Afkortingen gebruikt doorheen de samenvatting Afkortingen gebruikt doorheen de samenvatting
- Bep = bepaalde - (be/ver)antw: (be/ver)antwoorden
- FP = forensisch psychiatrie - (O)TRVH = (on)toerekeningsvatbaarheid (schuldig)
- SA = sexual assault (verkrachting) - OR = onderzoeksrechter
- MOF = misdrijf omschreven feit - M & J = medische & juridische
- VOS = verontrustende opvoedingssituaties - PH = persoonlijkheid
- Tss = tussen - GP = gerechtspsychiater
- v/d = van de - RB = rechtbank
- yo = years old = jaar oud - CBM = Commisie ter Bescherming van de Maatschappij
- PDO = psychiatrisch deskundigenonderzoek - IBM: Instelling ter Bescherming van de Maatschappij
- Wet. = wetenschappelijk - Mog. = mogelijk(e)
- NT = neurotransmitters - Versch = verschillen(de)
- Opl = oplossing - Ontw = ontwikkeling
1
, Chris Dillen 2023 – 2024
Damla Akgöl 3BA
Hoofdstuk 1: Inleiding forensisch psychiatrie (FP)
Forensisch = forum romanum = Rechtelijke organisatie (zie p6) Medisch VS Juridisch grondslag FP: 2 werelden… +1?
(rechtbank) openbaar gebeuren = → FP in alle rechtbanken behalve Hof van 1. Ethisch uitgangspunt → Wereld van deskundige als
publieke rechtsgang Cassatie, Raad van State & Grondwettelijk → M: bescherming gezondheid mens (impact in je privéleven)
→ Psychiatrie ≠ openbaar! Je moet Hof → J: bescherming vrijheid & zelf- - Neutraal objectief oordelen
dus begrijpbaar taal gebruiken 1. Politierechtbank (laagste niveau): beschikkingsrecht (autonomie voor (≠ makkelijk, eigen moralen)
→ FP ≠ enkel strafrecht (= verkeer & schadebepaling men & maatschappij) - Trial by media zorgen ook
gerechtspsychiater)! Ook bv. schade → Psychiatrische schade = psychiater 2. A priori houdingen/culturen voor commotie
na verkeers-/arbeidsongeval schakelen → M: samenwerken, conflict = Overtreding van maatschappelijke
- = medisch: hulpvraag & alliantie → Burgerlijke (schadebepaling) & contraproductief regels
= samenwerkingsmodel correctionele afhandeling (mag men met → J: conflict = norm in rechtbank 1. Morele regels: effect op
- = juridisch: beoordeling psych aandoening rijbewijs hebben?) 3. Asymmetrie v/d relatie welzijn van anderen, maken
(bewijzen) = oppositioneel - In beroep gaan? #2 (3 niveaus) → M: Arts zelfde niveau als patiënt slachtoffers (vanaf 4yo)
model 2. Rechtbank 1ste aanleg → J: maakt de beoordeling → Blijft ontoelaatbaar (ook
• Vraag naar mening van expert → Correctioneel: SA, diefstal 4. Basis paradigma zonder regel die het verbiedt)
→ Sprake van winst & verlies: altijd - In beroep? < Hof van Beroep → M: beroepsgeheim, therapeutisch → In alle rassen, culturen, autism
alert zijn! Faking bad/good? → Jeugd (-18): opvoedmaatregel, alliantie, samenwerkingsmodel 2. Conventionele regels:
Aggravatie/simulatie? vechtscheiding, misdrijf → J: tegensprekelijk debat (verslag schending van gedragsregels
Forensic geneeskunde werken: - Strafrechtelijk/correctioneel: MOF- moet doorgestuurd worden naar de maatschappelijk/sociaal
- In opdracht v/h recht: zwart-wit dossiers partijen), conflictmodel, beide → Maken GEEN slachtoffers
- Voor juridische vraagstelling - Burgerlijk: VOS, problemen met partijen even waard → Wordt toelaatbaar indien geen
(causaliteit: delict door de hoede- en bezoekrecht - Geen beroepsgeheim dus! regels die het verbiedt
stoornis?) → Burgerlijk: alle geschillen tss men 5. Normaliteit VS stoornis Conclusie: wat is FP
• Niet zo duidelijk bv. burn-out 3. Vredegerecht: burgerlijke zaken op → J: zwart-wit, of-of-verhaal → Enge zin: PDO, strafrecht
→ Patiënten vragen geen onderzoek, laagste niveau - Classificatiesystemen (DSM-V) → Ruime zin: PDO, behandeling,
gerechtelijk systeem wel, dus → Eerder klassieke psychiaters, FP enkel • Grens moeilijk te bepalen revalidatie, wetgeving, preventie,
oppassen: bij “is men nog in staat goederen te 6. Causaliteit (moeilijkste) strafrecht & andere domeinen van
- Niet iedereen werkt mee, reeds beheren” → M: minder belangrijk recht
een bepaald doel (bv. schade- 4. Rechtbank van Koophandel: zelden → J: enorm belangrijk ➔ Feit, stoornis, causaliteit
vergoeding), correct/eerlijk FP - Meer dan 1-1 verhaal,
advies verlenen 5. Arbeidsrechtbank: alles m.b.t. arbeid, meerdere oorzaken mogelijk!
inclusief woon-werk verkeer 7. Behandelen (M) VS controleren
→ In beroep? < Arbeidshof (J)
2
, Chris Dillen 2023 – 2024
Damla Akgöl 3BA
Hoofdstuk 2: Behandeling in de forensisch psychiatrie & 3: Deskundigenonderzoeken & 4: Classificatiesystemen in FP
Stelsels met factor behandeling Deskundigenonderzoeken in: Wet. onderzoek: zeer beperkt Opl: 2 classificatiesystemen
1. Probatie: deel van straf weg mits strafrecht, jeugd-, arbeids-, → Sponsors weinig interesse → Etiket a.d.h.v. criteria
naleven van voorwaarden burgerlijk- & politierechtbank (cf. p2) - Bv. Farmaceutische bedrijven 1. DSM-V: a-theoretisch,
2. Vrijheid onder voorwaarden (VOV): → Ziektewetgeving: is men werk → Strenge regels in behandelsettings descriptief, categoriaal <
voorhechtenis stop mits 3maanden onbekwaam door ziekte → Weinig politiek interesse dimensioneel
lang voorwaarden naleven - Opgevolgd door mutualiteit → Juridisch beperkingen 2. ICD-10: confident & tentative
3. Voorwaardelijke invrijheidsstelling - +1 jaar < RIZIV → “Vrijwilligheid” in deelname = diagnose, main & additional
(VI): voorwaardelijk vrij VOOR einde → Fonds voor beroepsziekten (FBZ): moeilijk gegeven diagnose, meer Europees,
van de straf onderzoeken of men door beroep Denkkaders binnen psychiatrie medische diagnoses, veel
4. Vrij op proef (VOP): behandeling ziek is geworden (bv. garagisten) 1. Psychoanalytisch: basis, Freud, ruimer dan psychiatrie,
buiten gevangenis mits opname in - Ja? < overheid vergoedt men driften & seksuele context (dood- & ziekenhuizen
psychiatrische dienst (voorwaarden) - Werkgevers moeten bijdragen levensdrift), innerlijk gedachten/ → NIET voor causaliteit tss feit &
5. MOF-ers & à → Medex: ongeschiktheden bij fantasie/dromen zijn van essentie stoornis! Wel een graad voor
6. Gedwongen opname (≠ ambtenaren nagaan → (+): ‘diep’ inkijken (het onbewuste) ongeschiktheid/individualiteit,
strafrechtelijk) - Gerechterlijk geneeskunde → (-): tijdrovend & niet voor kids om juridisch criteria te beantw.
7. Art. bis 9 (seksuele delinquenten): dienst (GGD): arbeidsongeval 2. Systeemtheorie: kritiek op #1 Doel classsystemen in FP:
zedenfeit verricht dat niet genoeg is van militairen & politie → Kijk naar waarneembare zaken 1. Uniformiteit: stoornis op
om in gevangenis te plaatsen → Verzekeringsmaatschappijen: - Interactie tss mensen zelfde manier omschrijven
→ Verplicht deskundig psychiatrisch minnelijke medische expertise → (+): veel gebruikt in kinder- & → Communicatiemiddel
onderzoek bv. bezit van kinderporno (MME) jeugdpsychiatrie 2. Duidelijkheid voor allen
→ Meerdere werkdomeinen: Erkenning FP 3. Gedragstherapeutisch: Pavlov, 3. Controleerbaarheid toelaten
behandelingen binnen als buiten → Afzonderlijke Complicated conditionering, (aangeleerde (= tegenspraken)
gevangenis Certificate Specialist Training (CCST): reactie) patronen, exposure → Klopt diagnose wel?
- Penitentiaire psychiatrie (prison GB, Deutsland, Zweden, Rusland, (afleren) Vragen aan FP:
mental health) Bulgarije → (-): tijdrovend, beperkter dan #1 → Is er stoornis? Indien ja, de
• Forensisch Psychiatrisch Centrum → Bijzonder kwalificatie: Ned, 4. Psychodynamisch: levensloop, welke? Ernst?
(FPC): high security Denemarken, Spanje ontwikkelingsΨ, computer metafoor - 1ste 2 antw dmv DSM/ICD
• Forensisch Psychiatrisch Eenheid → België: erkenning door FOD- 5. Biologisch: brein, zenuwcellen, NT, → Zijn juridisch criteria vervuld?
(FPE): medium security volksgezondheid via bijzondere via medicatie/drugs ingrijpen = causaliteit (≠ in DSM/ ICD!)
• Gewone Psychiatrie & Ambulante bekwaamheid (graad 3) ➔ Elk met eigen terminologie & → “Wat niet in DSM staat is geen
Crisis: low security diagnose (= communicatieprobleem) stoornis (vice versa)” ≠ juist!
Moet kritisch bekeken worden
3
, Chris Dillen 2023 – 2024
Damla Akgöl 3BA
Hoofdstuk 5: Forensische psychiatrie en strafrecht
Wat doet FP? Wanneer GP inschakelen? Plichten deskundige in kader van TK
1. Verdachten onderzoeken: advies mbt TRVH → 1ste sprake van misdrijf 1. Alle partijen & raadslieden verwittigen v/h onderzoek
2. Onderzoek veroordelen: bv. wanneer men in → Politie 1ste filter < parket, < daarna 3 → Veel administratief werk
gevangenis zit, maar aanmerking heeft voor VI mogelijkheden → Strafzaken met een #betrokkenen is doenbaar, maar
3. Bijstand verlenen in strafonderzoek 1. Zaak seponeren kettingbotsing met 17 partijen gaat moeilijker
→ Bv. bijhoren videoverhoren (vaak minors) 2. Correctionele rechtbank (assisen): - 1 man vergeten? = onderzoek opnieuw doen
→ FP kan aanwezig in regiekamer, maar NIET in TRVH? Internering? (Had men controle 2. Installatievergadering = vooraf partijen samen laten
verhoorkamer (advies geven) over misdrijf?) komen en naar J-vraag kijken (wordt nu in RB gedaan)
4. Adviseur van OR: soort tolk tss M & J 3. Onderzoeksrechter: als basisrechten 3. Aanwezigheid van raadsgeneesheren bij dader en
→ Bv. bij wedersamenstelling geschonden worden (bv. bij slachtoffer (medisch onderzoek) ≠ discutabel
5. Getuigen als deskundige (assisenzaken & aanhouding/warrant) → Niet evident, vooral voor slachtoffer (bv. zedenfeit)
correctionele RB) wanneer gevraagd → GP: “(O)TRVH” < Raadkamer < RB 4. Bevindingen/verslag in voorlezing (preliminaria)
6. Opleiding geven sturen
Indeling misdrijven Tegensprekelijke karakter (TK) → Zonder eindbesluit naar alle partijen sturen
1. Overtreding (politiestraf): 1 – 7d, $ boete 1. Strafonderzoek - Indien opmerkingen gegeven, moet je erop reageren
2. Wanbedrijf (correctionele straf): 8d – 5j, $ → Vroeger: nooit TK, OR werkte in voor- als 5. Eindverslag naar alle partijen sturen met eedformule
3. Misdaad (criminele straf): 5-30j nadeel van beschuldigde (= bewijs, zonder dit wordt verslag nietig verklaard!)
➔ GP ≠ voor #1 behalve voor rijgeschiktheid - 2 evenwaardige partijen
Wanneer FP inschakelen? → Vroeger: geheim van onderzoek Terminologie
1. Misdaden: verrassingen te vermijden → Sinds new Wet van Internering: alles 1. Wetsgeneesheer/patholoog/deskundige = iemand
2. Zedenmisdrijven: SA, zeker mbt minor & tegensprekelijk die door de rechtbank wordt aangesteld
herhaaldelijke feiten - Alle partijen mogen alles weten → Onderzoeken van lijken, maar ook slachtofferschade
3. Agressieve daden: excessief/herhaaldelijk → Werkt op tegenspraak, behalve zeer 2. Raadsarts/raadsgeneesheer/technisch raadsman
→ Meer inzicht krijgen in PH uitzonderlijk = iemand die voor 1 van de partijen optreedt
4. Psychiatrische voorgeschiedenis: nagaan of er 2. Vonnisrechtbank
verband is met de feiten → Werkt altijd op tegenspraak
5. Vreemde men/bizarre verklaringen: bv. Jos die - Rechter kan afwijken enkel ifv
rommel in tuin van advocaat gooide (psychose) wettelijke criteria (art. 9 bis)
6. Wanneer men het niet meer weet
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dripdrop. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,89. Je zit daarna nergens aan vast.