Intro ............................................................................................................................ 4
Les 1 – Thema 1 Basisbegrippen en microscopische bescherming d.m.v.
regulatiesystemen. ..................................................................................................... 5
Intro ......................................................................................................................... 5
Homeostase ............................................................................................................ 5
Oriëntatietermen ..................................................................................................... 7
Compartimentalisatie .............................................................................................. 8
Microscopische bescherming door epitheel .......................................................... 10
Les 2 – Thema 2: Macroscopische bescherming d.m.v. regulatiesystemen ............. 14
Intro ....................................................................................................................... 14
Kraakbeen............................................................................................................. 14
Botweefsel ............................................................................................................ 16
Bot – Anatomie en functie ..................................................................................... 18
Botvorming ............................................................................................................ 20
Epitheel ................................................................................................................. 23
Les 3 – Thema 3 Opbouw en functie van het zenuwstelsel: het centrale deel ......... 25
Intro ....................................................................................................................... 25
Ontwikkeling van het zenuwstelsel ....................................................................... 26
Anatomie en functie van het brein ......................................................................... 28
Anatomie en functie van het ruggenmerg ............................................................. 32
Les 4 – Thema 3: Opbouw en functie van het zenuwstelsel: neuronen en gliacellen 33
Intro ....................................................................................................................... 33
Hersenfuncties ...................................................................................................... 33
Anatomie en functie neuronen en gliacellen ......................................................... 35
Cel – cel communicatie ......................................................................................... 36
Neurotransmissie en neuromodulatie ................................................................... 37
Les 5 – Thema 4: Prikkelgeleiding ............................................................................ 38
Intro ....................................................................................................................... 38
Cel – cel communicatie ......................................................................................... 38
Membraanpotentiaal ............................................................................................. 38
Actiepotentiaal ...................................................................................................... 39
Summatie .............................................................................................................. 41
Divergentie & Convergentie .................................................................................. 41
1
,Les 6 – Thema 5: Efferente neuronale regulatiesystemen en reflexen ..................... 42
Intro ....................................................................................................................... 42
Somatomotorisch systeem .................................................................................... 42
Autonoom systeem ............................................................................................... 43
Somatomotorisch vs. visceromotorisch neuron ..................................................... 45
Reflexen en motoriek ............................................................................................ 47
Les 7 – Thema 6 Visuele informatieverwerking ........................................................ 49
Intro ....................................................................................................................... 49
Oog ....................................................................................................................... 49
Bouw van het oog ................................................................................................. 50
Retina.................................................................................................................... 51
Kegels en staafjes ................................................................................................. 52
Les 8 – Thema 7: Lange termijn regulatiesystemen: De nieren................................ 54
Intro ....................................................................................................................... 54
Anatomische bouw en functie van de nieren ......................................................... 54
Klaring ................................................................................................................... 59
Les 9 – Thema 8: Vloeistofregulatie ......................................................................... 60
Intro ....................................................................................................................... 60
Water .................................................................................................................... 60
Vasopressine ........................................................................................................ 61
Na+ Balans ............................................................................................................ 62
Les 10 – Thema 9: Endocriene regulatiesystemen ................................................... 65
Intro ....................................................................................................................... 65
Goed om te weten ................................................................................................. 65
Hormonen ............................................................................................................. 66
Hypothalamus – hypofyse systeem ...................................................................... 69
Ziektebeelden ....................................................................................................... 71
Bijnier .................................................................................................................... 71
Les 11 – Thema 9: Endocriene regulatiesystemen en regulatie van metabolisme ... 72
Intro ....................................................................................................................... 72
Anatomie en functie van de schildklier .................................................................. 73
Hypo- en hyperthyroidie ........................................................................................ 74
Groei, Ca2+-balans ................................................................................................ 75
2
,3
,Intro
Fysiologische regulatiesystemen zijn nodig om het lichaam in homeostase en
daarmee gezond te houden. Dit kan heel snel via neuronen plaatsvinden of op lange
termijn gereguleerd worden d.m.v. hormonen. De vochtbalans en samenstelling
bloed wordt gereguleerd via de nieren. Ook moet het lichaam beschermd worden
tegen schade of indringers van buitenaf. Dit vindt op zowel macroscopisch
(bijvoorbeeld door de botten-), als op microscopisch niveau (bijvoorbeeld de
bloedhersenbarrière) plaats. Vanuit de hersenen worden veel regulatieprocessen
aangestuurd en het centrale, alsmede ook het perifere zenuwstelsel zal dan ook een
centrale rol spelen in deze module. De volgende thema’s komen in deze module aan
bod:
Basisbegrippen en microscopische bescherming d.m.v. regulatiesystemen
Macroscopische bescherming d.m.v. regulatiesystemen
Opbouw en functie van het zenuwstelsel
Prikkelgeleiding
Efferente neuronale regulatiesystemen en reflexen
Visuele informatie verwerking
Lange termijn regulatiesystemen; de nieren
Vloeistofregulatie
Endocriene regulatiesystemen
Ook staan de volgende ziektes centraal: de ziekte van Alzheimer, Meningitis, Multiple
Sclerose, de ziekte van Grave, Cushing syndroom en Diabetes mellitus type I en het
verschil met type II en insipidus.
4
, Les 1 – Thema 1 Basisbegrippen en microscopische
bescherming d.m.v. regulatiesystemen.
Intro
In deze les worden algemene fysiologische basisbegrippen op een rijtje gezet.
Hierbij moet je denken aan: oriëntatietermen, compartimentalisatie en
homeostase. De algemene oriëntatietermen die in dit blokboek en in appendix D van
Human Physiology worden genoemd, zijn beschreven vanuit de anatomische positie
van de mens. Het lichaam wordt op microscopisch niveau beschermd door
epitheel/endotheelcellen. Deze individuele cellen vormen, afhankelijk van het type
intercellulaire verbindingen en transporters, een barrière waar stoffen relatief
eenvoudig, dan wel moeilijk langs/doorheen getransporteerd kunnen worden. Een
voorbeeld zijn de ependymcellen die het centraal kanaal van het ruggenmerg
bekleden alsook de ventrikels in de hersenen. Deze ventrikels zijn gevuld met
cerebrospinale vloeistof. Deze vloeistof dient als voedingsbron voor cellen, maar
ook als schokabsorber bij trauma. Het centrale zenuwstelsel (ruggenmerg en brein)
wordt daarnaast ook beschermd door een drietal vliezen (meningen). Het centraal
zenuwstelsel is beschermd tegen eventuele schadelijke stoffen in het bloed via de
bloedhersenbarrière.
Homeostase
Homeostase betekend het evenwicht houden van allerlei processen zoals de
temperatuur, pH, bloeddruk, zoutconcentratie, calciumgehalte en ademhaling. Het
houden van de balans wordt gedaan door regelsystemen. Als er een disbalans is en
deze wordt niet hersteld kan er schade of ziekte optreden. Als er disbalans is dan het
lichaam negatieve feedback gebruiken om de abnormale waarde terug te brengen
naar een normale waarde.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper RenukaV. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,99. Je zit daarna nergens aan vast.
