Samenvatting Algemene Bouwkunde – Bouwkunde A
IPD Opleidingen
1. Hoofdstuk 1: wonen, woonvormen, regelgeving en bouwmethoden
1.1. Wonen en woonvormen
Voor de beoordeling of een object voldoet aan de objectieve maatstaven ten aanzien van het gebruik in
woonruimte worden de volgende wet/regelgeving gehanteerd:
Nieuwbouwwoningen:
- Bouw- en woontechnische prestatie-eisen uit de bepalingen van het Bouwbesluit
- Wet Algemene Bepalingen omgevingsrecht (WABO)
Andere gebouwen en bouwwerken:
- Bouw- en gebruikstechnische prestatie-eisen.
Tot 1840 werden er nauwelijks op grote schaal woningen gebouwd. Echter omdat de plattelandsbevolking
begin 19de eeuw massaal naar de steden trok in hoop van werk, was er woningnood.
Voor bejaard personeel werd vanaf de 14de eeuw door particulieren hofjes gebouwd. In 1851 ontstond de
eerste woningbouwvereniging.
De woonomstandigheden waren slecht. Dit leidde in 1901 tot de Woningwet. Doel Woningwet:
verantwoordelijkheid voor het toezicht op de kwaliteit van ALLE BOUWWERKEN op te dragen aan de
gemeente.
De woningwet geeft een hoofdindeling van bouwwerken:
Burger- woningbouw (alle gebouwen met een woonbestemming)
Utiliteitsbouw (alle gebouwen zonder woonbestemming).
Woningen kunnen naar hun gebruik, materiaaltoepassing, technische installaties op verschillende
manieren worden ingedeeld. Bijvoorbeeld op:
1) Indeling op bouwhoogte
Laagbouw – 2 woonlagen
Middelhoge bouw – hoger dan 2 woonlagen zonder lift
Hoogbouw – hoger dan 2 woonlagen met lift.
2) Indeling op vloerniveau
Ruimtes op 1 vloerniveau: bungalows en flats
Ruimtes met meerdere vloerniveau ’s: maisonnettes, laagbouwwoningen.
Bijzondere vloerniveaus: Entresol(gedeeltelijke tussenverdieping vanwaar men uitkijkt over de er onder
gelegen etage) en splitlevelwoning (verdieping tussen twee andere verdiepingen in, welke niet op gelijke
hoogte is). Vide = open stuk tussen twee verdiepingen (maar niet afgesloten ruimte, want dan is het een
entresol). Patio = ruimte die rond de tuin of achterplaats ligt.
3) Indeling naar omgeving
Vrijstaande woning (Landhuis, Villa, Semi bungalows, Burgerwoningen)
Naar de plaats of omgeving waar de gebouwd zijn (Wassenaar, Gooi, Goudkust)
4) Eengsgezins of meergezinswoningen
Eensgezinswoningen (patiowoning, drive in woning, rijtjeshuis, herenhuis, twee onder 1 kap)
Meergezinswoningen (boven en benedenverdiepingen, gestapelde woningen).
Boven en benedenwoningen hebben vaak nog een souterrain (kelderwoning op straathoogte). Woonlaag
op de benedenverdieping wordt Bel etage genoemd.
5) Indeling op basis van plattegrond of indeling. Bijv.Duplexwoningen, Suitewoningen,
Doorzonwoningen, Woningen in Z type, Drive in woningen.
, 6) Afwijkende bouwvormen: Woonboerderijen, Woonboten, Vakwerkhuizen, Kasbahbouw,
Waterwoningen, Paalwoningen
7) Indeling waarbij alternatieve energiebronnen doorslag geven: Groene woningen, Passief huis,
Energie neutrale of zuinige woningen, Autarkische woningen.
8) Indeling naar type bewoner: Gezinnen, 50 plussers, Seniorenwoningen, Studenten,
Alleenstaander, Woongroepen.
9) Indeling naar stedenbouwkundige situering: Gesloten bebouwing, Halfopen bebouwing, Open
bebouwing, Lintbebouwing, Strokenbebouwing.
1.2. Regelgeving
Op 1 juli 2008 is een deel van de Woningwet vervangen door de Wet Ruimtelijke Ordening (Wro). Hierin
is o.a. opgenomen het projectbesluit, grondexploitatie, beheersverordening.
Projectbesluit: in de WABO is geregeld dat het verboden is om zonder omgevingsvergunning gronden of
bouwwerken te gebruiken die in strijd zijn met het bestemmingsplan. Wel is er een passage opgenomen
waarin een verzoek kan worden gedaan om van het bestemmingsplan af te wijken om zo alsnog de
omgevingsvergunning te verkrijgen.
Beheersverordening: voor gebieden waar geen ruimtelijke ontwikkelingen worden verwacht hoeft geen
bestemmingsplan te worden opgesteld. Hier kan worden volstaan met een beheersverordening. Dit is
goedkoper en eenvoudiger.
De aanlegvergunning bestaat niet meer; dit is nu ook een omgevingsvergunning.
Voor elk ruimtelijk gebied waarin ontwikkelingen plaatsvinden moet een bestemmingsplan zijn, of op
provinciaal gebied een inpassingsplan. Is voor iedereen bindend!
Twee soorten bestemmingsplannen: bestemmingsplan op basis van vergunning verlening en globaal
bestemmingsplan met uitwerkingsplicht. Voor gebieden waar nog geen bestemmingsplan geldt, geldt het
planologisch basisbepalingen van de gemeente bouwverordening.
Belangrijk gegeven in bestemmingsplannen zijn rooilijnen; denkbeeldige lijden die niet overschreden
mogen worden.
Laatste aanpassing van de woningwet en wabo was in 2010. Onder andere bepalingen betreffende de
welstand opgenomen.
WABO regelt de omgevingsvergunning. Nu maar 1 vergunning nodig voor alle activiteiten.
Vergunningsvrij bouwen geldt voor activiteiten die tot normale onderhoud behoren en die vast
omschreven zijn in de BOR bijlage II
Bouwbesluit: in 1992 van kracht geworden. Hierin staan alle bouw en inrichtingstechnische eisen voor
nieuwe en bestaande gebouwen en andere bouwwerken.
Waaraan moet je voldoen bij vergunningsvrij bouwen; eisen van het bouwbesluit. Geen
omgevingsvergunning nodig.
Ook staan in het bouwbesluit eisen t.o.v. integraal toegankelijkheid maximale hoogteverschil
tussen 2 vloeren mag niet meer zijn dan 0.02m. minimale vereiste vrije doorgang is 0.85 cm x
2.30m.
Een verblijfsruimte heeft een minimale breedte van 1.8m en een minimale hoogte van 2.60m.
vloeroppervlak bedraagt minimaal 5m2.
Belangrijke overige wetgeving: Wet milieubeheer, boswet, besluit bodemkwaliteit, wet geluidshinder,
monumentenwet, arbeidsomstandighedenwet.
, Duurzaam bouwen (Dubo): ontwikkelen en onderhouden van een gebouwde omgeving met respect voor
mens en milieu
Gebruik van duurzame middelen en middelen.
Levenscyclus analyses bouwmaterialen
Toepassing warmtewanden
Warmtepompen
Zonnepanelen en zonnecollectoren
Spaarlampen
Tegelkachels.
Recyclen
Afvoer van hemelwaterafvoer (wadi’s).
Goed ventilatiesysteem
1.3. Bouwmethoden
Twee soorten systemen:
Traditionele bouw: fundering vloeren, muren en daken worden op bouwplaats vervaardigd
Industriële bouw: onderdelen worden seriematig elders vervaardigd.
Vier soorten bouwmethodes:
Stapelbouw: bakstenen met de hand gestapeld.
Systeembouw: prefabricage en montage.
Skeletbouw: betonnen, stalen of houten skelet vervaardigd.
Experimentele bouw
