“Wanneer mensen met een psychotische ervaring bij een arts komen, krijgen ze meestal een DSM-diagnose.
Stijn Vanheule legt uit wat de beperkingen zijn van zo'n DSM-diagnose en hoe het vandaag de dag gebruikt
wordt (PsychoseNet).”
Welke diagnose krijgen mensen met psychose?
Als ze aankomen in ziekenhuis / arts dan wordt diagnose van DSM gegeven (Diagnostic and Statiscal Manual of
Mental Disorders)
Wanneer onderscheid gemaakt wordt tussen verschillende soorten van stoornissen, gaat het allemaal over
psychotische ervaringen zinvolle manier
Psychose als ervaring moet centraler staan in diagnostiek (hoe zit de psychotische ervaring in elkaar?
waandenkbeelden? Eigen gedrag met psychotische kenmerken? …)
Ervaringen moeten gecontextualiseerd worden (sociaal, werk, …)
Andere logica: persoonlijke inbedding van de psychotische inbedding die centraal staat
Nu: psychotische ervaring wordt gereduceerd tot type categorie (bv: schizofrenie alsof het een aparte koker
is en ook de behandeling een aparte koker is) moeten veel meer accent leggen op individuele inbedding
Verschillende vormen van diagnose in de DSM: beschrijvende diagnoses (geven weer dat aantal symptomen
zijn die samen voorkomen, als iemand die symptomen heeft die samen voorkomen, kan die persoon diagnose
van die ziekte krijgen)
Belangrijk: categorieën (schizofrenie, paranoia, …) zijn pure gedragsbeschrijvingen
Fout die we maken: we beschouwen die als aparte ziekte entiteiten
Veel problematieken lopen door elkaar heen, dus moeten we ruimer spreken over psychotische ervaring
Wat is het belang van diagnostiek?
Er moet een naam gegeven worden
Lijden moet onderkent worden een naam / diagnose geven
Geruststelling / erkenning dat je probleem hebt
Moeilijkheid: diagnoses krijgen groter gewicht dan ze waard zijn (in de geesten van de mensen wordt het een
verklaring, tenzij het eigenlijk gewoon een beschrijving is van een aantal gedragingen)
1
, Wordt een valstrik in hoe je jezelf ziet en hoe anderen je zien (mensen bekijken je gedrag vanuit je diagnose)
= Stigma (eigenheid van de persoon gaat verloren, het wordt reductionistisch, iemand wordt naar de diagnose
herleid)
Wat moeten we doen met diagnoses?
Psychiatrie moet op andere manier diagnosticeren
Van categorische classificatie naar ander systeem waarbij type psychotische ervaring wordt geïnventariseerd en
dat wordt beschreven in de levenscontext (op welke levensgebieden het een impact heeft) van daaruit
nadenken hoe we inzetten in de therapie
Farmacologisch is er een groot palet en voor de ene problematiek helpt de ene medicatie meer dan voor de
andere, maar een diagnose zorgt er niet voor dat ze weten welke medicijnen het beste zullen zijn
Hoe wordt de DSM nu gebruikt?
In de GGZ wordt gewerkt met de DSM gebruikt als classificatiesysteem
Zorgaanbieders maken inventarisatielijsten van welke types problemen we hebben
Op landelijk niveau zicht krijgen op wat mensen aan lijden
Er moet onderscheid gemaakt worden tussen klinische instrumenten en organisatie instrumenten, zodat zowel
de persoon op maat geholpen kan worden als dat de organisatie zich kan organiseren
Moeten we diagnoses overboord gooien?
Nee
Aantal benoemingen kunnen bepaalde helderheid geven om het functionerend te snappen
Degene die diagnoses gebruiken, moeten weten wanneer ze het gebruiken, dat het een beperkt statuut heeft
Benoeming met ziektecategorie kan helpen (bv: weten dat je niet alleen bent met die problematiek)
Puur beschrijvend
Moeten beperkter gewicht geven aan hoe we dat gaan gebruiken
Eens een diagnose altijd een diagnose?
Nee!
Wanneer je DSM logica volgt, kan iemand maar een diagnose hebben zolang die bepaalde gedragingen zich in
extreme mate voordoen (hinderen je functioneren)
Zodra symptomen verdwenen zijn, is de diagnose niet meer van toepassing
Probleem: diagnoses blijven kleven (eens iemand ooit diagnose gekregen heeft, blijven ze de gedragingen van
die persoon vanuit dat etiket bekijken)
Je zet mensen vast in diagnose (je hindert mensen in het herstel door de diagnose)
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lukavandenbunder. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,29. Je zit daarna nergens aan vast.