Lesnotities Methodologie KU Leuven - obv lessen Bart Meuleman
Ruime schematische samenvatting van Methodologie van de sociale wetenschappen.
Samenvatting Methodologie van de sociale wetenschappen. Een inleiding. 2nd, rev. ed, ISBN: 9789401443449 Methodologie Van De Sociale Wetenschappen
Doel van methodologie: kennis maken met de interne keuken van sociaalwetenschappelijk
onderzoek.
Wetenschap → Betrouwbare kennis
Methodologie
➔ Beheersing van technieken van wetenschappelijk onderzoek
➔ Toepassen van statische analyses
➔ Verzamelen van gegevens of observeren van menselijk gedrag
➔ Wijze waarop het hele proces van wetenschapsbeoefening functioneert
➔ Hoe hanteer je theorieën?
➔ Welke redeneringen houden steek?
Doelstellingen:
1) Inleiding tot het zelf opzetten + kunnen uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek
2) In staat zijn discussies binnen sociaalwetenschappelijk veld te volgen + studies
evalueren op hun wetenschappelijke merites.
3) Nodige vocabulaire aanreiken om over aspecten van sociaalwetenschappelijk
onderzoek te kunnen praten
4) Kritische omgang met onderzoeksresultaten stimuleren (vooral belangrijk als
onderzoek in populaire media wordt voorgesteld)
ENKELE VOORBEELDEN
DE OPWARMING VAN DE AARDE: AN INCONVENIENT TRUTH VS. THE GREAT GLOBAL
WARNING SWINDLE
Er zijn veel studies over de klimaatverandering en de opwarming van de aarde.
Vb.: Al Gore (voormalige vicepresident) → promoot ‘An Inconvenient Truth’
→ in 2007: docu met weeral wetenschappelijk materiaal over deze zaken MAAR kritisch
tegenover Al Gore.
De kritische kanttekeningen:
→ De stijging van de temperatuur zou de stijging van CO2 veroorzaken en niet andersom
→ De rol van de mens is miniem. Vooral de activiteit van de zon zorgt voor een stijging van
temperatuur.
Bovendien: wetenschappers die tegen Al Gore ingaan worden systematisch genegeerd.
Beide geven wetenschappelijk bewijsmateriaal en experts etc. en toch zijn ze het
fundamenteel met elkaar oneens. Hoe kan dit? → H3
1
,Methodologie 2020-2021
DE ‘WAR AGAINST CRIME’ IN NEW YORK
September 1990: New York is de stad met het grootste aantal criminele feiten.
→ Rudy Giuliani = nieuwe burgemeester en wil dit probleem aanpakken. Hij baseert zich op
de Broken Windows Theory.
De Broken Windows Theory = van James Wilson & George Kelling (1982)
→ Crimineel handelen = gevolg van gebrek aan sociale normen + gebrek aan controle om
aan die normen te conformeren .
De anonimiteit van de grootstad NY = perfecte voedingsbodem.
Schematische weergave van de theorie:
Januari 1996: nieuw artikel over deze zaak. De aanpak werkt. De cijfers zijn gedaald.
Grafiek:
Zijn de cijfers werkelijk
gedaald door het nieuwe
bewind?
Is er causaliteit of een
oorzakelijk verband?
2
,Methodologie 2020-2021
Om te spreken van causaliteit moet er aan 3 voorwaarden voldaan zijn:
1) Er moet een statisch verband zijn tussen gebeurtenis A en B
2) A moet voorafgaan aan B
3) Statisch verband A en B mag niet te wijten zijn aan 3e gebeurtenis C die verband
teweeg brengt.
Deze zaak:
1) Een statisch verband kunnen we niet 100% zeker weten, maar stel dat het oké is.
2) Dan is puntje 2 moeilijker om te bepalen want op de grafiek zie je al een daling van
de cijfers VOOR het beleid.
3) Deze laatste is zeker niet voldaan, ook in L.A. (zonder dit beleid) is er een daling van
de cijfers te zien.
→ Conclusie: geen causaliteit!
BOTSENDE BESCHAVINGEN
Na de Koude Oorlog werd er een tijdperk ingeluid van het ‘rode gevaar’
→ Dit werd daarna ingeruild voor het islamfundamentalisme annex-terrorisme
(de militaire reacties op 9/11 waren misschien wel de meest dramatische illustraties hiervan)
Sommigen zien de periode na de K.O. gekenmerkt door botsing van beschavingen
→ Clash of Civilizations van Samuel Huntington (citaat, p12-13)
→ Hij onderscheidt ‘beschavingen’ op basis van culturele + geografische kenmerken
In 1990: weinigen vonden Huntingtons beschrijving relevant of accuraat
Nu: weinigen die dit NIET relevant vinden.
De stelling heeft alvast veel kritiek ontvangen.
→ Nl.: gebaseerd op anekdotisch bewijsmateriaal
Vb.: 1 van de stellingen: “meer conflicten tussen beschavingen na de K.O.” maar dit is NIET
bevestigd in empirisch onderzoek.
Verder: kritiek op monolithische visie op beschavingen zonder interne diversiteit.
+ conflicten tussen beschavingen krijgen steeds andere invullingen, afhankelijk van de
omgeving (politiek, economisch…)
Is een botsing van de beschavingen wel een correcte inschatting van die conflicten?
In historisch-vergelijkend onderzoek is grondige studie genoodzaakt
Hier: internationaal vergelijkend onderzoek van conflicten.
“Zorgt Huntingtons vaststelling er niet ongewild voor dat beschavingen en het kijken naar de
wereld in termen van beschavingen pertinent en relevant wordt?”
H3 + H13
3
, Methodologie 2020-2021
POLLS BIJ VERKIEZ INGEN: VERTEKEN(EN)D?
Telkens als er verkiezingen zijn → Polls
→ Meestal Survey-onderzoek: politici claimen geen belang te hechten aan resultaten (=
fake)
• Verliezers: “De peiling = waardeloos, slechte vragen, etc.”
• Winnaars: voelen zich gerust gesteld, het doet hen plezier.
Grafiek:
Links is de grafiek die je in de media zou zien verschijnen → NVA = grootst
MAAR: rechts = aantal mensen dat niet meedeed erbij. Dan is NVA ineens niet meer zo groot.
De non-respons wordt niet gecommuniceerd en geeft dus een vertekend beeld.
Hier wenste 51% niet deel te nemen, wat weinig is, normaal ligt dat percentage nog hoger.
Ze weten misschien nog niet op wie ze zullen stemmen en kunnen nog een verrassende
keuze maken.
Bovendien: geen melding van betrouwbaarheidsintervallen
Steekproef gaat gepaard met foutenmarge ( = nergens vermeld)
→ Is het wel zo willekeurig?
→ Snapte iedereen de vragen wel goed?
→ Etc.
DE WETENSCHAPER ALS BOKSER?
Franse socioloog Loïc Wacquant
→ Wou de achtergestelde ‘zwarte’ buurten van Chicago bestuderen dus werd bokser daar.
→ Hij schetst beeld van hoe het is om in een zwart getto te leven einde 20 e E.
Ze behoren tot de ‘onderklasse’ en leven in een ‘gettocultuur’
→ De mannen zoeken toevlucht tot de boksclubs waar sociale afkomst, inkomen, ras
(= traditionele buitenwereld) irrelevant zijn.
Hiermee wilt Wacquant stereotypen omtrent armoede en marginaliteit doorprikken
= observerende participatie = toegang tot leefwereld van een anders moeilijk bestudeerbare
populatie. De populatie wordt dan van binnenuit beschreven.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bobraekmans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,29. Je zit daarna nergens aan vast.