Dit is mijn samenvatting voor het gesloten boek gedeelte van het vak Psychodiagnostische Methoden, gegeven in het 2de jaar van toegepaste psychologie. Ik heb dit samengevat aan de hand van de syllabus, powerpoints en de E-learning. Succes!
[Meer zien]
Laatste update van het document: 11 maanden geleden
1 E-learning Kwaliteitscentrum voor Diagnostiek
Diagnostiek = een cyclisch besluitvormingsproces waarbij een diagnostische vraag gedefinieerd wordt &
hypotheses geformuleerd & getest worden op basis van verzamelde informatie om zo te komen tot een
integratief beeld & indicatiestelling.
• Informatiebronnen:
o Dossieranalyse
o (on)gestructureerde gesprekken & observaties
o Testen
o Vragenlijsten
• Informatiebronnen worden opgedeeld in 2 soorten onderzoeksmateriaal:
1. Kwantitatief onderzoeksmateriaal
▪ = vragenlijsten & psychologische testen
▪ Verschillende types scores kunnen berekend worden
▪ Normgegevens
▪ Psychometrische kwaliteiten
2. Kwalitatief onderzoeksmateriaal
▪ = observatie, gesprek
▪ Doel: verhaal vd cliënt opbouwen
▪ Men gaat in op de beleving vd cliënt & probeert de subjectieve ervaringen te
begrijpen
▪ Analyse vd data door betekenisvolle categorieën & thema’s te koppelen & een
fenomeen in beeld te brengen
▪ Ook hier zijn kwaliteitscriteria aan verbonden
Kwaliteitscriteria (Test Review Model – EFPA)
Voor de kwantitatieve benadering:
• Documentatie
• Testmateriaal (bv. testkoffer, antwoordformulieren)
• Normering
• Betrouwbaarheid
• Validiteit
Voor de kwalitatieve benadering:
• Betrouwbaarheid
• Validiteit
• Reflexiviteit
Klinische vaardigheden van de diagnosticus
• Keuze van juiste instrument
• Correcte testafname & interpretatie van testscores
• Materiaal correct aanbieden, hanteren & interpreteren
• Context & kader creëren waarbinnen betrouwbaar & valide materiaal kan ontstaan
• Diagnosticus is zelf een instrument!
1
,1.1 Kwantitatieve benadering
1.1.1 Kwantitatieve testen en beoordeling
1.1.1.1 TESTGEBRUIK
Op wat letten bij de keuze van een geschikte test?
1. Psychometrische eigenschappen
2. Samenstelling vd normgroep
1.1.1.2 TESTBEOORDELINGSSYSTEMEN EN -INSTANTIES
Testbeoordelingen helpen je bij de keuze van een kwaliteitsvolle, geschikte test.
• Europees niveau: EFPA (European Federation of Psychologists’ Associations)
• Nederlands niveau: COTAN (Commissie Testaangelegenheden Nederland)
• Belgisch niveau: Kwalitetiscentrum voor Diagnostiek, Prodia, …
1.1.2 Kwaliteitscriteria voor kwantitatieve instrumenten
• Kwaliteitscriteria volgens het Test Review Model van EFPA:
o Documentatie
o Testmateriaal
o Normering
o Betrouwbaarheid
o Validiteit
o Computergegenereerde rapporten
• Voor elk kwaliteitscriterium krijgt een test 1 van volgende kwaliteitslabels:
• Bij de evaluatie houdt men het doel vd testafname voor oog
o Er wordt een onderscheid gemaakt tussen minder belangrijke & belangrijke beslissingen
o De kwaliteitseisen zijn strenger voor testen die belangrijke beslissingen als doel hebben
1.1.2.1 DOCUMENTATIE
Uitgangspunten
• Theoretische onderbouw
o Test is gebaseerd op wetenschap
• Procedure van testontwikkeling
o Testhandleiding licht toe hoe de test is ontwikkeld, vertaald &/of aangepast
2
, • Onderzoek
o Overzicht over het beschikbare, relevante wetenschappelijk onderzoek
Documentatie
De test bezit informatie over:
• Standaardisatie
• Normen
• Betrouwbaarheid + validiteit
• Computergegenereerde rapporten
Instructies
Een kwaliteitsvolle test voorziet duidelijke & gestandaardiseerde instructies voor de testleider.
Over wat hij/zij moet doen voor:
• De testafname
• De testscoring
• De normering
• De interpretatie
• De rapportering + het geven van feedback aan de geteste persoon
1.1.2.2 TESTMATERIAAL
1. Pen-en-papier test
o Duurzame & gebruiksvriendelijke boekjes, antwoordformulieren, objecten, ...
o De taken & instructies zijn gemakkelijk te begrijpen, duidelijk & volledig
o Deelnemers kunnen op een eenvoudige wijze antwoorden of reacties geven
o De formulering & grafische inhoud van de items is duidelijk & kwaliteitsvol
2. Computergebaseerde test
o De software is kwaliteitsvol (bv. back-up systeem voorzien wanneer internet wegvalt)
o Taken & instructies zijn gemakkelijk te begrijpen, duidelijk & volledig
o Deelnemers kunnen op een eenvoudige wijze antwoorden of reacties geven
o De test is goed beveiligd
o De formulering & grafische inhoud van de items is duidelijk & kwaliteitsvol
1.1.2.3 NORMERING
• Betekenis geven aan de ruwe testscore & hoe deze score zich verhoudt tegenover de populatie
• Letten op:
o Ouderdom
o Representativiteit
o Normeringsmethode
o Grootte vd normeringssteekproef
Recente normen
Sommige constructen (bv. intelligentie, taalvaardigheid, depressie, …) evolueren doorheen de tijd →
normen vanuit het verleden kunnen dan niet meer toegepast worden.
• Normen > 15 jaar: wees voorzichtig met de
interpretatie
• Normen > 20 jaar: niet meer bruikbaar
3
, Representatieve normen
Representatief = de samenstelling vd steekproef voor een aantal variabelen is vergelijkbaar met de
samenstelling vd doelpopulatie.
Steekproeftrekking:
1. Volledig aselecte steekproeftrekking
o Elke persoon uit de populatie heeft evenveel kans om opgenomen te worden in de
steekproef
o Selectie van personen gebeurt volledig at random (bv. elke 10e persoon uit een lijst)
o Onmogelijk in praktijk door:
▪ Tekort aan middelen
▪ Privacywetgeving
2. Gestratificeerde steekproef
o Zorgen voor evenwichtige verhouding tussen steekproef & doelpopulatie
o Bv. verhouding jongens & meisjes
3. Gelegenheidssteekproef
o Elke geteste persoon wordt toegevoegd, zonder duidelijk plan
o Niet zo goed want samenstelling is onbekend of oncontroleerbaar
o Bv. wanneer cliënten zich aanmelden voor hulp bij een instantie
De testontwikkelaar maakt op voorhand een normeringsplan (om doelbewust de deelnemers vd
steekproef te selecteren).
Daarnaast moet men de steekproef stratificeren volgens:
• Leeftijd
• Geslacht
• Nationaliteit/etnisch-culturele achtergrond
• Regio
Normeringsmethode
Normen ontwikkelen na het samenstellen vd normeringssteekproef:
1. Klassieke normering
o Aparte normen per leeftijdsgroep
o Mensen die ongeveer even oud zijn worden dan toch in andere leeftijdsgroepen geplaatst
o Bv. 5 jaar & 11 maanden vs. 6 jaar & 1 maand
2. Continue normering
o Gebruik maken vd gegevens van alle leeftijdsgroepen om tegelijk de normen te bepalen
o Verdeling van ruwe scores wordt geschat als een functie van leeftijd ipv afzonderlijk in elke
leeftijdsgroep
Grootte van de normeringssteekproef
• Hoe groot is afhankelijk van gebruikte
normeringsmethode & type beslissingen
• Bij continue normering zijn er minder grote
steekproeven nodig
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jentevandroogenbroeck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,50. Je zit daarna nergens aan vast.
