. Deze gronden
worden bij de 3de vraag behandeld. Daar is meer aandacht voor de
behandeling van de gronden. Als je die rechtvaardigingsgrond aanneemt, dan
volgt OVAR.
o Als je de betekenis definieert als ‘in strijd met het recht’ is het heel breed en
dan kom je bij de eerste vraag.
, Wederrechtelijkheid
- Is strijd met het recht (heersende leer)
- Facetwederrechtelijkheid: ga je kijken naar de uitleg van de wederrechtelijkheid in de
delictsomschrijving.
Objectief bestanddeel
- Een objectief bestanddeel zegt iets over de gedraging of over de daad. (Het is
objectief waarneembaar). Bijvoorbeeld: ‘van het leven beroven’
Subjectief bestanddeel
- Een subjectief bestanddeel zegt iets over de intentie. De intentie van de
dader/verdachte, waarom hij/zij dat misdrijf zou kunnen plegen. Zegt iets over de
innerlijke wilsinrichting. Bijvoorbeeld: ‘opzettelijk’, of ‘aanhitsen’. Alle misdrijven
hebben een subjectief bestanddeel.
- De subjectieve zijde van het strafbare feit komt tot uitdrukking in de subjectieve
bestanddelen opzet (dolus) en schuld (culpa). Deze subjectieve bestanddelen
hebben een ‘juridische betekenis’ die vaak afwijkt van de betekenis van deze
begrippen in het normale spraakgebruik.
Boos opzet
- De wet moet opzettelijk zijn overtreden
- Ziet op de wederrechtelijkheid die in de DO staat
- Formulering: opzettelijk en wederrechtelijk
- Opzet die gericht is op het strafbare gestelde karakter van het delict. De dader weet
dat wat hij doet wederrechtelijk en strafbaar is. In het Nederlandse recht is boos
opzet niet vereist voor strafbaarheid.
- Opzettelijk overtreden van de wet. Het opzet moet daarbij niet alleen op bepaalde
bestanddelen van de delictsomschrijving zijn gericht, maar óók op de strafbaarheid
van het gedrag, dat wil zeggen op het strafbaar gestelde karakter van het delict. Bij
kleurloos opzet, daarentegen, geldt dat het opzet beperkt blijft tot slechts (bepaalde)
bestanddelen van de delictsomschrijving. Daarmee is voor strafbaarheid van de
dader diens bewustzijn van het strafbaar gesteld zijn van zijn onduldbare gedraging
irrelevant. (bron: Hullu, Kelk, Mulder)
Kleurloos opzet
- Opzet is in beginsel kleurloos: Hoofdregel is dat geen opzet op het overtreden van de
wet behoeft te worden bewezen (je hoeft dus geen opzet op de wederrechtelijkheid te
hebben) (zie opdracht 1 wc 4)
- Opzet blijft beperkt tot bestanddelen van de delictsomschrijving
- De opzet van de dader moet op de verboden gedraging gericht zijn. Het is niet nodig
dat de dader er zich ook van bewust is dat zijn daad strafbaar is. (ref: HR 18 maart
1952, NJ 1952, 314)
- Opzettelijk overtreden van de wet. Het opzet moet daarbij niet alleen op bepaalde
bestanddelen van de delictsomschrijving zijn gericht, maar óók op de strafbaarheid
van het gedrag, dat wil zeggen op het strafbaar gestelde karakter van het delict. Bij
kleurloos opzet, daarentegen, geldt dat het opzet beperkt blijft tot slechts (bepaalde)
bestanddelen van de delictsomschrijving. Daarmee is voor strafbaarheid van de
dader diens bewustzijn van het strafbaar gesteld zijn van zijn onduldbare gedraging
irrelevant. (bron: Hullu, Kelk, Mulder)
Boos of kleurloos opzet:
- Hoofdregel 1: opzet is gericht op alle bestanddelen die volgen na het bestanddeel
opzettelijk
- Hoofdregel 2: opzet is niet gericht op overtreden van de wet (het in strijd handelen
met de wet) (opzet is kleurloos)
Let op als ‘wederrechtelijkheid’ in de delictsomschrijving is opgenomen (dus bestanddeel)
Let op:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mg99x. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,18. Je zit daarna nergens aan vast.