Hoofdstuk 8: Ecosysteem en evenwicht
Havo 4 Nectar 3e editie
Paragraaf 1: Energiestromen
Over de hele wereld eten mensen vis. En veel supermarkten kopen vis in via en
groothandel. Supermarkten zetten ‘verantwoord’ geproduceerde producten in hun schappen,
kleine boeren moeten er ook aan verdienen maar de schade aan het milieu mag niet te groot
zijn. Hetzelfde met visserij. Visnetten slopen de bodem en jagen andere vissen weg.
Bijvangst wordt weggegooid. Deze tijd gebruiken vissers betere netten en bijvangst wordt
(sinds kort) ook verkocht. Dat noem je duurzaam.
De hoeveelheid energie die algen (planten/producenten) vastleggen in hun organische
stoffen heet de bruto primaire productie. Die organische stoffen zijn voor een groot deel
brandstof en bij die dissimilatie komt energie vrij. De organische stoffen die zij daarna over
houden is de netto primaire productie. Die stoffen zijn de bouwstoffen.
Voor garnalen zijn de algen de brand- en bouwstoffen.
Het omzetten van organische stoffen van het ene
organisme (algen) naar de andere (garnaal) heet
voedselconversie. (BINAS 93A)
Naast producenten en consumenten is er een derde
groep organismen in een voedselketen, de bacteriën en
schimmels, dat zijn de reducenten. Hun voedsel zijn
dode organismen, maar ook schijt en bladeren en takken.
Het zijn de schoonmakers van de wereld.
Dode planten en dieren kun je in een oven drogen en dan wegen. Klinkt niet echt lekker. Je
bepaalt dan hun biomassa (droogmassa). In een voedselketen neemt samen met de
biomassa ook de hoeveelheid beschikbare energie af met elke orde.
Als je deze biomassa’s boven elkaar zet krijg je een
piramide van biomassa. Om te bepalen hoeveel
energie deze biomassa bevat krijg je een piramide van
energie. Die piramides zijn bijna gelijk omdat de
biomassa en hoeveelheid energie veel met elkaar te
maken hebben. (BINAS 93E2
)
Een piramide van aantallen heeft vaak een hele brede
basis en smalle top. Een konijn heeft veel meer
grassprietjes nodig dan een vos konijnen.
Een snelle verandering in een ecosysteem zoals het uitsterven van een soort waardoor een
andere soort ineens een vijand mist en er plagen ontstaan heeft een verstoring, het is heel
ongunstig voor een ecosysteem. De vorm van de piramides veranderd.
, Paragraaf 2: Koolstofkringloop
Een kringloop is een cirkel waarin producenten, consumenten en reducenten elkaar in
stand houden.
De route van het element koolstof door het leven heet de koolstofkringloop (BINAS 93F).
Detritus = dood afval
In de atmosfeer is CO2 een van de broeikasgassen, gassen die de warmtestraling
terugkaatsen naar de aarde. --> zonlicht warmt de aarde op --> aarde zendt warmtestraling
terug --> dankzij de broeikasgassen blijft de warmte in de atmosfeer hangen. Als dat niet
gebeurd waren de temperaturen 30 graden C hoger en dan zou leven niet mogelijk zijn, voor
ons dan.
Omdat er nu heel veel fossiele brandstoffen worden verbrand neemt de concentratie CO2
wereldwijd heel erg toe. Er blijft veel meer warmte achter dan vroeger en je noemt dat een
versterkt broeikaseffect. Het is een dikke deken om de aarde en de temperatuur stijgt. Dat
heeft weer invloed op de neerslag, het hele klimaat slaat op hol. Niet best.
Het CO2 gehalte kan je verlagen:
● bomen aanplanten, bomen houden koolstof vast.
● algen in de zee, zij nemen ook CO2 op. Met algenkweek worden heul veel
experimenten gedaan deze tijd.
● CO2-opslag, je kan CO2 op de bodem van de zee stoppen maar het is niet zeker of
dit wel veilig is.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper deborahlips. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.