De gehechtheidstheorie
Ainsworth strange situation test → manier bij jonge kinderen meten hoe ze gehecht waren.
Hoe reageerde reactie op scheiding moeder en vooral op terugkomst moeder
veilige hechting, vermijdende hechting, ambivalente hechting, gedesorganiseerde hechting
veilig gehecht, type B
- exploratie - aanwezigheid moeder
- protest - vertrek moeder
- soms troostbaar door vreemde
- kind reageert positief - terugkomst moeder
Onveilig - vermijdend gehecht, type A
- weinig exploratie, weinig gericht op moeder
- weinig emotionele reactie, vertrek moeder
- weinig verschil reactie vreemde en moeder
- kind zoekt geen contact/ ontwijkt pogingen tot aanraken moeder bij terugkomst.
Onveilig ambivalent (afwerend) type C
- weinig exploratie - aanwezigheid moeder
- extreem emotionele reactie - vertrek moeder
- niet troostbaar door vreemde
- kind is claimend, passief of heel boos op moeder als ze toenadering zoekt
(afwisselend)
Onveilig-gedesorganiseerd type D
- kind volledig uit zijn doen/ in de war - vertrek/terugkeer moeder
(verstijven/schommelen)
- kind vertoont inconsistente gedragingen (bijv. met de rug benaderen)
Kunnen relaties met professionele opvoeders (leerkrachten, pm-ers, groepsleiders) gezien
worden als gehechtheidsrelaties ?
Nee want de relatie is niet langdurig niet exclusief maar tegelijkertijd kan het wel een
gehechtheidsrelatie zijn.
Wat is een gehechtheidsrelatie
een speciale emotionele band die
- een duurzaam, exclusief uniek karakter heeft
- niet per definitie wederkerig is
- een belangrijke context biedt voor het leren reguleren van emoties
gehechtheid band is meer dan een affectieve band
→ onderscheidend kenmerk: het zoeken van veiligheid bij de partner
Verschueren & Koomen, 2012
relatie met professionele opvoeders is
- niet langdurig
- niet exclusief (grote groep kinderen te maken heeft, kinderen wisselen)
Maar toch gelijkenissen:
- vergelijkbare reacties bij stress
→ veilige haven: nabijheid bij stress
→ veilige basis: voor exploratie omgeving
Professionele opvoeders als potentiële gehechtheidsfiguren?
- jonge kinderen (kinderopvang, kleuters)
- Kinderen uit risicogroepen
- kinderen met problemen met zelfregulatie
- kinderen in overgangssituaties
- kinderen die lijden onder (langdurige) stress in het gezin
- kinderen die mishandeld/misbruikt worden
- kinderen in jeugdzorg
, Professionele opvoeders
professionele opvoeders kunnen op sommigen momenten als potentiele
gehechtheidsfiguren zijn.
Emotionele veiligheid
is een noodzakelijke voorwaarde om te kunnen functioneren
alternatieven: passiviteit, agressie drugsgebruik etc
Als het zelf niet lukt: Hechtingsfiguur nodig
Mentale representaties
- intern werkmodel/ geïnternaliseerd beeld vd relatie
= gevoelens, gedachten, verwachtingen over zichzelf, de relatiepartner en de onderlinge
relatie
Gebaseerd op vroegere ervaringen met relaties/ interacties met ouders
Medebepalend voor toekomstig gedrag binnen de relatie
mentale representaties kan deels gecorrigeerd worden
Schoolcontext
Verschueren & Koomen, 2012
- veilige haven en veilige basis functie van leerkracht bovenop didactische rol
- focus op affectieve kwaliteit van dyadische LK-LLrelaties
multidimensioneel perspectief
- verklaring belang LK-LL relaties voor schools functioneren
- compenserende rol leerkracht (als de relatie met ouders niet goed dan leerkracht kan
daar compensatie voor bieden = secundaire gehechtheidsfiguur)
- basis voor interventie
reflectie, opdoen positieve ervaringen (dus goed om in te grijpen in slechte relaties)
Relaties met oudere leerlingen
Verschueren 2015
voor oudere leerlingen: beschikbaarheid van de leerkracht (veilige basis) erg belangrijk. Als
je er bent voor een leerling is dat genoeg om de omgeving te leren kennen voor een oudere
leerling. TENTAMENVRAAG
oudere leerlingen bovenbouw basisschool maar ook gewoon de middelbare school
(voortgezet onderwijs)
leerkracht hoeft er niet altijd fysiek aanwezig te zijn maar nu wel erg belangrijk dat ze er
emotioneel wel zijn.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper yaelaimee. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.